SEO Terimleri Sözlüğü — SEO Terimleri için canlı ve etkileşimli rehber
Aradığın her kavramı soru formunda bul, 8–10 cümlelik özetle hızlıca öğren, “Detaylandır” ile pop-up’ta 200–250 kelimelik versiyona geç. Alfabetik gezinti ve # sayfası ile ışık hızında navigasyon.
SEO Terimleri Sözlüğü 📖
SEO terimleri dijital pazarlama dünyasında kullanılan teknik ifadelerin tamamını kapsar. Bu sözlük, temel kavramlardan ileri düzey algoritma terimlerine kadar her birini sade ve anlaşılır şekilde açıklar. Aşağıdaki alfabetik liste üzerinden dilediğiniz harfe tıklayarak ilgili SEO terimlerine ulaşabilir, her terimin detaylı açıklamasını “Detaylandır” butonuyla okuyabilirsiniz. Bu sayfa SEO öğrenmek, kavramları hatırlamak ve içerik üretiminde doğru terminoloji kullanmak isteyen herkes için eksiksiz bir başvuru kaynağıdır.
# (0-9) ile Başlayan SEO Terimleri
200 Durum Kodu Nedir?
200 durum kodu, bir web sayfasının sunucu tarafından başarıyla işlendiğini ve tarayıcıya doğru şekilde gönderildiğini ifade eder. SEO açısından en sağlıklı yanıt kodudur. Arama motorları bu kodu gördüğünde sayfanın erişilebilir ve indekslenebilir olduğunu anlar. 200 kodu, site sağlığı ve dizinleme başarısı için temel göstergedir. Tarama hataları veya yönlendirmelerden sonra 200’a dönüş, sayfa stabilitesini gösterir.
200 Durum Kodu Detaylı Açıklama
200 OK, HTTP protokolünde başarılı istek yanıtını temsil eder. SEO denetimlerinde ScreamingFrog, Ahrefs gibi araçlar sayfaların 200 döndürüp döndürmediğini kontrol eder. 200 olmayan yanıtlar (örneğin 404, 500, 301) tarama zincirini etkileyebilir. Sayfaların gereksiz yönlendirme veya canonical zincirine girmeden 200 yanıt vermesi tarama bütçesini korur. Sunucu taşınmaları sonrası test edilmesi gerekir.
301 Yönlendirmesi Nedir?
301 yönlendirmesi, bir sayfanın kalıcı olarak başka bir URL’ye taşındığını belirtir. SEO açısından en çok önerilen yönlendirme türüdür çünkü PageRank ve bağlantı otoritesini yeni adrese aktarır. 302 geçici yönlendirmeden farkı, arama motorunun eski adresi dizinden çıkarmasıdır. 301 zincirlerinin uzun olmaması, site performansını artırır. Canonical etiketiyle birlikte doğru yapı kurulduğunda, dizin tutarlılığı korunur.
301 Yönlendirmesi Detaylı Açıklama
301, kalıcı yönlendirme anlamına gelir. Tarayıcılar ve botlar bu kodu gördüğünde hedef URL’ye geçiş yapar ve bağlantı sinyallerinin %90+’ı yeni adrese taşınır. En iyi pratik, zincirden kaçınmak ve mümkünse direkt hedefe yönlendirmektir. HTTPS geçişi, URL yapı değişimi veya içerik birleşimlerinde 301 kullanılır. Yönlendirme haritaları düzenli olarak test edilmelidir.
302 Yönlendirmesi Nedir?
302 yönlendirmesi, bir sayfanın geçici olarak başka bir adrese taşındığını belirtir. SEO açısından 301 kadar güçlü değildir çünkü sinyallerin tamamını devretmez. Kısa süreli kampanya sayfaları veya bakım dönemlerinde kullanılabilir. Uzun süreli 302 yönlendirmeleri dizinleme karmaşası yaratabilir. Geçici ihtiyaçlar bittiğinde 200 veya 301 duruma dönülmelidir.
302 Yönlendirmesi Detaylı Açıklama
302, “Temporary Redirect” anlamına gelir. Arama motorları sinyalleri genellikle eski URL’de tutar. Bu yüzden kalıcı değişimlerde 301’e çevrilmelidir. 302 yönlendirmesi, test ortamı veya kısa kampanyalar için idealdir. Ancak uzun vadede 302’nin kalması, dizinde iki URL’nin de görünmesine neden olabilir.
404 Hatası Nedir?
404, istenen sayfanın sunucuda bulunmadığını gösterir. SEO’da sık karşılaşılan ve dikkatle yönetilmesi gereken bir hatadır. Kullanıcı deneyimini bozar ve fazla 404 oranı crawl bütçesini zayıflatır. Silinen sayfalar 301 ile uygun alternatife yönlendirilmelidir. Ancak gerçek anlamda kaldırılmış içerikler için özel tasarımlı 404 sayfası kullanıcıyı sitede tutabilir.
404 Hatası Detaylı Açıklama
404 Not Found, istemci tarafında talep edilen URL’nin sunucuda mevcut olmadığını belirtir. SEO denetimlerinde gereksiz 404’ler tespit edilip 301 veya noindex ile yönetilmelidir. “Soft 404” hataları (içeriği olmayan 200 sayfalar) da Google tarafından olumsuz değerlendirilir. Kullanıcı dostu 404 sayfaları; arama kutusu, popüler linkler ve geri dönüş CTA’sı içermelidir.
A Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Above the Fold Nedir?
"Above the Fold", bir web sayfasında kullanıcı ekrana ilk geldiğinde kaydırma yapmadan görülebilen alanı ifade eder. Bu bölüm, ziyaretçinin ilk izlenimini oluşturduğu için SEO ve kullanıcı deneyimi açısından kritik öneme sahiptir. Başlık, görsel ve CTA unsurları genellikle burada konumlandırılır. Arama motorları doğrudan bu bölümü sıralama faktörü olarak kullanmasa da, kullanıcı etkileşim oranlarını etkilediği için dolaylı biçimde SEO performansını belirler. İyi optimize edilmiş bir “Above the Fold” alanı, bounce rate’i azaltır ve sayfada kalma süresini artırır.
Above the Fold Detaylı Açıklama
"Above the Fold" terimi gazetecilik kökenlidir ve bir sayfanın ilk bakışta görülebilen kısmını ifade eder. Web dünyasında bu alan, kullanıcı kaydırma yapmadan önce karşılaştığı ilk içerik alanıdır. SEO ve UX açısından stratejik olarak önemlidir çünkü kullanıcıların büyük bir kısmı sayfanın tamamını kaydırmadan karar verir. Burada kullanılan başlık, görsel, CTA ve değer önermesi (value proposition) ziyaretçinin ilgisini çeker veya kaybettirir. Özellikle mobil cihazlarda bu alanın optimize edilmesi, Core Web Vitals metriklerinden “LCP” değerini de etkiler. Bu nedenle web tasarımcıları ve SEO uzmanları, Above the Fold içeriğini hem performans hem dönüşüm açısından dikkatle tasarlamalıdır.
Absolute Link Nedir?
Absolute Link, tam URL yapısına sahip bağlantılardır; örneğin “https://www.gokhanvatanci.com/seo-terimleri” gibi. Bu tür linkler, protokol (http/https), domain ve dizin yolunu içerir. SEO açısından önemli olmalarının nedeni, kırık bağlantı riskini azaltmaları ve canonical yapıların doğru çalışmasını sağlamalarıdır. Özellikle site içi linkleme stratejisinde kararlılık sağlar ve içerikler taşındığında referans bütünlüğünü korur.
Absolute Link Detaylı Açıklama
Absolute Link, URL'nin tam yolunu içeren bağlantı türüdür. Örneğin “https://www.gokhanvatanci.com/hakkimda” adresi bir absolute linktir. Bu yapı, sayfa taşındığında veya farklı bir domain üzerinde çağrıldığında bile doğru yönlendirme yapılmasını sağlar. SEO açısından, canonical ve hreflang etiketlerinde absolute link kullanımı önerilir. Arama motoru botları bu bağlantıları daha kolay çözümler ve dizinleme hatalarını azaltır. Ayrıca site dışı linkleme stratejilerinde referans netliği sağlar. Ancak iç sayfa bağlantılarında relative linklere kıyasla yönetim karmaşıklığı doğurabilir. Büyük ölçekli sitelerde tutarlılığı korumak için CMS düzeyinde otomatik absolute link üretimi tercih edilir.
AdSense Nedir?
Google AdSense, web sitesi sahiplerinin içerikleri üzerinden gelir elde etmelerini sağlayan bir reklam yayınlama platformudur. Sistem, yayıncıya otomatik olarak hedefli reklamlar gösterir ve tıklama veya görüntülenme başına ödeme yapar. SEO açısından doğrudan bir sıralama etkisi olmasa da, kullanıcı deneyimini korumak için reklam yerleşiminde denge kurulması gerekir. Aşırı reklam kullanımı sayfa hızını düşürebilir veya “Top Heavy” algoritması nedeniyle sıralamayı olumsuz etkileyebilir.
AdSense Detaylı Açıklama
Google AdSense, web sitesi sahiplerine içeriklerine uygun reklamlar göstererek gelir elde etme fırsatı sunan bir platformdur. Yayıncılar, sitelerinde Google tarafından sağlanan reklam kodlarını yerleştirir ve kullanıcılar bu reklamlara tıkladığında veya görüntülediğinde ödeme alır. AdSense reklamları, kullanıcı davranışları ve içerik konusuna göre hedeflenir. SEO açısından dikkat edilmesi gereken nokta, reklam yoğunluğunun kullanıcı deneyimini bozmamasıdır. Sayfa yükleme hızını olumsuz etkileyen, çok sayıda reklam barındıran veya içerikten dikkat dağıtan yerleşimler, “Page Experience” sinyallerini zayıflatır. Ayrıca Google’ın “Top Heavy” algoritması, sayfa üst kısmında aşırı reklam kullanımını cezalandırabilir. Bu nedenle AdSense gelir optimizasyonu yapılırken, SEO dengesinin korunması önemlidir.
AdWords Nedir?
Google AdWords (günümüzde Google Ads), reklamverenlerin belirli anahtar kelimeler üzerinden arama sonuçlarında veya YouTube, Gmail gibi platformlarda reklam göstermesini sağlayan sistemdir. SEO’dan farklı olarak ücretli tıklama mantığıyla çalışır ve kampanyalar CPC modeline dayanır. Doğru hedefleme ve kalite puanı optimizasyonu, maliyetleri düşürürken dönüşüm oranlarını yükseltir. AdWords, özellikle hızlı sonuç isteyen markalar için organik SEO’ya tamamlayıcı bir çözümdür.
AdWords Detaylı Açıklama
Google AdWords (şimdi Google Ads), reklamverenlerin belirli anahtar kelimelere teklif vererek arama sonuçlarında veya Google’ın iş ortakları ağında reklam göstermesini sağlayan PPC sistemidir. Kalite Puanı, açılış sayfası deneyimi ve tıklama oranına bağlı olarak hesaplanır. Yüksek kalite puanı, tıklama başına maliyeti düşürür ve daha iyi reklam konumu sağlar. SEO’dan farkı, görünürlük için ödeme yapılmasıdır; ancak remarketing, dönüşüm takibi ve veri analizi gibi süreçlerde SEO’ya katkı sağlar. Etkin bir dijital stratejide, SEO ve AdWords paralel çalışarak maksimum sonuç alınır.
Affiliate Marketing Nedir?
Affiliate Marketing, yayıncıların bir ürün/hizmeti tanıtıp satış, lead veya tıklama başına komisyon kazandığı performans temelli bir pazarlama modelidir. SEO ile birleştiğinde organik içerik üzerinden sürekli ve ölçeklenebilir gelir akışı üretir. Başarının temeli doğru niş, arama niyeti uyumlu anahtar kelimeler ve güvenilir backlink altyapısıdır. Spam içerik, agresif CTA ve yanıltıcı iddialar güven sinyallerini zedeler ve cezaya yol açabilir. İçerik yapısı; karşılaştırma tabloları, inceleme yazıları ve “nasıl yapılır” rehberleriyle güçlendirildiğinde dönüşüm artar. Affiliate projelerinde ölçümleme (UTM, dönüşüm pikselleri) ve sayfa hızı kritik rol oynar. Sürdürülebilirlik için etik SEO ve kullanıcı odaklılık esastır. Programların şartları (cookie süresi, komisyon oranları) stratejiyi belirler.
Affiliate Marketing Detaylı Açıklama
Affiliate modelinde yayıncı (affiliate), reklamverenin (merchant) teklif ettiği program şartlarına göre içerik üretir ve özel takip linkleri kullanır. SEO tarafında doğru anahtar kelime kümeleri (“en iyi…”, “karşılaştırma”, “inceleme”) hem bilgi hem ticari niyetli sorguları kapsar. İçerik kalitesi, EEAT sinyalleri (uzmanlık, deneyim, otorite, güven) ve şeffaflık (disclaimer) güveni artırır. Backlink stratejisi doğal olmalı, agresif exact-match anchor’lardan kaçınılmalıdır. Teknik olarak şema işaretlemeleri (Review, Product, FAQ) tıklanma oranını yükseltebilir; core web vitals ve mobil deneyim ise dönüşümü doğrudan etkiler. Tüm trafiğin tek bir programa bağımlı olmaması ve gelir çeşitlendirmesi, projeyi algoritma dalgalanmalarına karşı dayanıklı kılar.
Alexa Nedir?
Alexa Rank, web sitelerinin trafik popülerliğini sıralamak için kullanılan; fakat 2022’de hizmeti sonlandırılmış tarihsel bir metriktir. SEO topluluğunda rekabet analizi için yıllarca referans oldu, ancak bugün yerini SimilarWeb/Ahrefs/Semrush gibi araçların metriklerine bıraktı. Alexa verisinin yokluğu, modern ölçümde otorite ve trafik tahminlerinin çoklu kaynakla doğrulanmasını gerektirir. Bu da veriye dayalı karar süreçlerini güçlendirdi. Güncel yaklaşım, tek metrik fetişizmi yerine çok boyutlu analizdir. Özetle, Alexa artık kullanılmıyor; modern alternatiflerle çok kaynaklı kıyas yapmak esastır.
Alexa Detaylı Açıklama
Alexa Rank, tarayıcı eklentilerinden ve panellerden toplanan sinyallerle popülerlik skoru üreten bir sistemdi. Veri örneklemesi nedeniyle niş sitelerde yanılma payı yüksekti; bu yüzden yalnız kullanılması önerilmezdi. Kapanış sonrası rekabet ve pazar payı analizlerinde SimilarWeb, Ahrefs Rank, Semrush Authority Score ve GSC verileri birlikte değerlendiriliyor. Tek metrik yerine birden fazla aracın trend tutarlılığını kıyaslamak, daha güvenilir içgörü üretir. Bu yaklaşım, SEO kararlarını daha sağlam ve teyitlenebilir hâle getirir.
Alt Attribute Nedir?
Alt Attribute (alternatif metin), görselleri tanımlayan ve erişilebilirliği artıran HTML özelliğidir. Arama motorları görselleri metin kadar iyi okuyamadığı için alt metin, görsel SEO’nun temel sinyalidir. Doğal ve açıklayıcı yazılmalı; anahtar kelime doldurmadan kaçınılmalıdır. Ekran okuyucular alt metni seslendirir; bu nedenle anlamlı ve bağlama uygun olmalıdır. “img001.jpg” yerine “mavi deri çanta modeli” gibi somut tanımlar tercih edilmelidir. Alt metin, Google Görseller trafiğini artırabilir ve erişilebilirlik standartlarına uyumu güçlendirir. Boş alt, dekoratif görsellerde kullanılabilir. Tutarlılık, büyük ölçekli sitelerde CMS düzeyinde otomasyonla sağlanmalıdır.
Alt Attribute Detaylı Açıklama
Alt metin erişilebilirlik (WCAG) için kritik bir gereksinimdir; görme engelli kullanıcılar ekran okuyucularla içeriğe erişir. SEO açısından alt, görsellerin bağlamını arama motorlarına açıklayarak dizine eklenmeyi ve uygun sorgularda görünürlüğü artırır. En iyi uygulama, sahneyi gerçekçi ve kısa bir cümleyle tarif etmektir (yaklaşık 80–120 karakter). Ürün sayfalarında renk/ölçü/model gibi detaylar dönüşümü de destekler. Anahtar kelimeyi zorlamak yerine anlamsal uyumu öncelemek, spam riskini düşürür. Görsel sprite’larında veya purely dekoratif ikonlarda boş alt (`alt=""`) kullanılabilir; böylece ekran okuyucu gereksiz içerik okumaz.
Anahtar Kelime Araştırma Araçları Nelerdir?
Anahtar Kelime Araştırma Araçları; arama hacmi, zorluk, trend ve benzer sorguları analiz etmeye yarayan yazılımlardır. Semrush, Ahrefs, Google Keyword Planner, GSC Query’leri, AlsoAsked ve AnswerThePublic sık kullanılan araçlardır. Doğru araç karması, bilgi/alışveriş niyeti ayrımını ve içerik fırsatlarını netleştirir. Long-tail fırsatlar genellikle düşük rekabette yüksek dönüşüm sunar. “People Also Ask” ve ilgili aramalar kısmı semantik kümeleri besler. Araç verileri, sahadaki gerçek kullanıcı etkileşimiyle (GA4, SRP CTR) birlikte yorumlanmalıdır. Süreklilik ve periyodik güncelleme, stratejinin taze kalmasını sağlar. Tek araca bağımlılık yerine çapraz doğrulama önerilir.
Anahtar Kelime Araçları Detaylı Açıklama
Araçlar; hacim, KD (zorluk), SERP özellikleri (snippet, video, PAA), mevsimsellik ve rakip sıralamalarını sunar. Stratejide önce çekirdek (seed) kelimeler belirlenir, ardından semantik genişleme yapılır. Sorgular arama niyetine göre kümelenir; kategori/etiket/landing planı bu kümelerden türetilir. GSC verileriyle gerçek tıklamalar ve gösterimler kontrol edilerek “ölü ağırlık” içerikler revize edilir. Bu döngü; planla-yayımla-ölç-optimize şeklinde tekrar eder. Hedef, sadece trafik değil; doğru trafik ve dönüşümdür.
Anahtar Kelime Doldurma (Keyword Stuffing) Nedir?
Anahtar Kelime Doldurma, bir sayfada anahtar kelimelerin doğal akışı bozacak şekilde aşırı ve tekrarlı kullanılmasıdır. Güncel algoritmalar bu davranışı kolayca tespit eder ve görünürlüğü düşürür. Doğal dil, semantik çeşitlilik ve konu bütünlüğü esas olmalıdır. Heading ve meta alanlarında da aşırı tekrar, CTR ve kalite sinyallerini olumsuz etkiler. En iyi yaklaşım, kullanıcı niyetini karşılayan kapsamlı ve akıcı içeriktir. İçerik kalitesi ve EEAT, anahtar kelime yoğunluğundan daha güçlü sinyaller üretir. Ölçümde scroll-depth, dwell time ve dönüşüm oranı gibi metrikler daha anlamlıdır. Kısacası, “fazlası zarar” prensibi geçerlidir.
Anahtar Kelime Doldurma Detaylı Açıklama
Keyword stuffing; düşük okuma deneyimi, yapay tekrar ve anlamsız kelime dizileriyle karakterizedir. Bu yaklaşım, hem kullanıcıyı kaçırır hem de algoritmik filtrelere takılır. Modern SEO, konusal kapsama (topic coverage) ve arama niyetini eksiksiz karşılama hedefine odaklanır. İç içe geçen semantik alt başlıklar, örnekler ve görsellerle desteklenen anlatım; yoğunluktan daha etkilidir. İçerikte LSI/semantik varyasyonlar, doğal akışta kendiliğinden yer alır. Nihai metrik, anahtar kelime yüzdesi değil; kullanıcı amacının ne kadar iyi çözüldüğüdür.
Android Nedir? (SEO Bağlamı)
Android, mobil kullanıcı kitlesinin büyük bölümünü oluşturan işletim sistemidir ve mobil SEO’nun kapsamını doğrudan etkiler. Mobil öncelikli indeksleme, Android ağırlıklı trafiğin deneyimini kritik hâle getirir. LCP/CLS/INP değerleri, servis çalışanları ve responsive tasarım mobil görünürlüğü belirler. AMP’nin geri planda kaldığı günümüzde, hızlı ve hafif JS ile PWA yaklaşımı öne çıkar. Android tarayıcı/cihaz çeşitliliği, çapraz test yükünü artırır. Core Web Vitals ve CWV uyumlu görsel/JS optimizasyonu, sıralama ve dönüşümü destekler. App-to-web senaryolarında derin linkleme ve intent filtreleri önemlidir. Özetle, Android ekosistemi mobil SEO için ihmal edilemez bir önceliktir.
Android & Mobil SEO Detaylı Açıklama
Android cihaz çeşitliliği; ekran, CPU/GPU ve tarayıcı motoru farklılıkları nedeniyle performans optimizasyonunu güçleştirir. Kritik pratikler: görsel boyutlandırma, lazy-load, HTTP/2, kritik CSS ayırma, TTFB ve JS parçalama. INP geliştirmeleri için etkileşim bloklarını hafifletmek ve üçüncü parti script’leri azaltmak gerekir. PWA ile offline deneyim, push ve hızlı yükleme sağlanabilir. GA4 cihaz/kaynak raporlarıyla Android ağırlıklı segmentler izlenmeli; saha verisine bakılarak iterasyon yapılmalıdır. Mobilde dönüşüm hunisi kısadır; net CTA ve form sürtünmesini azaltan tasarım, geliri doğrudan etkiler.
Arama Ağı Reklamları Nedir?
Arama Ağı Reklamları, kullanıcı bir sorgu yaptığında SERP üzerinde görünen metin tabanlı reklamlardır. SEO’dan farklı olarak açık artırma (auction) ve kalite puanı dinamikleriyle gösterilir. Marka ve rakip sorgularında görünürlüğü hızla artırır, ancak açılış sayfası kalitesi ROI’yi belirler. Reklam-SEO sinerjisi, anahtar kelime örtüşmeleri ve mesaj bütünlüğüyle güçlenir. Negatif kelime listeleri verimliliği yükseltir. Landing deneyimi, sayfa hızı ve net değer önerisi olmazsa tıklama maliyete dönüşmez. Uygun segmentasyon, reklam uzantıları ve A/B testleri performansı artırır. Ölçümleme, dönüşüm modeliyle birlikte okunmalıdır.
Arama Ağı Reklamları Detaylı Açıklama
Search Ads; niyet sinyali yüksek kullanıcıyı, doğru mesaj ve teklif ile hedefler. Kampanya yapısı; marka, rakip, genel ve long-tail gruplarla ayrıştırılmalıdır. Reklam metinleri açılış sayfasıyla semantik uyum içinde olmalı; kalite puanı ve CPA üzerinde doğrudan etkisi vardır. Uzantılar (sitelink, callout, snippet) tıklanma oranını yükseltir. SEO ile birlikte kullanıldığında SERP’te ekstra ekran payı (share of SERP) sağlar ve güven algısını artırır.
Arama Motoru Nedir?
Arama Motoru, web sayfalarını tarayan, dizine ekleyen ve sorgulara göre sonuçları sıralayan yazılımdır. Google, Bing ve DuckDuckGo en bilinen örneklerdir. Sıralama, yüzlerce sinyalin ağırlıklandırıldığı algoritmalarla belirlenir. Kullanıcı niyetiyle uyumlu, hızlı ve erişilebilir içerikler daha iyi performans gösterir. SEO, bu sistemin nasıl çalıştığını anlamaya ve siteyi buna göre optimize etmeye odaklanır. Algoritma güncellemeleri kaliteyi ve kullanıcı faydasını ödüllendirir. Site haritaları, robots.txt ve yapılandırılmış veri gibi unsurlar arama motorlarına rehberlik eder. Amaç, en alakalı sonucu en hızlı şekilde sunmaktır.
Arama Motoru Detaylı Açıklama
Arama motorları; tarama (crawl), dizinleme (index) ve sıralama (rank) döngüsüyle çalışır. Crawl bütçesi, site yapısı ve linkleme bu döngünün verimliliğini etkiler. Semantik arama ve makine öğrenimi, niyet ve bağlamı anlamada giderek daha büyük rol oynar. Yapılandırılmış veri ve içerik kalitesi, zengin sonuç (rich result) görünürlüğünü artırabilir. Teknik doğruluk (HTTPS, mobil uyum, hız) kullanıcı deneyimini ve dolayısıyla sıralamayı destekler. Arama motorlarının hedefi, güvenilir ve alakalı sonuçları minimum sürtünmeyle sunmaktır.
Arama Motoru Dizinleri Nedir?
Arama Motoru Dizinleri, taranan sayfaların içerik ve sinyalleriyle depolandığı veri yapılarıdır. Dizine eklenmeyen bir sayfanın sıralama şansı yoktur. Canonical, noindex ve robots yönergeleri dizinleme davranışını belirler. Kalite sorunları ve kopya içerik, dizin şişmesine ve crawl verimsizliğine yol açar. Site haritaları (XML) keşfi hızlandırır; ancak kalite filtresi yerine geçmez. Dizin sağlık kontrolü için GSC “coverage/indexing” raporları izlenmelidir. İç linkler, keşif ve önem sinyali sağlar. Dizin optimizasyonu, teknik SEO’nun çekirdeğidir.
Arama Motoru Dizinleri Detaylı Açıklama
Dizin; URL, başlık, özet, bağlantılar ve çeşitli sinyallerin hızlı erişim için tutulduğu kompleks veri yapılarıdır. “Discovered – currently not indexed”, “Crawled – not indexed” gibi durumlar kalite veya zayıf sinyal göstergesi olabilir. Çözüm; ince içerikleri güçlendirmek, dahili linkleri iyileştirmek ve gereksiz parametre sayfalarını kapatmaktır. Canonical ve noindex stratejileri, kopya varyasyonları kontrol altında tutar. Amaç; bot kaynağını gerçekten değer üreten sayfalara yönlendirmektir.
Arama Sorgusu Nedir?
Arama Sorgusu, kullanıcının arama motoruna yazdığı ifade veya cümledir. Sorgular; bilgi, navigasyon ve işlem (transactional) niyeti taşıyabilir. SERP özellikleri (snippet, PAA, video, yerel paket) sorgunun niyetine göre şekillenir. İçerik stratejisi, bu niyetleri kapsayacak şekilde planlandığında görünürlük artar. Long-tail sorgular; düşük hacimlerine rağmen yüksek dönüşüm potansiyeli taşır. Sorgu rafine etme (refinement) ve ilişkili aramalar, semantik kapsamı derinleştirir. GSC query raporları, gerçek kullanıcı dilini yakalamak için altın değerdedir. Sorgu ≠ anahtar kelime; niyet bağlamı belirler.
Arama Sorgusu Detaylı Açıklama
Sorgu analizi; n-gram, benzer sorgular ve clustering ile zenginleştirilebilir. PAA ve “related searches” çıktıları, içerik bölümlendirmesinde yol gösterir. Bilgi niyetli sorgular için kapsamlı rehberler, işlem niyetinde net CTA ve güven sinyalleri gerekir. İçerik haritalaması, site mimarisi ve iç linkleme ile birlikte ele alındığında üstün performans üretir. GSC’de yüksek gösterim düşük CTR görülen sorgularda başlık ve açıklama testleri yapılmalıdır.
Authority (Otorite) Nedir?
Authority, bir sitenin veya sayfanın belirli bir konuda güvenilir ve yetkin görülme düzeyidir. Otorite; kaliteli backlink’ler, uzman içerik ve kullanıcı güveniyle inşa edilir. EEAT sinyalleri, yazar sayfaları ve referanslar otorite algısını güçlendirir. Tekniği güçlü, içeriği zayıf siteler otorite kazanmakta zorlanır. Otorite bir gecede oluşmaz; düzenli üretim ve referansla pekişir. Dışarıdan gelen link kadar, sağlıklı iç link mimarisi de önemlidir. Marka aramaları ve doğrudan trafik, güven sinyali taşır. Otorite, rekabetçi sorgularda fark yaratır.
Authority (Otorite) Detaylı Açıklama
Otorite; bağlantı kalitesi, topical coverage, kullanıcı sinyalleri ve marka göstergelerinin birleşimidir. Yüksek kaliteli, konu derinliği olan “hub” sayfalar ve onlara bağlanan destekleyici içerikler temeli oluşturur. Digital PR ve seçici bağlantı inşası, otoriteyi hızlandırır; fakat agresif PBN veya ücretli link şemaları risklidir. EEAT uyumlu yazar profilleri, kaynakça ve güncelleme tarihleri güveni artırır. Otorite, zaman içinde istikrar ve kaliteyle pekişir; kısa yoldan kalıcı otorite yoktur.
AdWords Quality Score (Kalite Puanı) Nedir?
Quality Score, Google Ads’de reklam alaka düzeyi, beklenen CTR ve açılış sayfası deneyiminin bileşkesidir. Skor yükseldikçe tıklama başına maliyet düşebilir ve daha iyi konum elde edilir. Açılış sayfasının hızı, içerik uyumu ve net değer önerisi belirleyicidir. Reklam metni ile anahtar kelime uyumu, kalite puanına doğrudan etki eder. Negatif anahtar kelimeler gereksiz harcamayı azaltır. SEO ile uyumlu landing’ler (başlık, içerik, hız) QS’yi destekler. Düzenli A/B testi ve sorgu raporlarıyla iyileştirme yapılmalıdır. Özetle, QS verimliliğin ana kaldıraçlarından biridir.
Quality Score Detaylı Açıklama
QS; anahtar kelime-reklam-landing üçlüsünün semantik bütünlüğünü ölçer. Beklenen CTR’ı yükselten başlık/uzantılar ve konuyla uyumlu içerik, skoru iyileştirir. Açılış sayfası hız ve UX zayıfsa QS düşer; bu da CPC’yi artırır. SEO paydaşlarıyla ortak çalışma, içerik ve teknik kaliteyi yükselterek reklam verimini artırır. Performans, arama terimi raporları ve cihaz/bölge kırılımlarıyla düzenli takip edilmelidir.
adCenter (Microsoft Advertising) Nedir?
adCenter, Microsoft’un arama ağı reklam platformunun eski adıdır; güncelde Microsoft Advertising olarak geçer. Bing ve Yahoo arama sonuçlarında ücretli görünürlük sağlar ve Google Ads’e alternatif/ek kanal olarak kullanılır. Bütçe çeşitliliği ve farklı demografilerde erişim için değerlidir. SEO açısından tamamlayıcıdır; aynı anahtar kelimelerle SERP payını büyütür. Kalite puanı, açılış sayfası deneyimi ve reklam alaka düzeyi burada da belirleyicidir. Özellikle B2B ve masaüstü ağırlıklı segmentlerde performans potansiyeli yüksektir. Negatif kelime, reklam uzantıları ve cihaz/konum hedefleme başarıyı etkiler. Raporlama metrikleri SEO testlerine de içgörü sağlar.
adCenter / Microsoft Advertising Detaylı Açıklama
Microsoft Advertising; arama, görüntülü ve iş ortağı ağında reklam gösterimi sunar. Segment farkı sayesinde Google’da pahalı olan bazı sorgular burada daha verimli olabilir. Kampanya yapısı marka/rakip/genel ayrımıyla kurulmalı, açılış sayfası deneyimi hız ve içerik uyumuyla güçlendirilmelidir. UET etiketi ve dönüşüm hedefleri olmadan optimizasyon mümkün değildir. SEO ile aynı bilgi mimarisi ve mesaj haritasını korumak, tutarlı kalite sinyali yaratır. Reklam uzantıları (sitelink, callout, price) tıklanma oranını artırır; cihaz ve bölge kırılımı mutlaka test edilmelidir.
AllTheWeb Nedir?
AllTheWeb, 2000’lerin başında popüler olmuş, daha sonra Yahoo tarafından devralınan bir arama motorudur. Tarihsel olarak algoritma ve dizin kapasitesi tartışmalarında anılır. Bugün aktif değildir; ancak arama teknolojilerinin evriminde kritik bir basamaktır. SEO perspektifinde, tek arama motoruna bağımlı stratejilerin risklerini hatırlatır. Pazarın konsolidasyonu sonrası kalite ve kullanıcı faydası daha da öne çıkmıştır. Modern SEO, çok kaynaklı görünürlük ve kullanıcıya gerçek değer üretmeyi hedefler.
AllTheWeb Detaylı Açıklama
AllTheWeb, FAST tarafından geliştirilmiş ve dönemi için hızlı indeksleme/sorgu yanıt süresiyle dikkat çekmişti. Yahoo tarafından satın alındıktan sonra birçok özelliği Yahoo Arama’ya taşındı. Bu süreç, arama pazarında ölçeğin ve veri kalitesinin belirleyiciliğini gösterir. SEO tarihinde; tarama, indeks ve sıralama teknolojilerinin hız ve kapsama açısından nasıl geliştiğini anlamak için önemli bir örnektir.
Amazon.com (A9/A10) SEO Nedir?
Amazon.com’da ürün görünürlüğü, A9/A10 olarak anılan sıralama mantığıyla belirlenir ve klasik web SEO’dan farklı dinamikler taşır. En güçlü sinyaller satış hızı, dönüşüm, stok durumu ve müşteri memnuniyetidir. Başlık/bullet/description alanlarının anahtar kelime optimizasyonu önemlidir. Görsel kalite, yorum adedi ve puanları CTR ve dönüşümü etkiler. Fiyat/Prime lojistik avantajları listelenme başarısını artırır. PPC (Amazon Ads) ile organik ivme desteklenebilir. Kategori uyumu ve backend keywords alanı doğru kullanılmalıdır.
Amazon SEO Detaylı Açıklama
Amazon sıralaması, satışa en yakın deneyimi optimize etmeye odaklıdır. Başlıkta marka + ana özellikler; bullet noktalarında fayda odaklı ifade tercih edilmelidir. A+ içerik ve kaliteli görseller, hem dönüşümü hem de organik görünürlüğü artırır. Stok kesintileri sıralama kaybı yaratabileceği için planlama şarttır. Promosyonlar ve sponsored ürün reklamları “momentum” kazandırır. Olumsuz yorumları azaltmak için satış sonrası süreç ve kalite güvencesi kritiktir.
AMP (Accelerated Mobile Pages) Nedir?
AMP, mobil sayfaların hızlı yüklenmesi için geliştirilen kısıtlı bileşenler setidir. Haber sitelerinde yaygınlaşmış; zamanla zorunluluk olmaktan çıkmıştır. Güncel SEO’da AMP şart değildir; önemli olan gerçek performans (CWV) ve UX’tir. Modern görüntü/senkron yükleme teknikleri ile AMP’siz de yüksek hız yakalanabilir. Bazı nişlerde hâlen yararlı olabilir ancak bakım maliyeti göz önüne alınmalıdır. Karar, veriyle ve iş hedefiyle verilmelidir.
AMP Detaylı Açıklama
AMP, HTML’in kısıtlanmış bir türevi ve cache’lenmiş dağıtımla hız sağlar. Ancak artık Top Stories için zorunlu değildir; Core Web Vitals performansı daha kritik metrik hâline gelmiştir. AMP’den çıkarken eşdeğer şablon performansı ve izleme (analytics) sürekliliği planlanmalıdır. Karar verirken A/B testleriyle trafik, etkileşim ve gelir etkisi ölçülmelidir.
AOL Nedir? (Arama & Portal Bağlamı)
AOL, erken dönem internet portalı ve e-posta/medya servisleriyle bilinir; arama tarafında farklı iş ortaklarıyla çalışmıştır. Tarihsel açıdan arama pazarının konsolidasyonunda bir duraktır. SEO için doğrudan hedef olmaktan çıkmış olsa da, marka ve içerik dağıtım stratejilerinde geçmişte yer tutmuştur. Bugün daha çok tarihsel bir referans değeri taşır.
AOL Detaylı Açıklama
AOL’un portal yapısı, erken internet kullanıcı davranışını biçimlendirdi. Arama tarafında farklı dönemlerde Google/Yahoo ile iş birlikleri oldu. Pazar payının düşmesi, arama pazarının birkaç büyük oyuncuda toplanmasının tipik örneğidir. SEO tarihini anlamak, bugün tek platforma bağımlılığın risklerini de gösterir.
Arama Trendleri Nedir?
Arama Trendleri, kullanıcı ilgisinin zaman içindeki değişimini gösteren veri bütünüdür. Google Trends ve benzeri araçlar mevsimsellik ile yükselen konuları ortaya koyar. İçerik planlaması, bu eğrilerle uyumlu yapıldığında daha yüksek görünürlük sağlar. Kategori/etiket ve yayın takvimi trendlerle senkronize edilmelidir. Anlık patlamalar kısa süreli fırsatlar sunar; evergreen içerikler ise uzun vadeli trafik üretir. Trend okumak, “ne zaman” sorusuna stratejik cevap verir.
Arama Trendleri Detaylı Açıklama
Trend analizi; konunun bölgesel/kategorik kırılımlarını, ilgili sorguları ve tarihsel pikleri inceler. İçerik yatırımını mevsimselliğe göre dağıtmak, indexlenme ve keşif penceresini optimize eder. Haber nitelikli konularda yayın hızı ve başlık testleri, trend penceresinden en iyi faydayı sağlar. Evergreen + trend karması, toplam portföy riskini dengeler.
Arama Yolu (Search Journey) Nedir?
Arama Yolu, kullanıcının farkındalıktan satın almaya uzanan sorgu dizisini ifade eder. Bilgi → karşılaştırma → işlem niyeti sıralaması sık görülür. İçerik kümeleri, bu yolculuğun her durağını kapsayacak biçimde planlanmalıdır. Dahili linkler ve CTA’lar, kullanıcıyı adım adım ileri taşır. Ölçümde çok kanallı ilişkilendirme ve GA4 yol analizleri kullanılır. SEO, bu yolculuğun organik temaslarını optimize eder.
Arama Yolu Detaylı Açıklama
Search journey modelinde anahtar kelime kümeleri aşamalara göre etiketlenir. Bilgi içerikleri geniş kapsama, karşılaştırma sayfaları karar desteğine, işlem sayfaları dönüşüme odaklanır. İç link mimarisi ve breadcrumb’lar yol bulmayı kolaylaştırır. “Next best step” CTA’ları ve içerik önerileri (related) dönüşüm tünelini kısaltır. Veriye dayalı gözden geçirme döngüsü (planla–yayınla–ölç–iyileştir) esastır.
Arşiv Nedir? (SEO Bağlamı)
Arşiv, tarih/kategori/etiket gibi kriterlere göre içeriklerin listelendiği sayfalardır. Çok sayıda düşük değerli listeleme sayfası dizin şişmesine yol açabilir. Noindex/pagination/canonical stratejileriyle kontrol edilmelidir. Özelleştirilmiş özet metin ve dahili linkler, arşivin faydasını artırır. Sayfalandırmada “rel=prev/next” desteği kalksa da net iç link ve doğru kanonikasyon kritiktir. Arşivler bilgi mimarisini güçlendirebilir; yanlış kurguda bot bütçesini boşa harcar.
Arşiv Detaylı Açıklama
Arşiv sayfaları için en iyi uygulamalar: (1) Listeleme kalitesini özet/mini görselle artırmak, (2) İnce filtre/etiket kombinasyonlarının kontrolünü sağlamak, (3) Gereksiz varyasyonları noindex/canonical ile kapatmak, (4) Site haritasına yalnızca değerli listelemeleri almak, (5) Dahili linklerle “hub” sayfalara otorite taşımak. Amaç, keşfi kolaylaştırırken dizin verimliliğini korumaktır.
Average Order Value (AOV) Nedir?
AOV, e-ticarette ortalama sipariş tutarını ifade eder ve SEO’nun ticari başarısını yorumlamada ana metriklerden biridir. Trafiği artırmak kadar, her sipariş değerini büyütmek de kritiktir. Bundle, upsell, çapraz satış ve içerik tabanlı yönlendirmeler AOV’yi yükseltir. Kategori/hub sayfalarında değer önerisi ve güven sinyalleri dönüşüme destek verir. SEO raporlamasında organik kanal için AOV trendleri izlenmelidir. Mobilde ödeme sürtünmesini azaltmak AOV’ye dolaylı etki eder.
AOV Detaylı Açıklama
AOV = Toplam Gelir / Sipariş Sayısı. SEO’da ürün detayı, karşılaştırma ve rehber içerikler daha yüksek sepet değerini tetikleyebilir. İlgili ürünler ve içerik içinde akıllı linkleme, sepet büyütmeyi destekler. Hızlı ödeme, güvenli marka sinyalleri ve iade politikası AOV’yi korur. Kampanya/kuponların AOV’ye etkisi çift taraflıdır; dikkatli test edilmelidir.
ARA (Average Revenue per Account) Nedir?
ARA, hesap başına ortalama geliri ifade eder (ARPA olarak da kullanılır) ve özellikle B2B/SaaS tarafında önemlidir. SEO, nitelikli lead getirerek ARA’yı dolaylı yükseltebilir. İçerik stratejisinde ICP’ye uygun konular ve dönüşüm hunisi etkin rol oynar. Organik form doldurma/teklif talepleri kalite odaklı takip edilmelidir. Kaba trafik yerine nitelikli hedef, ARA üzerinde kalıcı etki yaratır.
ARA (ARPA) Detaylı Açıklama
Average Revenue per Account (ARPA/ARA), toplam MRR/ARR’nin aktif hesap sayısına bölünmesiyle elde edilir. SEO’da hedef; ICP uyumlu sorgularla doğru kitleyi çekmek, demo/teklif talebi gibi derin etkileşimleri artırmaktır. İçerik türleri: vaka çalışmaları, ROI hesaplayıcıları, çözüm sayfaları, entegrasyon sayfaları. Lead scoring ve CRM entegrasyonu olmadan ARA’yi yönetmek zordur. Pazarlama ve satış uyumu, ARA’yı kalıcı biçimde yükseltir.
B Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Backlink Nedir?
Backlink, başka bir siteden sizin sitenize verilen bağlantıdır. Otorite ve güven sinyali taşıdığı için SEO’da kritik öneme sahiptir. Kaliteli, alakalı ve doğal şekilde kazanılan bağlantılar sıralamayı destekler. Aşırı optimize anchor text ve düşük kaliteli kaynaklar risk oluşturur. Dijital PR, içerik pazarlaması ve linkable asset’ler backlink ediniminde etkilidir. İç link mimarisiyle birlikte ele alındığında otorite dağılımı dengelenir. Süreklilik, çeşitlilik ve kaynak kalitesi en önemli kriterlerdir.
Backlink Detaylı Açıklama
Backlink profilinin kalitesi; kaynak sitenin otoritesi, konu alakası, trafik ve linkin sayfa içindeki bağlamı ile ölçülür. Doğal bir profil, marka/URL/generic/exact anchor çeşitliliği içerir ve zaman içinde istikrarlı artış gösterir. Tedarik edilen ücretli veya manipülatif linkler kısa vadede yükseliş sağlasa da manuel/algoritmik ceza riski yüksektir. Etkili edinim yolları arasında veri odaklı içerikler, özgün araştırmalar, kapsamlı rehberler, endüstri raporları ve haber değeri taşıyan hikâyeler bulunur. Bozuk link kurtarma (broken link building), kaynak sayfa (resource page) çalışmaları ve unlinked brand mention takibi de verimlidir. Nihai hedef, linklerin kullanıcıya gerçek değer üretmesi ve marka otoritesini güçlendirmesidir.
Bağlantı Hızı (Link Velocity) Nedir?
Bağlantı hızı, belirli bir zaman diliminde kazanılan backlink sayısının değişim hızıdır. Doğal ve tutarlı artış, güven sinyali üretir. Ani ve yapay sıçramalar spam şüphesi doğurabilir. Kampanya/PR dönemlerinde artış normaldir ama sürdürülebilirlik önemlidir. Link kayıpları da izlenmeli, telafi stratejileri planlanmalıdır. Mevsimsellik ve yayın takvimiyle uyumlu olması beklenir.
Bağlantı Hızı Detaylı Açıklama
Link velocity, sadece sayısal artış değil; kaynak çeşitliliği, alan adı benzersizliği (referring domains) ve topical yakınlık ile birlikte okunmalıdır. Haber değeri olan projeler kısa sürede çok bağlantı çekebilir ve bu doğaldır; sürdürülebilirlik için içerik takvimi ve PR eşgüdümü önerilir. Kaynak kalitesi düştüğünde, artış hızı pozitif olsa bile sıralama etkisi zayıflar. Raporlamada “kazanılan/kaybedilen linkler” ve “yeni alan adları” takibi şarttır. Düşen linklerin yerine alternatif kaynaklar planlamak otorite dalgalanmasını azaltır.
Bait and Switch Nedir?
Bait and Switch, kullanıcıyı bir vaatle çekip farklı içerik sunma taktiğidir. Kullanıcı deneyimini bozar ve güveni sarsar. Arama motorları bu tür yanıltıcı uygulamaları olumsuz değerlendirir. Uzun vadede marka algısına zarar verir. SEO’da sürdürülebilir başarı için şeffaf ve tutarlı içerik gereklidir. Başlık, snippet ve sayfa içeriği uyumlu olmalıdır.
Bait and Switch Detaylı Açıklama
Bu taktikte tıklama kazanmak için yanıltıcı başlıklar/metadata kullanılır; sayfada bambaşka bir içerik veya agresif satış akışı yer alır. Kısa vadede CTR artışı yaşansa da hemen çıkma ve düşük etkileşim metrikleri sıralamayı düşürür. Uzun vadeli yaklaşımda başlık, meta description ve içerik vaat uyumu temel ilkedir. Reklam kampanyalarında da geçerlidir: reklam metni ↔ açılış sayfası uyumsuzluğu kalite puanını ve ROI’yi düşürür. Güven temelli içerik, tekrar ziyaret ve link edinimi yoluyla organik performansı güçlendirir.
Behavioral Targeting Nedir?
Behavioral targeting, kullanıcının davranış geçmişine göre kişiselleştirilmiş içerik/teklif göstermektir. SEO ile doğrudan sıralama sinyali değildir ancak dönüşümü artırır. Segmentlere göre içerik varyasyonları ve CTA’lar performansı iyileştirir. Gizlilik ve çerez politikalarına uyum zorunludur. Analytics ve CDP verileriyle güçlendirildiğinde etkisi artar. A/B testleri ile etkinlik doğrulanmalıdır.
Behavioral Targeting Detaylı Açıklama
Kullanıcı davranış verileri (sayfa görüntüleme, ürün etkileşimi, geçmiş aramalar) segmentasyon ve mesaj kişiselleştirmesinde kullanılır. SEO tarafında trafik kalitesi artar; özellikle yeniden pazarlama (remarketing) ile birlikte güçlü çalışır. Ancak KVKK/GDPR uyumu, çerez onayı ve veri minimizasyonu gereklidir. İçerik varyantlarını niyete göre sunmak (ör. bilgi/karşılaştırma/işlem) dönüşüm hunisini kısaltır. Performans ölçümü için kontrol grupları ve net KPI’lar oluşturulmalıdır.
BERT Nedir?
BERT, Google’ın doğal dili bağlamıyla anlamasına yardımcı olan dil işleme modelidir. Sorgu ve içerik eşleşmesini iyileştirir. Anahtar kelime diziliminden çok niyeti ve anlamı önemser. Uzun kuyruklu ve konuşma dili sorgularda etkilidir. SEO’da doğal, açıklayıcı ve bağlamsal içerik yazımı teşvik edilir. Anlamsal kapsama ve kullanıcı sorularına net cevap vermek gerekir.
BERT Detaylı Açıklama
BERT (Bidirectional Encoder Representations from Transformers), cümle içindeki kelimeleri çift yönlü bağlamda yorumlar. Bu, özellikle preposition/bağlaç gibi nüansların önem kazandığı sorgularda doğru sonuçlara yardımcı olur. İçerik stratejisinde “soruyu cevapla, bağlamı tamamla, örnek ver” ilkesi öne çıkar. Kuru anahtar kelime doldurmak yerine, kullanıcı niyetini karşılayan net, öğretici paragraflar ve PAA türü sorulara yanıtlar önerilir. Schema ile zenginleştirilen yapılar (FAQ/HowTo) görünürlüğü artırabilir.
Bing Nedir?
Bing, Microsoft’un arama motorudur ve özellikle masaüstü ile kurumsal kullanımda pay sahibidir. Bing Webmaster Tools, tarama ve dizinleme içgörüleri sunar. Görsel arama ve bazı niş sorgularda farklılaşır. Arama motoru çeşitliliği için stratejide yer almalıdır. Teknik standartlar (sitemap, robots, yapılandırılmış veri) Bing’de de geçerlidir. Reklam tarafında Microsoft Advertising ile entegredir.
Bing Detaylı Açıklama
Bing, farklı sinyal ağırlıklarıyla Google’dan yer yer ayrışır; sosyal ve marka sinyallerine duyarlılığı daha yüksek kabul edilir. BWT’de URL denetimi, sitemap, indeksleme sorunları ve anahtar kelime içgörüleri yönetilir. Edge ve Windows ekosistemi sayesinde varsayılan kullanım alanları güçlüdür. İçerik kalitesi, sayfa hızı ve erişilebilirlik burada da temel kriterlerdir. Stratejide Bing’in payı küçük olsa da ek trafik ve gelir fırsatı sunar.
Black Hat SEO Nedir?
Black Hat SEO, arama motoru kurallarını ihlal eden manipülatif teknikler bütünüdür. Kısa vadede yükseliş sağlasa da yüksek ceza riski taşır. Gizleme (cloaking), özel blog ağları (PBN) ve gizli metinler örnektir. Uzun vadede marka güveni ve sürdürülebilirlik zedelenir. Etik ve kullanıcı odaklı yaklaşımlar her zaman daha kalıcı sonuç verir. Risk/ödül dengesi çoğu zaman aleyhinedir.
Black Hat SEO Detaylı Açıklama
Black hat pratikler arasında cloaking, doorway pages, otomatik link şemaları, negatif SEO ve gizli redirect’ler yer alır. Algoritmalar ve manuel ekipler bu sinyalleri giderek daha hızlı tespit eder. Kısa dönemli kazançlar, ceza sonrası geri dönüş maliyetleriyle silinir. Beyaz şapka (white-hat) yaklaşım; kullanıcı faydası, teknik doğruluk ve güven sinyallerine dayanır. Oyunbozan taktikler yerine güçlü içerik ve referans odaklı büyüme önerilir.
Blog Nedir? (SEO Bağlamı)
Blog, düzenli yayınlanan içeriklerle organik görünürlüğü artıran bir yayın formatıdır. Arama niyetlerini kapsayan rehber, liste ve karşılaştırma içerikleri trafik çeker. İç bağlantılar kategori/hub sayfalarına otorite taşır. Düzenli güncellenen ve uzmanlık gösteren içerikler E-E-A-T sinyallerini güçlendirir. Görsel, tablo ve snippet odaklı yazım CTR’ı artırır. Yayın takvimi, trend ve evergreen dengeyle planlanmalıdır.
Blog Detaylı Açıklama
Blog stratejisinde konu kümeleri (topic clusters) ve iç link haritası esastır. Her yazı, üst seviye “hub” sayfalara bağlantı vererek konusal otoriteyi pekiştirir. Başlıklarda soru formatı ve “featured snippet” hamleleri görünürlüğü yükseltir. İçerikler düzenli optimize edilmeli; GSC sorguları ve SERP değişimleri izlenmelidir. Görsel boyutlandırma, lazy-load ve şema işaretlemeleri performansı artırır. Amaç, sadece trafik değil; dönüşüm üreten doğru trafiği çekmektir.
Bot Nedir? (Crawler/Spider)
Bot, web sayfalarını otomatik tarayan yazılımdır. Googlebot ve Bingbot en bilinenlerdir. Robots.txt ve meta robots yönergeleri tarama davranışını etkiler. Sunucu yanıt kodları ve hız, bot verimliliğini belirler. Site haritaları keşfi kolaylaştırır. Düşük kaliteli sayfalar bot bütçesini tüketir.
Bot Detaylı Açıklama
Bot’lar HTTP istekleriyle sayfa içeriklerini çeker, bağlantıları izler ve dizin için veri toplar. Tarama bütçesi, büyük sitelerde kritik bir sınırlayıcıdır; gereksiz parametre sayfaları ve ince içerikler bütçeyi boşa harcar. Log analizi ile bot davranışı, hız ve hata kodları incelenir. Sunucu tarafı önbellekleme, CDN ve doğru yanıt kodları tarama verimliliğini artırır. “Disallow” ve “noindex” farkı doğru anlaşılmalı; istendiğinde her ikisi birlikte kullanılmamalıdır.
Brand (Marka) Nedir? – SEO İlişkisi
Marka, kullanıcıların zihnindeki algı ve güven toplamıdır. Marka aramaları ve direkt trafik güçlü bir güven sinyali üretir. SERP’te marka varlıkları (site link, knowledge panel, sosyal profiller) görünürlüğü artırır. İçerikte tutarlı dil ve görsel kimlik E-E-A-T’ye katkı sağlar. Pozitif itibar, link edinimini kolaylaştırır. Arama payı marka bilinirliğiyle paralel artar.
Brand Detaylı Açıklama
Markalaşma; organik performansı dolaylı fakat güçlü şekilde etkiler. Kullanıcılar marka ismiyle aradığında CTR yüksektir ve SERP’te hâkimiyet artar. PR, içerik ve sosyal medya entegrasyonu marka sinyallerini güçlendirir. Kurumsal sayfalar, yazar profilleri ve referanslar güveni pekiştirir. Kriz iletişimi ve itibar yönetimi negatif SERP sonuçlarını dengelemek için önemlidir.
Branded Keywords Nedir?
Branded keywords, marka ismi içeren arama sorgularıdır. Genellikle yüksek CTR ve dönüşüm üretir. SERP’te rakip reklamları nedeniyle marka terimlerinde koruma stratejisi gerekebilir. Site mimarisi ve şema ile marka varlıkları güçlendirilir. İnceleme sayfaları ve itibar yönetimi önemlidir. Marka bilinirliği büyüdükçe organik pay artar.
Branded Keywords Detaylı Açıklama
Marka sorguları; navigasyon niyeti yüksek, satın alma kararı olgun kullanıcıları getirir. Reklam koruması (brand bidding) tartışmalıdır; organik ilk sıraya rağmen rakip reklamları payı düşürebilir. Kurumsal sayfalar, iletişim, fiyatlandırma ve inceleme/SSS içerikleri marka sorgularını doyurmalıdır. Schema, sosyal profiller ve knowledge panel optimizasyonu ile görünürlük artırılır. Olumsuz içerikler için itibar yönetimi stratejileri devreye alınır.
Breadcrumb Nedir?
Breadcrumb, kullanıcının sitedeki hiyerarşiyi görmesini sağlayan gezinme izidir. UX’i iyileştirir ve iç linklemeye katkı sağlar. Schema işaretlemesiyle SERP’te zengin sonuç olarak görünebilir. Derin yapıda yol bulmayı hızlandırır. Ana kategori otoritesini alt sayfalara taşır. Mobilde sade ve dokunması kolay olmalıdır.
Breadcrumb Detaylı Açıklama
Breadcrumb yapısı “Anasayfa › Kategori › Alt Kategori › Sayfa” gibi hiyerarşiyi yansıtır. JSON-LD veya microdata ile işaretlendiğinde SERP’te yol bilgisini gösterebilir. SEO açısından anchor çeşitliliği ve iç link yoğunluğunu dengeler. Kullanıcı deneyimi; özellikle e-ticarette filtreli navigasyonda büyük fayda sağlar. Yanlış kanonikasyonla çakışmaması için URL yapısı ve breadcrumb eşgüdümlü olmalıdır.
Broken Link Nedir?
Broken link, hedef sayfası bulunmayan veya hatalı URL’ye işaret eden bağlantıdır. Kullanıcı deneyimini ve otorite akışını olumsuz etkiler. Düzenli tarama ve düzeltme gerekir. Link kurtarma fırsatları sunar. İç/dış linklerde kalite kontrolü önemlidir. 404/410 durumları doğru yönetilmelidir.
Broken Link Detaylı Açıklama
Kırık bağlantılar, tarama hataları ve düşük güven algısına sebep olur. Çözüm: düzenli site taraması, yönlendirme haritaları ve kaldırılan içerikler için uygun alternatif sayfalar. Dış bağlantılarda kaynak sahiplerine haber vererek link kurtarma yapılabilir. İçerik güncellemelerinde eski linklerin kontrolü ihmal edilmemelidir. 410 (Gone) belirli durumlarda tercih edilebilir; ancak kullanıcı deneyimi için 301 çoğu zaman daha iyidir.
Browser (Tarayıcı) Nedir? – SEO İlişkisi
Tarayıcı, web içeriklerini kullanıcıya sunan yazılımdır. Chrome, Safari, Firefox ve Edge en yaygın örneklerdir. Performans, render motorları ve standart desteği farklılık gösterir. SEO dolaylı olarak etkilenir; hız, uyumluluk ve etkileşim deneyimi kritiktir. Core Web Vitals ölçümleri tarayıcı kaynaklı farklılık gösterebilir. Cross-browser testleri yayın öncesi yapılmalıdır.
Browser Detaylı Açıklama
Tarayıcıların JS motorları ve render süreçleri farklıdır; bu nedenle performans optimizasyonu evrensel en iyi uygulamalara dayanmalıdır: kritik CSS ayırma, JS parçalama, görsel sıkıştırma ve lazy-load. Safari’nin üçüncü taraf çerez politikaları ve mobil tarayıcı farklılıkları dönüşümü etkileyebilir. GA4 saha verileriyle tarayıcı kırılımlarını izlemek ve sorunlu kombinasyonları düzeltmek gerekir. PWA ve HTTP/2/3 gibi teknolojiler kullanıcı deneyimini iyileştirir.
Bounce Exchange Nedir?
Bounce Exchange, kullanıcı siteyi terk etmeden hemen önce davranışsal tetikleyicilerle etkileşim yaratmayı hedefleyen bir sistemdir. Genellikle pop-up veya yeniden hedefleme teknolojileriyle kullanılır. Kullanıcının çıkış niyetini tespit eder ve özel teklif, e-posta formu gibi içerikler gösterir. Amaç, bounce oranını düşürmek ve dönüşümü artırmaktır.
Bounce Exchange Detaylı Açıklama
Bounce Exchange, davranışsal pazarlama teknolojisidir. Kullanıcının mouse hareketi, gezinme süresi ve sayfa kaydırma hızı gibi sinyalleri analiz ederek “çıkış niyeti”ni belirler. Bu durumda kişiye özel mesajlar, indirim kuponları veya e-posta kayıt pencereleri gösterilir. SEO açısından, agresif çıkış pop-up’ları kullanıcı deneyimini bozabileceği için dikkatli uygulanmalıdır. Google, “intrusive interstitials” politikasında mobil cihazlarda bu tür katmanları cezalandırabilir. Doğru yapılandırılmış, zamanlaması iyi bir çıkış pop-up’ı ise dönüşüm oranlarını %10-30 arası artırabilir.
C Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Cache Nedir?
Cache, sunucu ya da tarayıcı tarafında içeriğin kopyalanarak hızlı sunulmasını sağlayan önbelleklemedir. SEO’da hız ve Core Web Vitals metrikleri üzerinde direkt etkilidir. CDN, server cache ve browser cache birlikte kullanıldığında TTFB ve LCP iyileşir. Önbellek politikaları (Cache-Control, ETag) yanlış ayarlanırsa güncel içeriğin geç görünmesine yol açabilir. Dinamik sayfalarda akıllı geçersizleştirme (invalidation) kuralı kritik önemdedir.
Cache Detaylı Açıklama
Önbellekleme stratejisi; sunucu (OPcache, FastCGI cache), CDN (edge cache) ve tarayıcı katmanlarını kapsar. Statik varlıklar için uzun “max-age”, içerik sayfaları için kısa/akıllı politikalar önerilir. Varyantlı sayfalarda cookie/parametre hassasiyeti tanımlanmazsa yanlış varyasyon servis edilebilir. ETag/Last-Modified ile yeniden doğrulama trafiği azaltılır. SEO’da kritik hedef; hız ve kararlılık sağlayarak tarama verimliliğini ve kullanıcı deneyimini artırmaktır.
Canonical URL Nedir?
Canonical, benzer/kopya sayfalarda arama motorlarına “asıl sayfa”yı işaret eden etikettir. Parametreli, filtreli, sayfalanmış yapılarda kanonik sinyal verir. Yanlış kullanım dizin karmaşası ve otorite bölünmesine yol açar. 301 yönlendirme ile birlikte tutarlı kullanılmalıdır. Self-referential canonical, çoğu sayfada güvenli varsayılandır.
Canonical URL Detaylı Açıklama
Rel="canonical", aynı içeriğin farklı URL’leri arasında sinyal bütünlüğü sağlar. Kanonik URL yönlendirme ile çelişmemeli; içerik gerçekten kanonik sayfayla eşdeğer olmalıdır. Faceted navigation ve UTM/oturum parametrelerinde kanonikasyon kritik önemdedir. Hreflang ile birlikte kullanırken kanoniklerin dil/ülke varyantlarını doğru işaretlediğinden emin olunmalıdır. Amaç, otoriteyi tek URL’de biriktirip dizin verimliliği sağlamaktır.
CGI (Common Gateway Interface) Nedir?
CGI, web sunucularının dinamik içerik üretmek için harici uygulamaları çalıştırmasına izin veren eski bir yöntemdir. Modern çatıların gerisinde kalsa da mimariyi anlamak performans/hata teşhisinde faydalıdır. Aşırı süreç yaratımı gecikmelere sebep olur. SEO perspektifinde hız ve stabiliteye etkisi nedeniyle dolaylı öneme sahiptir.
CGI Detaylı Açıklama
CGI, her istek için yeni süreç açtığından yüksek trafikte verimsizdir. FastCGI ve kalıcı süreç modelleri bu sorunu azaltır. Eski sistemlerde TTFB ve CPU artışı, tarama hızını ve kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyebilir. Optimizasyon için kalıcı süreçler, opcode cache ve reverse proxy (NGINX) tercih edilir.
Chrome Nedir? (SEO Bağlamı)
Chrome, Google’ın tarayıcısıdır ve alan payı en yüksek istemcidir. Core Web Vitals saha verisinin önemli kısmı Chrome RUM datalarından oluşur. Deneysel web özellikleri çoğunlukla burada önce görünür. SEO’da performans testi ve kullanıcı davranışı analizi için birincil referans sayılır.
Chrome Detaylı Açıklama
Chrome’un V8 motoru ve Lighthouse ekosistemi, performans denetiminde standart hâline gelmiştir. INP/LCP/CLS sorunlarını teşhis etmek için Performance paneli ve Coverage raporları kullanılır. Third-party script’lerin etkisini izlemek ve JS parçalamak metrikleri iyileştirir. SEO’da saha verisi (CrUX) ile laboratuvar verisini birlikte okumak gerekir.
Chromium Nedir?
Chromium, birçok tarayıcının (Edge, Brave vb.) temel aldığı açık kaynak tarayıcı projesidir. Rendering/fonksiyon farklılıklarına rağmen çekirdek benzerliği vardır. SEO’da cross-browser testlerde Chromium tabanlı tarayıcılar genelde benzer davranır. Farklılıklar özellikle uzantılar ve gizlilik ayarlarında görülür.
Chromium Detaylı Açıklama
Chromium tabanı; Blink render motoru ve V8 JS motorunu içerir. Edge/Brave/Opera gibi tarayıcılar eklentiler, gizlilik/izleme koruması ve varsayılan servislerde ayrışır. CWV metrikleri çoğunlukla yakın seyreder; yine de cihaz/ayar farklılıkları test edilmelidir.
Cloaking Nedir?
Cloaking, arama motoru botlarına farklı; kullanıcılara farklı içerik sunma taktiğidir. Google yönergelerine aykırıdır ve ağır ceza riski taşır. Kısa vadede sıralama kazanımı sağlasa da sürdürülebilir değildir. Şeffaf, kullanıcı odaklı içerik kalıcı başarı için tek yoldur.
Cloaking Detaylı Açıklama
Cloaking; IP veya user-agent tespitiyle farklı içerik sunma, gizli yönlendirme, JS tabanlı içerik gizleme gibi yöntemleri kapsar. Algoritmalar ve manuel inceleme ekipleri bu davranışları tespit eder. Ceza sonrası toparlanma maliyetli ve uzun sürer. Güvenilir, tutarlı ve ölçülebilir içerik yaklaşımı önerilir.
CMS (Content Management System) Nedir?
CMS, içerik üretimi ve yayınını teknik bilgi gerektirmeden yönetmeyi sağlayan sistemdir (WordPress, Shopify, Drupal vb.). SEO’da URL yapısı, şema, meta, hızlı şablonlar ve performans üzerinde belirleyicidir. Eklenti mimarisi avantaj sağlarken şişkinlik/performans riski doğurabilir. Doğru tema ve minimum eklenti yaklaşımı uzun vadede daha sağlıklıdır.
CMS Detaylı Açıklama
CMS seçiminde SEO açısından önemli kriterler: temiz URL’ler, şema/metadata esnekliği, çok dilli destek, performans ve güvenlik. Aşırı eklenti kullanımı ve render-blocking script’ler CWV’yi olumsuz etkiler. Headless CMS + statik/SSG yaklaşımları yüksek performans sunabilir. İçerik iş akışları (revizyon, planlama) düzenli optimizasyonu kolaylaştırır.
Contextual Advertising Nedir?
Contextual advertising, sayfa içeriğine göre ilgili reklamların gösterilmesidir. Çerez bağımlılığı düşük olduğundan gizlilik dünyasında avantaj sağlar. SEO ile birlikte çalıştığında içerik-reklam uyumu sayesinde CTR ve dönüşüm artabilir. Aşırı ve dikkat dağıtan yerleşim “Top Heavy” riskini artırır; denge şarttır.
Contextual Advertising Detaylı Açıklama
Bağlamsal hedefleme; içerik başlıkları, anahtar kelimeler ve kategori sinyalleriyle çalışır. Üçüncü taraf çerezlerin kısıtlandığı ekosistemde önem kazanır. Yerleşim sayısı, konumu ve yükleme sırası performansı ve kullanıcı deneyimini belirler. Amaç, içeriğin değerini düşürmeden geliri optimize etmektir.
Copyright (Telif Hakkı) Nedir?
Copyright, bir eserin yaratıcısına tanınan hukuki korumadır. SEO’da telif ihlali; içerik kopyalama, görsel/medya izinsiz kullanımı gibi sorunlarla gündeme gelir. Kopya içerik hem hukuki risk hem de görünürlük kaybı yaratır. Orijinal üretim ve doğru kaynak gösterimi güven sinyallerini artırır. DMCA süreçleriyle haksız kopyalar kaldırtılabilir. Görsellerde lisans ve atıf kuralları önemlidir.
Telif Hakkı Detaylı Açıklama
Telif hakları; metin, görsel, video, ses ve kod gibi eserlerin kullanımını düzenler. SEO açısından özgünlük temel değerdir: kopyalanan içerik yalnızca hukuki risk doğurmaz, arama motoru sinyallerini de zayıflatır. DMCA bildirimleriyle kopya URL’ler indeks dışına alınabilir; ancak en iyi çözüm güçlü kanıtlarla özgünlüğü ispatlayan yayın akışıdır. Stok görsellerde lisans türü (royalty-free, editorial, extended) ve atıf zorunlulukları titizlikle takip edilmelidir. İçerikte kaynakça, tarih ve yazar bilgisi güveni pekiştirir; bu, E-E-A-T sinyallerini de destekler.
Cookie (Çerez) Nedir?
Cookie, tarayıcıda tutulan küçük veri parçalarıdır. Oturum yönetimi, tercih kayıtları ve analitik ölçüm için kullanılır. SEO’da doğrudan sıralama sinyali değildir; fakat dönüşüm takibi ve kişiselleştirme yoluyla performansı etkiler. KVKK/GDPR uyumu kritik önemdedir. Üçüncü taraf çerez kısıtları ölçüm stratejilerini değiştirir.
Cookie Detaylı Açıklama
Çerezler first-party ve third-party olarak sınıflanır; modern tarayıcılar üçüncü taraf çerezleri kısıtlamaktadır. Bu durum remarketing ve atıf modellerinde boşluklar yaratır. Ölçüm için sunucu tarafı izleme, consent-mode ve modelleme yaklaşımları öne çıkar. SEO tarafında, çerez banner’larının performansı etkilememesi için yükleme sırası ve script ağırlıkları yönetilmelidir. Gizlilik politikası ve aydınlatma metinleri güncel tutulmalıdır.
CPA (Cost Per Acquisition) Nedir?
CPA, edinim başına maliyeti ifade eder (satın alma, lead vb.). SEO kanalında doğrudan reklam maliyeti olmasa da içerik ve teknik yatırımın birim edinime oranı izlenir. Düşük CPA, doğru niyete uygun içerik ve yüksek dönüşüm oranı ile sağlanır. Çok kanallı atıf, SEO katkısını doğru okumak için gereklidir. CPA, organik kanalın iş hedeflerine uyumunu gösterir.
CPA Detaylı Açıklama
CPA = Toplam Maliyet / Edinim Sayısı. SEO’da maliyet unsurları: içerik üretimi, teknik geliştirme, araç lisansları ve ekip zamanı. Edinim tanımı; e-ticarette sipariş, B2B’de nitelikli lead gibi iş hedefiyle uyumlu olmalıdır. Çok kanallı atıf (data-driven) organiğin katkısını daha adil gösterir. CPA’nın düşmesi için funnel sürtünmesi azaltılmalı, içerik–CTA uyumu güçlendirilmelidir.
CPC (Cost Per Click) Nedir?
CPC, tıklama başına ödenen maliyettir ve daha çok reklam tarafının metriğidir. SEO’da doğrudan maliyet yoktur; ancak “organik tıklamanın alternatif maliyeti” bütçe planlamasında dikkate alınır. Yüksek CPC’ye sahip anahtar kelimelerde organik görünürlük, toplam medya maliyetini düşürür. Bu nedenle SEO ve SEM entegrasyonu stratejiktir.
CPC Detaylı Açıklama
Reklam açık artırmalarında tıklama maliyeti rakip teklifleri, kalite puanı ve alaka düzeyine göre değişir. SEO ekibi, yüksek CPC’li sorguların organik hedeflenmesiyle toplam edinim maliyetini optimize eder. Marka terimlerinde reklam–organik kanibalizasyonu analiz edilmelidir. SEO/SEM anahtar kelime haritası ve açılış sayfası birliği, verimliliği artırır.
CPM (Cost Per Mille) Nedir?
CPM, bin gösterim başına maliyeti ifade eder. Görüntülü reklamcılıkta yaygındır. SEO’yu dolaylı etkiler; marka bilinirliğini artırarak organik aramaları tetikleyebilir. İçerik dağıtımı ve PR ile birlikte ele alındığında SERP payı büyür. Çok kanallı ölçüm şarttır.
CPM Detaylı Açıklama
CPM özellikle farkındalık kampanyalarında tercih edilir; doğrudan dönüşüm yerine marka ölçümleri hedeflenir. SEO’da arama payı ve marka sorgularındaki artış yan faydadır. Uygun hedefleme ve içerik uyumu organik performansı besler. Etki analizi için time-lag ve assisted conversions raporları okunmalıdır.
Crawl Budget (Tarama Bütçesi) Nedir?
Crawl Budget, arama motoru botlarının sitenizi belirli sürede taramak için ayırdığı kaynak miktarıdır. Büyük ve dinamik sitelerde kritik bir sınırlayıcıdır. İnce/tekrarlı sayfalar bütçeyi boşa harcar. Temiz iç linkleme, hızlı sunucu ve doğru kanonikasyon verimliliği artırır. XML sitemap keşfi hızlandırır ancak kalite filtresi yerine geçmez.
Crawl Budget Detaylı Açıklama
Crawl bütçesi iki kavramın birleşimidir: crawl rate limit (sunucu kapasitesi) ve crawl demand (içeriğe olan talep). Sunucu yanıt süresi düştükçe bot daha agresif tarar; sık değişen sayfaların talebi daha yüksektir. Faceted navigation, parametreli URL’ler ve kopya sayfalar bütçeyi tüketir. Çözüm: gereksiz URL’leri engellemek, kanonikasyon, noindex ve iç link optimizasyonudur. Log analiziyle bot davranışı izlenmeli, hata kodları ve yönlendirme zincirleri temizlenmelidir.
Crawl Depth (Tarama Derinliği) Nedir?
Crawl Depth, bir sayfaya ana sayfadan kaç tıklamada ulaşıldığını ifade eder. Derinlik arttıkça keşif ve tarama sıklığı azalır. Kritik sayfaların derinliği düşürülmelidir. Hub/kategori sayfaları ve breadcrumb, derinliği iyileştirir. İç link planı dizin verimliliğini artırır.
Crawl Depth Detaylı Açıklama
Genel öneri, kritik trafik getiren sayfaları 3 tıklama derinliğinin içinde tutmaktır. Yetim (orphan) sayfalar keşif dışında kalır; sitemap tek başına çözmez. Bağlantı mimarisini hub–destek içerik modeliyle kurmak, derinliği doğal biçimde azaltır. Log ve tarama araçlarıyla derinlik haritası çıkarılmalıdır.
Crawl Frequency (Tarama Sıklığı) Nedir?
Crawl Frequency, botların bir sayfayı ne kadar sıklıkta taradığını gösterir. Sık güncellenen ve yüksek talebe sahip sayfalar daha sık taranır. Sunucu hızı ve hata oranı sıklığı etkiler. Değişim sıklığı yüksek içeriklerde sitemap ve ping mekanizmaları faydalıdır. Tutarlı yayın takvimi taramayı düzenler.
Crawl Frequency Detaylı Açıklama
Tarama sıklığı; sayfanın önem sinyalleri (iç link, dış link), değişim hızı ve kullanıcı talebiyle artar. Hızlı ve hatasız sunucu altyapısı botların daha sık gelmesini sağlar. Haber ve fiyat değişimi olan sayfalarda frekans yüksektir; statik içerikte daha düşüktür. İç link güncellemeleri ve taze sinyallerle frekans artırılabilir.
CSS (Cascading Style Sheets) Nedir?
CSS, web sayfalarının görsel sunumunu belirler. SEO’da render performansı ve CLS/INP metrikleriyle doğrudan ilişkilidir. Kritik CSS’in satır içi verilmesi, geri kalanının ertelenmesi hız kazandırır. Aşırı büyük stylesheet’ler renderı bloklar. Düzenli temizlik ve modüler yapı önerilir.
CSS Detaylı Açıklama
Render-blocking CSS, LCP/CLS üzerinde güçlü etkiye sahiptir. “Critical CSS” yaklaşımı üstte görünen alanı hızlı boyar, geri kalan dosyalar `media`/`preload` ile ertelenir. Kullanılmayan CSS’in temizlenmesi (purge) ve atomik sınıflar dosya boyutunu düşürür. Font yükleme stratejisi (display: swap) ve responsive görsel stilleri metrikleri iyileştirir. Amaç, görsel düzeni korurken en az kaynakla en hızlı boyamayı sağlamaktır.
CTR (Click-Through Rate) Nedir?
CTR, gösterim başına tıklama oranıdır ve SERP başarısının kritik ölçütüdür. Başlık ve meta açıklama testleri CTR’ı doğrudan etkiler. Rich result/Schema görünürlüğü tıklanma şansını artırır. Marka bilinirliği ve pozisyon da belirleyicidir. Düşük CTR, alaka ve vaat uyumsuzluğuna işaret edebilir.
CTR Detaylı Açıklama
CTR = Tıklama / Gösterim. GSC’de sorgu–sayfa bazında izlenir ve başlık/açıklama varyasyonlarıyla artırılabilir. SERP özellikleri (PAA, video, yerel paket) organik CTR’ı etkiler; görünürlük stratejisi bu unsurları hesaba katmalıdır. Başlıkta net fayda, sayı/veri, soru formatı ve güç kelimeler test edilmelidir. Düşük CTR görülen yüksek pozisyonlu sayfalarda snippet iyileştirmesi en hızlı kazanımdır.
D Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Danny Sullivan Kimdir?
Danny Sullivan, SEO endüstrisinin öncülerinden biridir ve bugün Google’da Search Liaison olarak görev yapmaktadır. Sektöre 1990’larda Search Engine Watch ve Search Engine Land ile yön vermiştir. Google’ın algoritma değişiklikleri hakkında resmi açıklamaları genellikle onun aracılığıyla yapılır. SEO topluluğuna rehberlik eden figürlerdendir.
Danny Sullivan Detaylı Açıklama
Gazetecilik geçmişine sahip olan Danny Sullivan, SEO kavramının ilk popülerleştiği dönemde sektöre yön veren isimlerden biridir. 2017’de Google’a katılmış ve o tarihten bu yana algoritma güncellemeleri, spam politikaları ve arama yönergeleriyle ilgili bilgilendirmeleri doğrudan topluluğa aktarmaktadır. Açıklamaları, SEO profesyonellerinin algoritma değişimlerini yorumlarken güvenilir referans olarak kabul edilir. Kısacası Sullivan, “Google ile SEO dünyası arasındaki köprü” konumundadır.
Dead Link Nedir?
Dead Link (ölü bağlantı), artık erişilemeyen veya 404 döndüren linklerdir. SEO’da tarama hatası, kullanıcı deneyimi kaybı ve otorite dağılımı açısından olumsuzdur. Düzenli link taramaları ve 301 yönlendirmeleriyle çözülmelidir. Büyük sitelerde “Broken Link Audit” planlı yapılmalıdır.
Dead Link Detaylı Açıklama
Dead link’ler hem kullanıcı memnuniyetini hem de Googlebot’un tarama verimliliğini düşürür. Çok sayıda 404 hatası crawl budget’ı boşa harcar. Çözüm: Screaming Frog, Ahrefs veya GSC taramalarıyla hataları tespit edip uygun alternatiflere 301 yönlendirmesi yapmaktır. İç bağlantılardaki kırık linkler “yetim içerik”e de neden olabilir. Site bakımında düzenli kontrol listesi oluşturmak en iyi yaklaşımdır.
Deep Link Nedir?
Deep Link, bir web veya mobil uygulama içinde doğrudan alt sayfaya yönlendiren bağlantıdır. Kullanıcıyı ana sayfa yerine ilgili içeriğe taşır. SEO’da derin linkleme iç otorite dağılımını dengeler. Uygulama derin linkleri (app deep link) mobil kullanıcı deneyimini güçlendirir.
Deep Link Detaylı Açıklama
Deep linking, hem web hem mobil dünyada kullanıcıyı hedef içeriğe yönlendirmeyi amaçlar. SEO tarafında bu, site içi mimaride link otoritesinin daha adil dağılmasını sağlar. Mobilde “App Links” veya “Universal Links” sistemleri kullanılır; arama sonuçlarından doğrudan uygulama içi sayfalara geçişe izin verir. Bu, dönüşüm oranlarını artırır ve bounce rate’i azaltır. Google Ads & Search Console arasında derin link entegrasyonu ölçüm kolaylığı sağlar.
Dedicated Server Nedir?
Dedicated server, bir sunucunun yalnızca tek bir kullanıcı veya siteye tahsis edilmesidir. Paylaşımlı barınmaya göre daha hızlı ve güvenlidir. SEO’da uptime, hız ve güvenlik sinyalleri üzerinde olumlu etki yaratır. Büyük ölçekli sitelerde önerilen hosting türüdür.
Dedicated Server Detaylı Açıklama
Dedicated server, CPU, RAM ve bant genişliğini tek müşteriye ayırır. Bu yapı sayesinde komşu sitelerin trafiği veya kötü yazılımları sizi etkilemez. SEO için avantaj: hızlı yanıt süresi (TTFB düşer), kararlı uptime ve SSL performansıdır. Ayrıca güvenlik sertifikaları ve özelleştirilebilir yapı sunar. Ancak maliyeti yüksektir; büyük projeler için uygundur.
Deep Link Oranı Nedir?
Deep Link Oranı, siteye gelen bağlantıların ne kadarının alt sayfalara yönlendiğini ölçer. Tüm backlink’lerin ana sayfaya yığılması doğal değildir. Sağlıklı profil için farklı içeriklere dengeli dağılım gerekir. Bu oran marka otoritesi ve içerik çeşitliliği hakkında ipucu verir.
Deep Link Oranı Detaylı Açıklama
Bir sitenin backlink profilinde yalnızca ana sayfaya gelen linkler varsa bu, doğal olmayan yapı sinyali olabilir. Deep link oranı genellikle %40–60 arasında dengelidir. İçerik çeşitliliği arttıkça doğal backlink dağılımı da genişler. Bu oran; link çeşitliliği, anchor text dağılımı ve içerik tipine göre analiz edilmelidir. Marka bilinirliği yükseldikçe ana sayfa oranı artabilir, bu doğal kabul edilir.
De-Listing Nedir?
De-Listing, bir sayfanın veya sitenin arama motoru dizininden kaldırılması anlamına gelir. Manuel ceza, spam algısı veya kaldırma talepleri sonucu oluşur. Dizin dışı kalmak trafiğin tamamen kaybına neden olur. Sorun çözülüp yeniden indeksleme istenmelidir.
De-Listing Detaylı Açıklama
De-listing, algoritmik filtrelerden (ör. Panda, Penguin) veya manuel cezalardan kaynaklanabilir. GSC’de “Manuel İşlem” uyarısı görülürse neden belirtilir. Sorun çözüldükten sonra yeniden değerlendirme talebi gönderilir. Ayrıca DMCA, kişisel veri veya hukuki taleplerle de sayfalar kaldırılabilir. Dizine geri dönüş süreci zaman alabilir; domain güveni zedelenir.
Demografi Nedir?
Demografi, kullanıcı kitlesinin yaş, cinsiyet, bölge gibi özelliklerini ifade eder. SEO stratejilerinde hedef kitlenin davranış analizi için kullanılır. Google Analytics ve Search Console verileriyle yorumlanır. Demografik veriler, içerik tonu ve görsel tercihini şekillendirir.
Demografi Detaylı Açıklama
Demografik analiz, kullanıcı deneyimi (UX) optimizasyonu için kritik veriler sağlar. Örneğin 18–24 yaş grubunda mobil cihaz oranı yüksekse mobil-first strateji benimsenmelidir. Bölgesel farklılıklar, dil ve para birimi tercihlerini de etkiler. Bu veriler SEO hedeflemesini zenginleştirir; lokalizasyon kararlarını yönlendirir.
Dizin (Index) Nedir?
Dizin, arama motorunun taradığı sayfaları depoladığı veri tabanıdır. Bir sayfa dizinde değilse arama sonuçlarında görünmez. Dizine girmek için erişilebilirlik, içerik kalitesi ve teknik uygunluk gerekir. “noindex” etiketi dizinden hariç tutmayı sağlar.
Dizin Detaylı Açıklama
Arama motoru üç aşamada çalışır: tarama, dizinleme, sıralama. Dizinleme aşamasında içerik analiz edilir, metin ve yapılandırılmış veri çözülür. Engelleyici faktörler: robots.txt, noindex, yönlendirme hataları, zayıf içerik. GSC’de “Dizin Kapsamı” raporu durumları gösterir. Kaliteli dizinleme, içerik stratejisinin temelidir.
DMOZ Nedir?
DMOZ, 2000’lerde popüler açık dizin projesidir (Open Directory Project). Gönüllülerce yönetilen bu sistem, siteleri kategoriye göre sınıflandırırdı. 2017’de kapanmış olsa da SEO tarihinde önemli yer tutar. Bugün referans kavram olarak “editoryal dizin” modelini temsil eder.
DMOZ Detaylı Açıklama
DMOZ (ODP), internetin ilk yıllarında sitelerin güvenilirlik sıralamasında önemli rol oynamıştır. Kategori bazlı manuel editör incelemeleri spam’ı sınırlardı. Modern SEO’da bu model, “E-E-A-T” yaklaşımının ilham kaynaklarından biridir. Bugün DMOZ verileri hâlen bazı dizin projelerinde miras olarak bulunur.
Domain Nedir?
Domain, web sitesinin adıdır (ör. gokhanvatanci.com). SEO’da markalaşma, güven ve bağlantı geçmişiyle doğrudan ilişkilidir. Kısa, akılda kalıcı ve hedef anahtar kelimeyle uyumlu domain avantaj sağlar. Uzun vadeli alan adı yaşı (domain age) de sıralama sinyalidir.
Domain Detaylı Açıklama
Domain yapısı; TLD (.com, .org, .tr vb.), isim ve alt alanlardan oluşur. SEO açısından önemli parametreler: domain yaşı, backlink geçmişi, SSL ve kayıt süresidir. EMD (Exact Match Domain) etkisi eskisine göre azalmış olsa da niş alanlarda hâlâ fark yaratır. Uluslararası SEO’da ccTLD veya hreflang uyumlu subdomain/subfolder stratejisi önemlidir.
Domain Authority (DA) Nedir?
Domain Authority, Moz tarafından geliştirilen alan adı otorite metriğidir. 1–100 arasında puanlanır ve site gücünü tahmini olarak gösterir. Google sıralama faktörü değildir ancak kıyaslama aracı olarak kullanılır. Backlink kalitesi ve köprü profili bu metriği belirler.
Domain Authority Detaylı Açıklama
DA metriği, Moz’un makine öğrenimi modeline dayanır. Farklı araçlarda (Ahrefs DR, SEMrush AS) benzer otorite skorları bulunur. Gerçek algoritmik sinyal olmasa da link inşası stratejisinde yön gösterir. Düşük DA’lı sitelerden alınan linklerin değeri sınırlıdır; doğal çeşitlilik yine de önemlidir. DA artışı genellikle kaliteli backlink, düşük spam oranı ve istikrarlı içerikle sağlanır.
Doorway Page Nedir?
Doorway Page, kullanıcıyı farklı sayfalara yönlendirmek için oluşturulan manipülatif geçiş sayfalarıdır. Google tarafından spam kabul edilir. Genellikle keyword varyasyonlarıyla çoğaltılan benzer içeriklerdir. Kalıcı yasak ve dizin kaybı riski taşır.
Doorway Page Detaylı Açıklama
Doorway sayfalar, yalnızca arama sonuçlarını manipüle etmek amacıyla üretilir. Örneğin “İstanbul SEO”, “Ankara SEO” gibi onlarca benzer içerik aynı sayfaya yönlendirilir. Google bunları spam olarak işaretler ve manuel işlem uygulayabilir. Çözüm: benzersiz içerik, yerelleştirme ve gerçek değer sunmaktır. Google’ın 2015 Doorway Update’i bu sayfaları büyük ölçüde devre dışı bırakmıştır.
Duplicate Content Nedir?
Duplicate Content, aynı veya çok benzer içeriklerin birden fazla sayfada yer almasıdır. Google tarafından “yineleme” olarak değerlendirilir ve dizin verimliliğini düşürür. Canonical, noindex veya içerik birleştirme ile çözülmelidir. Özellikle e-ticaret sitelerinde sık görülür.
Duplicate Content Detaylı Açıklama
Yinelenen içerik, tarama bütçesini boşa harcar ve sinyalleri böler. Sebepler: parametreli URL’ler, filtreler, yazıcı dostu sürümler veya içerik kopyalarıdır. Çözüm: canonical, yönlendirme, hreflang, rel="prev/next" ve içerik birleştirmedir. Google, kasıtsız yinelemeleri ceza değil filtreleme olarak ele alır. Tutarlı URL yönetimi ve içerik özgünlüğü temel çözümdür.
Dinamik İçerik Nedir?
Dinamik içerik, kullanıcının davranışına veya konumuna göre değişen sayfa öğeleridir. SEO’da zorluk: botlara gösterilen ve kullanıcıya gösterilen içeriğin aynı kalmasıdır. JavaScript render sorunları dikkatle yönetilmelidir. Server-side rendering, bu sorunu azaltır.
Dinamik İçerik Detaylı Açıklama
Dinamik sayfalarda içerik genellikle JavaScript ile yüklenir. Google artık JS render etse de geç yüklenen elemanlar bazen dizinlenmez. SSR (server-side rendering) veya prerender çözümleri önerilir. İçerik varyantları oluştururken URL parametrelerinin ve kanoniklerin doğru ayarlanması gerekir. Kişiselleştirme ile gizleme arasındaki çizgi cloaking’e dönüşmemelidir.
Dinamik Diller Nedir?
Dinamik diller (PHP, Python, Node.js vb.), sunucu tarafında çalışan kodlardır. Sayfaların dinamik üretimi SEO’da hız ve yapı optimizasyonu gerektirir. Render süresi ve URL yapısı düzgün ayarlanmazsa tarama performansı düşer. Önbellekleme stratejileri zorunludur.
Dinamik Diller Detaylı Açıklama
Sunucu tarafı diller, her istekte sayfa üretir; bu da CPU yükü ve yanıt süresini etkiler. SEO performansı için önbellek, CDN ve statik varlık optimizasyonu yapılmalıdır. Ayrıca URL yönlendirmeleri, canonical, meta ve şema etiketleri dinamik olarak doğru basılmalıdır. Framework seviyesinde SEO bileşenleri (Next.js, Django SEO, Express middleware) kullanılabilir.
DuckDuckGo Nedir?
DuckDuckGo, gizlilik odaklı bir arama motorudur. Kullanıcı verisi saklamaz, kişisel hedefleme yapmaz. SEO’da trafik payı düşük olsa da gizlilik trendleriyle önemi artmaktadır. Özellikle Avrupa pazarında alternatif görünürlük kaynağıdır.
DuckDuckGo Detaylı Açıklama
DuckDuckGo, Bing ve Wikipedia verilerini kullanarak sonuç üretir. Gizlilik politikası gereği kullanıcı geçmişi saklanmaz, bu yüzden sonuçlar nötrdür. SEO açısından “arama hacmi” küçük olsa da özel kitlelere erişim sağlar. Reklam modeli “contextual ads” mantığıyla çalışır. Gizlilik yasalarının sıkılaştığı ülkelerde markalar için prestijli görünürlük aracıdır.
Domain Rating (DR) Nedir?
Domain Rating, Ahrefs tarafından geliştirilen alan adı otorite metriğidir. 0’dan 100’e kadar puanlanır ve backlink profilinin gücünü ölçer. Domain Authority (DA) metriğine benzer ancak Ahrefs’e özgüdür. DR yüksek sitelerden alınan linkler daha fazla otorite aktarır. DR artışı, doğal link kazanımıyla sağlanmalıdır.
Domain Rating (DR) Detaylı Açıklama
DR metriği, Ahrefs’in kendi veritabanındaki backlink profil analizine dayanır. Hesaplama; gelen backlink sayısı, yönlendirici domain kalitesi, link tipi (follow/nofollow) ve dağılımına göre yapılır. DR yükselirken bağlantı kalitesi kadar bağlantı hızının doğallığı da önemlidir. DR değeri, SEO karşılaştırmalarında referans metriği olarak kullanılabilir ancak tek başına sıralama sinyali değildir. Yalnızca Ahrefs ortamında geçerli olduğu için DA, TF (Trust Flow) gibi diğer metriklerle birlikte yorumlanmalıdır.
E Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
E-E-A-T (Experience, Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness) Nedir?
E-E-A-T, Google’ın kalite değerlendirme çerçevesinde içerik ve yayıncı güvenirliğini tanımlayan bir kavramdır. “Deneyim” (experience) gerçek kullanım/uygulama tecrübesini, “uzmanlık” (expertise) konu bilgisini, “otorite” sektörün sizi tanımasını, “güven” ise temelinizi temsil eder. SEO’da doğrudan bir “sıralama faktörü” olarak ölçümlenmese de çok güçlü dolaylı sinyaller üretir. Yazar sayfaları, kaynakça, vaka çalışmaları ve güncel referanslar E-E-A-T’yi güçlendirir. YMYL (Your Money Your Life) konularında etkisi daha kritiktir. Marka aramaları ve dış kaynak atıfları da otorite algısını büyütür. Zayıf E-E-A-T, iyi teknik SEO’ya rağmen görünürlüğü sınırlar.
E-E-A-T Detaylı Açıklama
E-E-A-T uygulaması; (1) yazar/kurumsal kimliklerin netleştirilmesi, (2) içeriklerde gerçek deneyimin kanıtlanması (ekran görüntüsü, fotoğraf, test ölçümleri), (3) kaynak gösterimi ve metodoloji şeffaflığı, (4) güncelleme tarihi ve değişiklik günlüğü, (5) dış atıflar ve basın/akademi referanslarıyla güçlendirilir. “Güven” hepsinin üstünde yer alır; iade/garanti/iletişim şeffaflığı ve güvenli ödemeler gibi site güvenlik sinyalleri bu başlığın parçasıdır. İçerik üretiminde uzman gözetimi ve editoryal denetim, hatalı bilgiyi azaltır. Sonuç: E-E-A-T; teknik SEO’nun önünü açan, uzun vadeli büyümeyi garanti altına alan bir marka/inanç sözleşmesidir.
Edge (Edge Computing/CDN Edge) Nedir?
Edge, içeriğin kullanıcıya en yakın noktadan sunulmasını sağlayan dağıtık mimaridir. CDN edge önbelleğiyle TTFB ve LCP iyileşir, bot taraması hızlanır. Dinamik içerikler için edge functions (örn. coğrafi yönlendirme) kullanılabilir. SEO’da hız ve tutarlılık artışı, tarama verimliliğini ve kullanıcı deneyimini yükseltir. Doğru önbellek politikası ve varyant yönetimi kritik önemdedir. Hatalı varyantlar kanonik sorunlarına yol açabilir.
Edge Detaylı Açıklama
Edge mimaride statik varlıklar (CSS/JS/img) agresif önbelleklenir; HTML ise kısa TTL veya BYPASS ile yönetilir. Coğrafi yönlendirmelerde hreflang ve kanonik bütünlüğü korunmalıdır. Varyant belirleyen header’lar (Accept-Language, Cookie) cache anahtarı (cache key) tasarımını etkiler. Amaç hız kazanırken SEO sinyallerini bozmamaktır.
Editoryal Bağlantı (Editorial Link) Nedir?
Editoryal bağlantı, içerik üreticisinin kendi editoryal kararıyla doğal olarak verdiği linktir. Satın alınmış veya takasla alınmış bağlantılardan ayrılır ve en değerli backlink türlerinden sayılır. Dijital PR, özgün veri/araştırma ve haber değeri editoryal linki tetikler. Bu bağlantılar otorite ve güven sinyallerini güçlendirir. Ölçeklenmesi zordur ama etkisi uzun vadelidir.
Editoryal Bağlantı Detaylı Açıklama
Editoryal link kazanımı için “linkable asset” üretimi (orijinal araştırma, indekslenebilir araçlar, veri görselleştirmeleri) etkilidir. Haber odaklı PR ile niş yayınlara ulaşıp, ilgili yazar/editörlere değerli içgörüler sunmak gerekir. Anchor metinler doğal olmalı; aşırı exact-match dağılımlarından kaçınılmalıdır. Bu linkler genellikle yüksek otoriteli kaynaklardan geldiğinden domain genel gücünü de artırır.
Entities (Varlıklar) Nedir?
Entity; kişi, yer, marka, ürün gibi tekil olarak tanımlanabilen kavramlardır. Anlamsal aramada (semantic search) kritik rol oynarlar. Yapılandırılmış veri ve tutarlı adlandırma, entity tanınırlığını artırır. Bilgi paneli ve konu otoritesi bu kavram etrafında inşa edilir. İçerik stratejisinde entity haritaları görünürlüğü büyütür.
Entities Detaylı Açıklama
Entity odaklı SEO’da NER (named entity recognition) ile içerikteki varlıkların belirginleştirilmesi hedeflenir. Organization/Person/Product/Place şemaları, tanınırlığı ve ilişki ağını (graph) güçlendirir. Tutarlı isimlendirme ve kanonik URL’ler, arama motorlarına net sinyal verir. Konu kümeleri (topic clusters) entity merkezli inşa edildiğinde “konusal otorite” artar.
Entry Page (Giriş Sayfası) Nedir?
Entry page, kullanıcının siteye ilk adım attığı sayfadır. Her sayfa potansiyel giriş kapısı olduğundan tekil “landing” mantığıyla tasarlanmalıdır. İlk izlenim hızı, mesaj netliği ve CTA netliği dönüşümü belirler. İç bağlantılar ve breadcrumb, keşfi kolaylaştırır. SEO’da organik giriş sayfalarının performansı GA4/GSC ile izlenmelidir.
Entry Page Detaylı Açıklama
Giriş sayfaları için “ilk 5 saniye kuralı” geçerlidir: kim olduğunuzu, ne sunduğunuzu ve bir sonraki adımı hemen göstermelisiniz. Üst kısımda (above the fold) değer önerisi, güven rozetleri ve net CTA bulunmalıdır. Organik girişlerde içerik uyumu ve sayfa yükleme performansı, hemen çıkmayı düşürür. Segment bazlı varyasyonlar (yeni/dönen ziyaretçi) dönüşümü yükseltir.
Etik SEO (White-Hat) Nedir?
Etik SEO, arama yönergeleriyle uyumlu, kullanıcı faydasını merkeze alan optimizasyon yaklaşımıdır. Kalıcı ve öngörülebilir sonuçlar üretir. İçerik kalitesi, teknik doğruluk ve doğal bağlantı prensiplerine dayanır. Şeffaf raporlama ve sürdürülebilirlik esastır. Marka güveni ve E-E-A-T ile doğrudan ilişkilidir.
Etik SEO Detaylı Açıklama
Etik yaklaşım; manipülatif link şemalarından, cloaking’ten ve doorway sayfalardan uzak durmayı içerir. Başarı; kapsamlı konu işleme, kaliteli kaynak gösterimi, erişilebilirlik ve yüksek performansla gelir. Log ve GSC verileriyle yapılan düzenli denetimler, teknik borcu azaltır. Uzun vadede ceza riskini sıfıra yakınlar ve marka itibarını büyütür.
Everflux Nedir?
Everflux, arama sonuçlarının sürekli küçük dalgalanmalarla değişmesini ifade eder. Algoritma güncel olmasa bile SERP’ler hareketlidir. İçerik güncellemeleri, link değişimleri ve kullanıcı sinyalleri bu dalgayı etkiler. SEO raporlamasında mikro dalgalanmaları doğal kabul etmek gerekir. Eğilim (trend) analizi, tek günlük veriden daha anlamlıdır.
Everflux Detaylı Açıklama
Everflux, sürekli yeniden değerlendirme ve yeniden indeksleme süreçlerinin doğal sonucudur. Bu nedenle haftalık/aylık trend çizgileri, tekil günlerden daha güvenilir sinyaller sunar. İzleme: kategori bazlı anahtar kelime sepetleri, ortalama pozisyon ve CTR trendleri. İçerik tazeleme ve link sağlığı, dalga amplitüdünü düşürmeye yardımcı olur.
External Link (Dış Bağlantı) Nedir?
External link, sitenizden başka bir domaine verdiğiniz bağlantıdır. Doğru kullanıldığında güven ve bağlam sinyali üretir. Güvenilir kaynaklara atıf yapmak E-E-A-T’yi destekler. “nofollow/sponsored/ugc” nitelikleri bağlamına göre kullanılmalıdır. Aşırı dış bağlantı çıkışı otorite sızıntısı yaratabilir; denge gerekir.
External Link Detaylı Açıklama
Dış bağlantılar; kaynak gösterimi ve kullanıcıya daha zengin bilgi sunmak için kullanılır. Otoriter, alakalı ve güncel kaynaklara link vermek, “kaynak güvenilirliği” hissini artırır. Reklam/affiliate durumlarında `rel="sponsored"` kullanımı gerekir; kullanıcı yorumlarına `rel="ugc"` uygun olur. Açılır pencereler ve yeni sekme davranışı UX’e göre belirlenmelidir.
Etkileşim Metrikleri (Engagement Metrics) Nedir?
Etkileşim metrikleri; oturum süresi, sayfa/oturum, scroll derinliği, dönüşüm ve geri dönüş oranı gibi göstergelerdir. Doğrudan sıralama faktörleri olmasa da kalite ve niyet uyumu hakkında güçlü sinyal verirler. İçerik düzeni, görsel/tablolar ve CTA’lar bu metrikleri iyileştirir. GA4 etkinlik-tabanlı ölçümle doğru yorumlanmalıdır. Kitle segmentlerine göre kıyaslamak daha anlamlıdır.
Etkileşim Metrikleri Detaylı Açıklama
GA4’te “engaged session”, belirli eşiği aşan oturumları işaret eder (süre/olay/dönüşüm). Scroll, tık, video izleme ve form etkileşimleri gibi olaylar, niyet-karşılama başarısını gösterir. İçerik düzeyinde tablo, madde işaretleri ve görseller okunabilirliği artırır. CTA yerleşimi ve iç link önerileri, kullanıcıyı bir sonraki adıma taşır. Segment bazlı raporlar (cihaz, kampanya, yeni/dönen) optimizasyonun yol haritasıdır.
Engagement Time Nedir?
Engagement Time, Google Analytics 4’te kullanıcıların sitede aktif geçirdiği süredir. Sayfada yalnızca açık kalma süresini değil, etkileşimli davranışları da ölçer. Scroll, tıklama, form doldurma gibi aksiyonlar aktif zaman olarak sayılır. SEO’da dolaylı olarak kalite sinyali olarak değerlendirilir.
Engagement Time Detaylı Açıklama
Engagement Time, klasik “Dwell Time” veya “Session Duration” kavramlarının GA4 karşılığıdır. Bu metrik, sekme açıkken kullanıcının gerçekten etkileşimde bulunduğu zamanı ölçer. Kullanıcı etkileşimi durduğunda sayaç da durur. SEO doğrudan etkilenmese de yüksek engagement time, içeriğin kullanıcı niyetiyle uyumlu olduğunu gösterir. Ortalama olarak 30–90 saniye arası engagement, iyi bir içerik deneyimi olarak kabul edilir.
F Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Favicon Nedir?
Favicon, tarayıcı sekmesinde görünen küçük site ikonudur. Markalaşmayı güçlendirir ve güven hissi yaratır. Mobil arama sonuçlarında da göründüğünden CTR’ı dolaylı etkiler. .ico, .png veya .svg formatında tanımlanabilir. Favicon’un eksik olması teknik hata olarak sayılmaz ama kullanıcı güvenini azaltır.
Favicon Detaylı Açıklama
Favicon, tarayıcı sekmesi, yer imi ve mobil SERP’lerde markanın minik temsilidir. `` etiketiyle eklenir. 32×32 px PNG veya SVG formatı önerilir. Arama sonuçlarında favicon, sitenin güvenilirliğine katkı sağlar; özellikle mobilde markaların ayırt edilmesini kolaylaştırır.
Featured Snippet (Öne Çıkan Snippet) Nedir?
Featured Snippet, Google sonuçlarında üstte görünen hızlı cevap kutusudur. Kullanıcının sorusuna en net yanıtı sunan sayfa buraya çıkar. Paragraf, liste, tablo veya video formatında olabilir. AEO (Answer Engine Optimization) stratejileriyle hedeflenir. İyi yapılandırılmış içerik, kısa özet ve doğru başlıklarla bu konum kazanılabilir.
Featured Snippet Detaylı Açıklama
Featured snippet optimizasyonu için kullanıcı sorularına net, ilk paragrafta verilen cevaplar önemlidir. “Ne, Nasıl, Neden” gibi soru kalıplarıyla başlayan başlıklar snippet yakalamada etkilidir. İçerikte tablo, liste veya kısa definisyon bölümleri kullanılmalıdır. Schema destekli yapı (FAQ, HowTo, QAPage) bu alanın görünürlüğünü artırır.
Feed (RSS/Atom) Nedir?
Feed, içeriklerin otomatik güncellenmesini sağlayan veri akışıdır. RSS veya Atom formatında olur ve haber/ürün akışlarında kullanılır. SEO’da özellikle Google News ve Merchant Center entegrasyonlarında önemlidir. Feed yapısının geçerli XML formatında olması gerekir. Başlık, açıklama, URL ve tarih alanları zorunludur.
Feed Detaylı Açıklama
Feed’ler XML veya JSON formatında hazırlanabilir. Google News için `news:publication_date`, e-ticaret için `g:id`, `g:price` gibi alanlar zorunludur. Eksik veya hatalı feed yapısı, ürünlerin/dosyaların dizine alınmamasına yol açabilir. Güncellenme sıklığı ve URL doğruluğu kontrol edilmelidir.
FFA (Free For All) Nedir?
FFA, herkesin link bırakabildiği eski tip bağlantı sayfalarını tanımlar. Günümüzde spam olarak kabul edilir. Bu tür linkler otorite kazandırmaz, aksine itibar kaybına yol açar. Kaliteli backlink stratejilerinde FFA tamamen kaçınılmalıdır.
FFA Detaylı Açıklama
FFA (Free For All) sayfalar, 2000’lerin başında popülerdi; herkesin link ekleyebildiği statik dizin sayfalarıydı. Spam saldırıları sonrası arama motorları bu sayfaları değersizleştirdi. Bu bağlantılar genellikle “nofollow” bile olmadan verildiği için zararlı kabul edilir. Kaliteli link inşası için günümüzde bu yöntemler kullanılmaz.
FileZilla Nedir?
FileZilla, FTP protokolüyle dosya aktarımı yapan açık kaynak yazılımdır. Web sitelerinin dosyalarını barındırıcıya yüklemek için kullanılır. SEO açısından dolaylı rol oynar; site dosyalarının güncel ve doğru taşınmasını sağlar. Hatalı aktarım (ör. robots.txt veya .htaccess) dizin hatalarına yol açabilir.
FileZilla Detaylı Açıklama
FTP istemcisi olan FileZilla, web dosyalarını kolayca yükleme/indirme imkânı sunar. SEO bakım süreçlerinde özellikle robots.txt, sitemap.xml, canonical yönlendirmeleri gibi dosyaların güncellenmesi için kullanılır. Dosya izinleri (CHMOD) doğru ayarlanmazsa site erişimi bozulabilir. SSL üzerinden (FTPS) bağlantı önerilir.
Filtre (Filter) Nedir? – SEO Bağlamı
Filtreleme, e-ticaret sitelerinde kullanıcıların ürünleri daraltmak için kullandığı yapıdır. SEO’da parametreli URL’ler oluşturduğu için tarama bütçesini olumsuz etkileyebilir. Robots.txt, canonical ve noindex kombinasyonlarıyla yönetilmelidir. “Faceted Navigation” yapısının kontrolsüz büyümesi dizin kirliliği yaratır.
Filtre Detaylı Açıklama
Filtre URL’lerinde genellikle `?color=red&size=xl` gibi parametreler bulunur. Googlebot bu kombinasyonları ayrı sayfa gibi görür. Yönetim için Search Console “Parametre Aracı” (deprecated) veya noindex/robots kontrolü gerekir. Filtrelenmiş URL’ler yalnızca önemli kombinasyonlarda açık tutulmalıdır. Faceted navigation denetimi SEO bakımında kritik adımdır.
Fresh Content (Taze İçerik) Nedir?
Fresh content, düzenli güncellenen ve güncel bilgi sunan içeriklerdir. Google “Query Deserves Freshness (QDF)” algoritmasıyla taze bilgiyi ödüllendirir. Haber, fiyat, trend veya zamanla değişen konular için önemlidir. Güncellemeler tarih, içerik ve meta seviyesinde yapılmalıdır.
Fresh Content Detaylı Açıklama
QDF, kullanıcı arama niyetinde ani değişiklik olduğunda taze içerikleri üst sıralara taşır. Haber siteleri, fiyat karşılaştırma platformları ve teknoloji bloglarında önemlidir. Güncelleme sadece tarih değişimi değil, içeriksel yenilik anlamına gelir. Revizyon geçmişi ve “lastmod” etiketi Googlebot’a sinyal verir.
FTP (File Transfer Protocol) Nedir?
FTP, dosyaların sunucuya aktarımı için kullanılan iletişim protokolüdür. SEO’da dolaylı etkisi vardır; site dosyalarının doğru yüklenmesini sağlar. Hatalı FTP işlemleri site erişim sorunlarına yol açabilir. FTPS veya SFTP kullanımı güvenlik açısından önerilir.
FTP Detaylı Açıklama
FTP üzerinden siteye dosya gönderimi, özellikle sitemap, robots.txt, canonical gibi SEO odaklı dosyalar için kullanılır. FTP kimlik bilgilerinin korunması ve dosya izinlerinin doğru ayarlanması güvenlik için elzemdir. SSL destekli FTPS veya SFTP protokolleri güvenli bağlantı sağlar.
Fuzzy Search Nedir?
Fuzzy search, arama sorgularındaki yazım hatalarını ve benzer kelimeleri tanıyan algoritmadır. Kullanıcı niyetini daha iyi anlamak için kullanılır. Google bu prensibi doğal dil işleme içinde uygular. SEO açısından eş anlamlı içerik kümeleri oluşturmak bu sisteme uyum sağlar.
Fuzzy Search Detaylı Açıklama
Fuzzy algoritmalar, Levenshtein mesafesi gibi metin benzerlik ölçümlerine dayanır. “Saalon” → “salon” örneğinde olduğu gibi yazım hatalarını yakalayabilir. Google, RankBrain ve BERT modelleriyle bu kavramı anlamsal düzeyde genişletti. SEO içeriklerinde eş anlamlı ve varyasyonlu anahtar kelime kümeleri oluşturmak fuzzy logic’e uyumluluğu artırır.
G Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Google Nedir?
Google, dünya genelinde pazar payı en yüksek arama motorudur. Tarama (crawl), dizinleme (index) ve sıralama (rank) süreçleriyle sonuçları üretir. Algoritmalar yüzlerce sinyali değerlendirir; niyet uyumu, kalite ve hız öne çıkar. SERP, zengin sonuçlar, bilgi paneli, PAA ve görsel/video modülleriyle dinamiktir. SEO; teknik doğruluk, içerik stratejisi, bağlantı profili ve kullanıcı deneyiminin birleşimidir. Algoritma güncellemeleri sürekli iterasyon gerektirir. Google ekosistemi (News, Discover, Trends vb.) görünürlüğü çok kanallı kılar. Hedef, doğru kullanıcıya doğru cevabı en hızlı ulaştırmaktır.
Google Detaylı Açıklama
Google’ın değerlendirme çerçevesi; sayfa deneyimi (CWV), içerik kalitesi (E-E-A-T), bağlantı sinyalleri, yapılandırılmış veri ve kullanıcı etkileşimi gibi bileşenlere dayanır. SERP kişiselleştirmesi ve yerelleştirme sonuçları etkiler. Site düzeyinde tutarlılık (kanonik, hreflang, iç link), sayfa düzeyinde alaka ve uzmanlık sinyalleri esastır. SEO başarısı, “planla–yayınla–ölç–iyileştir” döngüsünün disiplinli uygulanmasıyla kalıcı hâle gelir.
Googlebot Nedir?
Googlebot, Google’ın web’i tarayan botudur. Sayfaları çeker, bağlantıları izler ve dizin için veri toplar. Tarama bütçesi; sunucu hızı, hata oranı ve içerik talebine göre ayarlanır. Robots.txt, meta robots ve HTTP yanıt kodları bot davranışını belirler. JS ile yüklenen içerikler için render kuyruğu devreye girer. Log analizi, bot davranışını anlamanın en iyi yoludur. Amaç, botun önemli sayfaları hızlı ve sık görmesini sağlamaktır.
Googlebot Detaylı Açıklama
Googlebot iki aşamalı işleyebilir: ilk HTML taraması ve daha sonra JS render. Render gecikmesi, dinamik içeriklerin geç dizinlenmesine yol açabilir; SSR/prerender ile azaltılır. Crawl rate limit sunucu yanıtlarına duyarlıdır; hızlı/sorunsuz sunucu daha agresif taramayı tetikler. GSC’nin “URL Denetimi” ve “Dizinlenme” raporları teşhiste ana araçtır.
Google AdSense Nedir?
AdSense, yayıncıların sayfalarına yerleştirdikleri reklamlarla gelir elde etmelerini sağlayan platformdur. İçerik ve kullanıcı bağlamına göre reklam gösterir. Fazla reklam, UX ve Core Web Vitals’ı bozarak SEO’yu olumsuz etkileyebilir. Reklam yerleşimi ve yükleme sırası kritik önemdedir. “ads.txt” dosyası yetkili satıcı beyanı için kullanılır. Gelir–deneyim dengesi stratejinin merkezindedir.
Google AdSense Detaylı Açıklama
AdSense entegrasyonunda kritik noktalar: viewability, lazy-load stratejisi, CLS’yi engelleyen boyut rezervasyonu ve “Top Heavy” riskinden kaçınma. İçerik uyumu ve kategori kısıtları marka güvenliği sağlar. Geliri maksimize ederken hızdan ödün verilmemeli; reklam JS’leri mümkünse ertelenmelidir. Politika ihlalleri dizin görünürlüğünü de dolaylı etkileyebilir.
Google AdWords (Google Ads) Nedir?
Google Ads, arama ve görüntülü ağda ücretli reklam yayınlama platformudur. SEO’dan farklı olarak açık artırma ve kalite puanına göre çalışır. Marka + genel terim karmasıyla SERP payı büyütülür. Açılış sayfası deneyimi ve hız, kalite puanını etkiler. SEO & SEM anahtar kelime haritalaması verimi artırır. Negatif anahtar kelimeler israfı önler.
Google Ads (AdWords) Detaylı Açıklama
Kampanyalar marka/rakip/genel/long-tail olarak ayrıştırılmalı; reklam metni–landing uyumu sağlanmalıdır. QS; beklenen CTR, reklam alaka düzeyi ve açılış sayfası deneyiminden oluşur. SEO ekibiyle ortak içerik/şema/hız çalışmaları tıklama başı maliyeti düşürebilir. Arama terimi raporları ve cihaz/konum kırılımlarıyla sürekli optimizasyon şarttır.
Google Base Nedir?
Google Base, Google’ın geçmişte içerik/ürün gönderimine izin veren servisiydi; bugün yerini Merchant Center ve diğer akışlara bırakmıştır. Tarihsel öneme sahiptir. Güncel pratikte ürün görünürlüğü Merchant Center feed’leriyle sağlanır. Şema ve feed doğruluğu kritik önemdedir. Verinin standartlara uygunluğu keşfi hızlandırır.
Google Base Detaylı Açıklama
Google Base’in mirası, günümüzde Merchant Center’da sürüyor. Ürün feed’lerinde zorunlu alanlar (id, title, description, link, image_link, price, availability vb.) hatasız olmalı. Zengin sonuçlar için Product şeması, inceleme işaretlemeleri ve doğru GTIN/brand kullanımı önerilir. Veri kalitesi, reklam ve organik listelenmeyi birlikte güçlendirir.
Google Caffeine Nedir?
Google Caffeine, 2010 civarında duyurulan ve dizinleme altyapısını hızlandıran güncellemedir. Daha taze içeriklerin daha hızlı görünmesini sağladı. Büyük veri ve gerçek zamanlı güncellemeler için temel oluşturdu. QDF/News/Real-time dinamiklerini besler. Site tarafında yayın hızı ve teknik stabilite daha kritik hâle gelmiştir.
Google Caffeine Detaylı Açıklama
Caffeine, indeksin bölümlere ayrıldığı ve eşzamanlı güncellemenin hızlandığı mimari bir revizyondur. Haber, blog ve hızla değişen içerik türlerinde görünürlüğü artırdı. Yayın ritmi ve “lastmod” sinyalleri daha önemli hâle geldi. Bu güncelleme, modern Google’ın taze içeriği ödüllendiren yapısının temel taşlarındandır.
Google Dance Nedir?
Google Dance, sonuçların kısa süreli ve yoğun dalgalandığı dönemleri tanımlar. Tarihsel olarak büyük güncellemeler sonrası görülürdü. Günümüzde sürekli mikro güncellemelerle etkisi “everflux” biçimine evrilmiştir. Panik yerine trend takibi önerilir. İçerik ve teknik stabilite dalgalanmanın etkisini azaltır.
Google Dance Detaylı Açıklama
Google Dance, verimerkezi senkronizasyonu ve büyük algoritma itmeleri esnasında pozisyonların hızla değişmesidir. Modern dönemde bu değişimler daha sık ama daha küçük ölçeklidir. KPI’ları haftalık/aylık okumak, tek günlük oynamalara göre daha sağlıklı içgörü sağlar. Yapısal sorunları gidermek dalgalanma hassasiyetini düşürür.
Google Discover Nedir?
Discover, kullanıcının ilgi alanlarına göre kişiselleştirilmiş içerik akışıdır. Arama sorgusu olmadan trafik yaratır. Görsel kalitesi, konu tazeliği ve E-E-A-T önemlidir. Haber ve magazine yakın içerikler öne çıkar. Başlık/görsel/özet kombinasyonu CTR’ı belirler.
Google Discover Detaylı Açıklama
Discover görünürlüğü için: büyük ve yüksek kaliteli görseller, çekici başlıklar, konu otoritesi, YMYL’de güçlü güven sinyalleri gerekir. Tıklama avcılığı yerine kullanıcıya değer sunan anlatım tercih edilmelidir. GSC’de Discover raporu performans analizi sağlar; istikrarlı yayın ritmi ve taze konu kümeleri başarıyı artırır.
Google Hummingbird Nedir?
Hummingbird, Google’ın anlamsal aramaya geçişini hızlandıran 2013 çekirdek güncellemesidir. Sorgu niyeti ve bağlamın daha iyi anlaşılmasını sağladı. Uzun kuyruklu ve doğal dil sorgularda etkisi büyüktür. İçerik stratejisi “konu kümeleri + soruları yanıtlama” eksenine kaydı. Anlamsal işaretlemeler önem kazandı.
Google Hummingbird Detaylı Açıklama
Hummingbird sonrası RankBrain/BERT gibi sistemler niyet ve bağlamı daha derin işledi. İçerikte “kullanıcı sorularını net yanıtla, bağlamsal örnek ver, şema ile anlamı belirginleştir” yaklaşımı öne çıktı. Bu dönüşüm, keyword stuffing’in gücünü azalttı; kullanıcı faydası ve konu derinliği kazandı.
Google News Nedir?
Google News, haber içeriklerinin toplanıp dağıtıldığı platformdur. Yayın politikaları, içerik standardı ve teknik gereksinimleri vardır. Hız, özgünlük ve kaynak şeffaflığı öne çıkar. AMP zorunlu değildir; CWV ve mobil uyum önemlidir. Haber şeması ve yayıncı bilgileri görünürlüğü etkiler.
Google News Detaylı Açıklama
News kaydı sonrası tutarlı yayın ritmi, yazar/kurumsal sayfaları, kaynak gösterimi ve orijinal raporlama başarıyı artırır. Haber şeması, yayın zamanı ve görsel standartları (büyük/temiz görsel) önem taşır. Top Stories/News/Discover üçlüsü birlikte okunmalı; başlık ve özetler “cevap odaklı” kurgulanmalıdır.
Google Pay Nedir? (SEO Bağlamı)
Google Pay, ödeme altyapısıdır; doğrudan sıralama sinyali değildir. Ancak güven ve dönüşüm oranlarını iyileştirerek organik performansı dolaylı etkiler. Mobilde hızlı ödeme, terk oranını düşürür. Şeffaf fiyat/iadelerle birlikte güven sinyallerini güçlendirir. E-ticarette AOV ve CR artışı sağlar.
Google Pay Detaylı Açıklama
Ödeme sürtünmesini azaltan entegrasyonlar (tek tık, kaydedilmiş bilgiler) mobil dönüşümü yükseltir. SEO’da hedeflenen trafiği gelire çevirme kritik olduğundan, ödeme deneyimi stratejik önemdedir. Güven rozetleri, açık iletişim ve hızlı iade politikaları, sayfa deneyimi sinyalleriyle birlikte algıyı güçlendirir.
Google Penalty (Ceza) Nedir?
Penalty, yönerge ihlalleri nedeniyle uygulanan manuel veya algoritmik yaptırımlardır. Görünürlükte keskin düşüşe yol açar. Nedenler: manipülatif linkler, cloaking, doorway, içerik spam’i vb. GSC’de “Manuel İşlem” bildirimleri takip edilmelidir. Düzeltme ve yeniden değerlendirme süreci gerekir. Etik SEO en kalıcı çözümdür.
Google Penalty Detaylı Açıklama
Ceza sonrası yapılacaklar: ihlalin kök nedenini bulmak, kanıtlı düzeltmeleri uygulamak (toxik link temizliği, içerik birleştirme, teknik düzeltmeler) ve yeniden değerlendirme talebi göndermek. Algoritmik düşüşlerde ise iyileştirmeler sonrası toparlanma zaman alabilir. Önleyici yaklaşım her zaman daha ucuz ve etkilidir.
Google Trends Nedir?
Trends, sorgu ilgisinin zaman içindeki değişimini gösterir. Mevsimsellik ve bölgesel farklılıkları ortaya koyar. İçerik takvimi ve yayın zamanlamasında kullanılır. Yükselen sorgular yeni fırsatlar sunar. Trend + evergreen dengesi görünürlüğü istikrarlı kılar.
Google Trends Detaylı Açıklama
Trends’i konu kümeleri ve bölge/kategori kırılımlarıyla okuyup, yayın planını buna göre şekillendirmek önerilir. “Related queries” ve “breakout” sinyalleri içerik fikirleri üretir. E-ticarette sezonlara hazırlık için kritik bir araçtır; GSC verisiyle birlikte yorumlanmalıdır.
Google Webmaster Guidelines (Search Essentials) Nedir?
Search Essentials, Google’ın içerik, teknik ve spam politikalarını özetleyen resmi yönergedir. Sitenin keşfi, dizinlenmesi ve kullanıcılara değer sunması için temel ilkeleri belirler. İhlal durumunda manuel işlem/ceza oluşabilir. Şeffaflık, erişilebilirlik ve kullanıcı faydası esastır. SEO ekipleri için birincil referans belgedir.
Search Essentials Detaylı Açıklama
Yönergeler; (1) İçerik kalitesi ve kullanıcı faydası, (2) Teknik keşif/dizinleme kriterleri, (3) Spam politikaları başlıklarını kapsar. Uyum; uzun vadeli görünürlük, güven ve ceza riskini minimize eder. Değişiklikler periyodik olarak gözden geçirilmeli; teknik ve içerik süreçleri buna göre güncellenmelidir.
Gateway Page (Kapı Sayfası) Nedir?
Gateway page, kullanıcıyı tek bir amaç için toplayıp başka sayfalara yönlendiren, genellikle düşük değerli açılış sayfalarıdır. Çoğu zaman yalnızca arama motorlarını hedefler ve kullanıcıya özgün içerik sunmaz. “Şehir + hizmet” gibi kalıplarla çoğaltılır. Google tarafından manipülatif ve düşük kaliteli kabul edilir. Doğal gezinmeyi bozduğu için ceza riski taşır. Sağlıklı alternatif, konu kümeleri ve yerel açılış sayfalarıdır. Kullanıcı niyetini tam karşılamayan gateway yaklaşımından kaçınılmalıdır.
Gateway Page Detaylı Açıklama
Gateway sayfalar; minimal içerikle çok sayıda varyasyon üretip, kullanıcıyı gerçek hedefe “köprü” olarak taşımayı amaçlar. Örnek: onlarca şehir ismine göre kopyalanmış sayfalar, tek bir kategoriye yönlendirir. Sorunlar: zayıf içerik, yinelenen şablonlar, düşük etkileşim ve yüksek hemen çıkma oranı. Google’ın spam politikaları bu yapıları doorway/gateway olarak tanımlar ve sıralamadan çıkarabilir. Çözüm: her lokasyon/niyet için özgün değer önerisi, benzersiz içerik, kanıt (referans/veri), net CTA ve iç link ağıyla değerli “yerel açılış sayfaları” üretmektir. Kısa vadeli trafik yerine uzun vadeli konusal otorite hedeflenmelidir.
H Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
H1–H6 Etiketleri Nedir?
H1–H6 etiketleri, bir sayfadaki başlık hiyerarşisini tanımlar. H1 ana başlıktır ve genellikle yalnızca bir kez kullanılır. Alt başlıklar (H2–H6) içeriği hiyerarşik olarak düzenler. Arama motorları bu yapıyı içeriğin konusunu anlamak için kullanır. Başlık yapısı, erişilebilirlik ve SEO açısından kritiktir.
H1–H6 Detaylı Açıklama
Başlık etiketleri, sayfanın bilgi mimarisini oluşturur. H1, odak anahtar kelimeyi içermeli ve sayfanın amacını net tanımlamalıdır. H2–H3’ler içerik bölümlerini organize eder; H4–H6 daha alt detaylar içindir. Tutarlı hiyerarşi, taranabilirlik ve snippet görünümünü güçlendirir.
Heading (Başlık) Nedir?
Heading, içeriği yapılandırmak için kullanılan HTML başlık etiketidir. Kullanıcı ve botların sayfa içeriğini anlamasını kolaylaştırır. İyi tasarlanmış heading yapısı UX ve SEO uyumunu artırır. Anahtar kelimeyi doğal biçimde içermesi önerilir.
Heading Detaylı Açıklama
Başlıklar yalnızca tipografik değil, anlamsal bir sinyaldir. Google, heading’lerdeki anahtar kelimeleri sayfa içeriğiyle eşleştirir. Aşırı optimizasyon (keyword stuffing) zararlıdır. Mantıksal hiyerarşi (H1→H2→H3) bozulmamalıdır.
Hidden Text (Gizli Metin) Nedir?
Hidden text, kullanıcıya görünmeyen ama botların okuyabildiği metindir. Gizleme (cloaking) veya beyaz arka planlı metin gibi tekniklerle yapılabilir. Google tarafından manipülasyon olarak görülür. SEO’da yasaktır ve ceza sebebidir. Gizlilik yerine açıklık tercih edilmelidir.
Hreflang Etiketi Nedir?
Hreflang etiketi, çok dilli sitelerde sayfaların dil ve bölge varyantlarını belirtir. Arama motorlarının doğru ülke/dil eşleşmesini sağlamasına yardımcı olur. Yanlış eşleştirme, kopya içerik sorununa neden olabilir. Karşılıklı (reciprocal) tanımlama zorunludur. XML sitemap’te de kullanılabilir.
Hreflang Detaylı Açıklama
Hreflang kullanımı: ``. Dil kodları ISO 639-1, ülke kodları ISO 3166-1 standardına göre yazılır. Eksik veya tek yönlü etiketler dizin karışıklığı yaratabilir. “x-default” etiketi genel yönlendirme sağlar.
HTML (HyperText Markup Language) Nedir?
HTML, web sayfalarının temel iskeletidir. SEO’nun teknik temeli olarak görülür. Etiket yapısı, içerik hiyerarşisi ve meta veriler HTML içinde tanımlanır. Doğru semantik işaretleme arama motorlarının anlamasını kolaylaştırır.
HTML Detaylı Açıklama
HTML5 ile birlikte semantik etiketler (`
HTTP/2 Nedir?
HTTP/2, web veri transferinde daha hızlı iletişim sağlayan protokoldür. Paralel istekler, sıkıştırma ve başlık optimizasyonu sunar. SEO’da dolaylı etkisi vardır: hız = daha iyi kullanıcı deneyimi. HTTPS gerektirir ve modern tarayıcılarca desteklenir.
HTTP/2 Detaylı Açıklama
HTTP/2, tek TCP bağlantısında birden fazla isteği aynı anda gönderebilir (multiplexing). Gecikmeyi düşürür, yükleme sürelerini iyileştirir. SEO’da özellikle Core Web Vitals metriklerinde dolaylı kazanç sağlar.
HTTP/3 Nedir?
HTTP/3, QUIC protokolü tabanlı yeni nesil iletişim standardıdır. Mobil ağlarda bağlantı kararlılığını artırır. Daha düşük gecikme ve yüksek güvenlik sağlar. CWV değerlerinde iyileşme sağlar. SEO açısından hız her zaman avantajdır.
HTTP/3 Detaylı Açıklama
HTTP/3, UDP tabanlı QUIC protokolüyle “head-of-line blocking” sorununu çözer. Mobil veri ağlarında bağlantı kopmaları azalır. Sayfa deneyimi metrikleri (FID, INP) iyileşir. Modern CDN’ler ve tarayıcılarca aktif olarak desteklenmektedir.
Hub Page (Merkez Sayfa) Nedir?
Hub page, bir konudaki alt içeriklerin merkez bağlantı noktasıdır. Topic cluster yapısında otoriteyi güçlendirir. İç link ağıyla konu bütünlüğü sağlanır. Anahtar sayfa genellikle yüksek arama hacimli terimi hedefler.
Hub Page Detaylı Açıklama
Hub & Spoke stratejisinde hub, genel anahtar kelimeyi; spoke sayfalar ise alt konuları hedefler. Bu yapı, dahili bağlantı sinyalleriyle Google’a konusal otoriteyi gösterir. Hub sayfa, kullanıcıyı keşfe yönlendiren “içerik haritası”dır.
Human-Readable URL Nedir?
Human-Readable URL, kullanıcı tarafından kolayca okunabilen temiz bağlantı yapısıdır. Kısa, açıklayıcı ve anahtar kelimeyi içermelidir. Rastgele parametreler veya uzun ID’ler SEO’ya zarar verir. URL yapısı bilgi mimarisinin yansımasıdır.
Human-Readable URL Detaylı Açıklama
İyi bir URL: küçük harf, kısa tire, mantıklı hiyerarşi içerir (`/blog/seo-sozluk`). Türkçe karakter, boşluk ve gereksiz parametrelerden kaçınılır. URL değişimi gerekiyorsa 301 yönlendirmesi zorunludur.
Hybrid App (Hibrit Uygulama) Nedir?
Hybrid app, web teknolojileriyle geliştirilen ve mobilde çalışan uygulamalardır. SEO açısından zayıftır çünkü genellikle webview içinde çalışır. Deep linking ve app indexing ile görünürlük artırılabilir. Performans ve erişilebilirlik kritik konulardır.
Hybrid App Detaylı Açıklama
Hibrit uygulamalar (Ionic, React Native vb.) genellikle tek kod tabanıyla Android/iOS’a dağıtılır. SEO görünürlüğü için webview dışına “App Links” veya “Firebase App Indexing” yapılandırmaları gerekir. PWA’lar hibrit modelin SEO dostu versiyonudur.
Hyperlink (Bağlantı) Nedir?
Hyperlink, bir sayfadan diğerine yönlendiren bağlantıdır. SEO’nun temel sinyallerinden biridir. Anchor text bağlamı ve hedef sayfanın kalitesi önemlidir. İç bağlantılar site mimarisini güçlendirir.
Hyperlink Detaylı Açıklama
Link sinyali, hem PageRank hem de bağlamsal alaka düzeyine katkı sağlar. İç bağlantılarda doğal dağılım, dış bağlantılarda otorite dengesi aranır. Anchor text çeşitliliği ve tıklanabilirlik oranı SEO performansını etkiler.
Holistic SEO Nedir?
Holistic SEO, teknik, içerik, UX, hız, güven ve marka algısını birlikte ele alan bütüncül yaklaşımdır. Sadece anahtar kelime değil, uçtan uca kullanıcı yolculuğunu optimize eder. Core Web Vitals, E-E-A-T ve bilgi mimarisi aynı çatı altındadır. Trafik değil değer odaklıdır: gelir, lead ve memnuniyet. Sürdürülebilir büyüme ve ceza riskinin azalması en büyük faydasıdır. Ekipler arası ortak ritim ve ölçüm gerektirir.
Holistic SEO Detaylı Açıklama
Bütüncül arama stratejisi; teknik sağlık (dizinlenebilirlik, hız, CWV), içerik derinliği (konu kümeleri, schema), güven sinyalleri (referans, şeffaflık), UX/dönüşüm (bilgi mimarisi, CTA, formlar) ve marka görünürlüğünü aynı OKR altında toplar. Çalışma döngüsü: keşif → önceliklendirme → uygulama → ölçüm → iterasyon. KPI seti hem iş hem SEO metriklerini içerir (gelir/lead + organik görünürlük + teknik sağlık). Holistic yaklaşım, kısa vadeli “hile”lerden kaçınır; kullanıcı faydasına dayalı, güncellenebilir sistem kurar. Sonuç: daha istikrarlı sıralamalar, güçlü konusal otorite ve yüksek dönüşüm.
I Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
IA (Information Architecture) Nedir?
Bilgi mimarisi, içeriğin kullanıcı ve arama motorları için mantıklı bir hiyerarşiyle düzenlenmesidir. Kategori–alt kategori–sayfa ilişkileri IA’nın temelidir. IA doğru kurulduğunda crawl derinliği azalır ve keşif hızlanır. Hub–spoke model, konu kümelerini güçlendirir. Breadcrumb ve iç link akışı IA’nın uygulama araçlarıdır. Kullanıcı görevlerini en kısa yol ile çözen yapılar dönüşümü artırır. Zayıf IA; yetim sayfalar, kopya yollar ve düşük taranabilirlik üretir. Ölçek büyüdükçe IA önemi katlanarak artar.
IA (Information Architecture) Detaylı Açıklama
Başarılı IA; (1) kullanıcı görevlerinin haritalanması, (2) konu kümelerinin belirlenmesi, (3) URL ve menü hiyerarşisinin eşgüdümü, (4) iç link akışının kuralları ve (5) ölçüm–iyileştirme döngüsüne dayanır. Ana kategori sayfaları geniş sorguları hedeflerken, alt sayfalar long-tail niyetleri karşılar. İç linklerde açıklayıcı anchor’lar, hub sayfalara geri bağlanarak otoriteyi merkezde toplar. IA tasarımı sırasında teknik kısıtlar (faceted navigation, filtre URL’leri, sayfalama) ayrıca ele alınmalı; canonical ve noindex ile kirlilik önlenmelidir. Büyük yapılarda kart sıralama testleri, ağaç testi ve GA4 yol analizleriyle IA doğrulanır. Sonuç: iyi bir IA, hem botlar hem kullanıcılar için “kestirme yol”dur.
iFrame Nedir? – SEO’ya Etkisi
iFrame, başka bir sayfayı mevcut sayfaya gömmeyi sağlayan HTML yapısıdır. İçerik genellikle farklı bir kaynaktan gelir. Arama motorları iFrame içeriğini her zaman sayfanızın parçası saymayabilir. Kritik metni iFrame içinde saklamak indekslenme riskini artırır. Analytics ve CWV tarafında yük bindirebilir. En iyi pratik: temel içerik sayfanın kendi DOM’unda sunulmalı. iFrame; harita, video veya üçüncü taraf widget’larda tercih edilir. Lazy-load ve boyut rezervasyonu CLS’yi korur.
iFrame Detaylı Açıklama
iFrame ile gömülen içerik genellikle kaynak domain’e aittir; bu nedenle otorite ve içerik sinyali sizin URL’nize tam yansımaz. SEO açısından kritik kopya/metin, sayfanın kendi HTML’inde bulunmalı; iFrame yalnızca yardımcı modüllerde (harita, form, embed video) kullanılmalıdır. Performans için `loading="lazy"` ve sabit yükseklik genişlik değerleri önerilir. Güvenlik için `sandbox`, `allow` nitelikleri konfigüre edilmelidir. Ölçümde cross-domain kısıtları göz önünde bulundurulmalı, mümkünse native bileşenler tercih edilmelidir.
Image SEO Nedir?
Image SEO, görsellerin arama ve sayfa deneyimi için optimize edilmesidir. Dosya adı, alt metin ve başlık bağlam sağlar. Boyut/format seçimi hız ve CWV metriklerini etkiler. WebP/AVIF gibi modern formatlar önerilir. Görsel sitemap ve yapılandırılmış veriler keşfi artırır. Lazy-load ve boyut rezervasyonu CLS’yi önler. CDN ve responsive srcset kombinasyonu performansı yükseltir. Görseller Discover ve Görsel Arama’da ek trafik kaynağıdır.
Image SEO Detaylı Açıklama
Görsellerde anlamsal bağlam için açıklayıcı dosya adı (`ahsap-calisma-masasi.webp`) ve alt metin kullanın. `width`–`height` veya CSS “aspect-ratio” ile yer rezervasyonu CLS’yi önler. AVIF/WebP formatları ciddi boyut kazancı sağlar; retina ekranlar için 2x varyantları `srcset` ile tanımlanmalıdır. Ürün/inceleme içeriklerinde `Product` ve `Review` şemalarıyla görsel ilişkisi güçlendirilir. Görsel site haritaları, özellikle görsel ağırlıklı kataloglarda keşfi hızlandırır. CDN üzerinde otomatik format dönüştürme ve kalite ayarı maliyeti düşürür.
Impressions (Gösterim) Nedir?
Impressions, sonuç sayfasında URL’nizin görüntülenme sayısıdır. GSC’de sorgu–sayfa bazında raporlanır. CTR ve ortalama konumla birlikte okunmalıdır. Gösterim artışı her zaman trafik artışı anlamına gelmez. SERP özellikleri görünürlüğü etkiler. Trend ve sezon analizinde önemli bir metriktir. Düşük CTR, snippet optimizasyonu gerektirebilir. Marka gücü CTR’ı doğal olarak yükseltir.
Impressions Detaylı Açıklama
GSC’de gösterimler; cihaz, ülke, tarih ve sorgu kırılımlarında incelenir. Pozisyon iyileşirken CTR yerinde sayıyorsa başlık/meta ve görsel (özellikle mobil) iyileştirmeleri gerekir. Gösterim düşüşleri; dizin sorunları, kanonik çakışmalar veya algoritmik dalgalanmalarla ilişkilendirilebilir. KPI okumasında tek güne değil hareketli ortalamalara bakmak daha sağlıklıdır.
Index (Dizin) Nedir?
Index, arama motorunun depoladığı ve sıralama için kullandığı sayfa koleksiyonudur. Tarama olmadan dizin olmaz; dizin olmadan sıralama olmaz. Dizin dışı sayfa sonuçlarda görünmez. Noindex etiketi veya engeller dizinlemeyi durdurur. “Dizinlenebilirlik” teknik uygunluğun özetidir. İçerik kalitesi ve erişilebilirlik şarttır. GSC dizin kapsamı raporları durumları gösterir. Amaç, doğru sayfaları dizinde tutmaktır.
Index (Dizin) Detaylı Açıklama
Dizinleme; erişim (crawl), işleme (render/parse) ve depolama aşamalarının sonucudur. Bloklayıcılar: robots.txt, noindex, 4xx/5xx hataları, yönlendirme döngüleri, zayıf/tekrarlı içerik. Büyük sitelerde dizin temizliği (temiz noindex ve kanonik stratejisi) verimliliği ciddi artırır. “Sadece önemli sayfaları dizinde tut” kuralı, kalite sinyallerini yoğunlaştırır.
Indexability (Dizinlenebilirlik) Nedir?
Dizinlenebilirlik, bir sayfanın teknik olarak dizine girmeye uygun olup olmamasıdır. HTTP durum kodu, robots kuralları ve meta direktifler temel belirleyicilerdir. Canonical ve hreflang tutarlılığı da etkilidir. Render edilebilirlik JS ağırlıklı sayfalarda kritik önemdedir. İçerik kalitesi ve benzersizlik ikinci aşamada devreye girer. Düşük kalite tarama bütçesini boşa harcar. Sağlıklı bir site, dizin sinyallerinde çelişki barındırmaz.
Indexability Detaylı Açıklama
Dizinlenebilirlik denetimi; (1) 200/301 yanıtları, (2) robots.txt ve meta robots, (3) canonical–hreflang eşleşmeleri, (4) JS render ve içerik görünürlüğü, (5) link erişimi adımlarını içerir. Çelişkili sinyaller (200 + noindex, canonical başka yere, robots engeli) dizin karmaşası yaratır. Ölçekli sitelerde otomatik kurallar ve denetimler, tutarlılığı korur.
Indexing API Nedir?
Indexing API, Google’a belirli tür sayfa değişikliklerini daha hızlı bildirmeyi sağlayan arabirimdir. Resmî kullanım alanı başta iş ilanları ve canlı yayınlar gibi hızlı güncellenen içeriklerdir. Her site ve içerik türü için genel amaçlı değildir. Yanlış/yoğun kullanım fayda sağlamaz. Doğru yapılandırıldığında görünürlük hızlanabilir. Sitemap ve normal keşfin yerini tutmaz; tamamlayıcıdır.
Indexing API Detaylı Açıklama
Indexing API, Google’a “URL eklendi/güncellendi/silindi” sinyali iletir; ancak şu an belirli vertical’lerle sınırlıdır (ör. job posting, livestream). Geniş sitelerde site haritaları, iç link akışı ve hızlı yanıt veren altyapı hâlâ ana keşif kanalıdır. API, uygun tipte içerikte hız avantajı sağlar; kurallar dışına çıkmak fayda sağlamaz ve kaynak israfıdır.
Internal Link (İç Bağlantı) Nedir?
İç bağlantı, aynı domain içindeki sayfalar arasındaki linktir. Crawl akışını yönlendirir ve otoriteyi dağıtır. Anchor bağlamı alaka sinyali üretir. Hub–spoke yapıda stratejik iç linkler kritik önemdedir. Yetim sayfaları azaltır ve keşfi hızlandırır. CTR ve dönüşüm yollarını kısaltır. Aşırı site-wide linkler yerine bağlam içi linkler tercih edilir.
Internal Link Detaylı Açıklama
İç linklerin hedefi: (1) kritik sayfaların derinliğini azaltmak, (2) konu kümelerinde otoriteyi merkezde toplamak, (3) kullanıcıyı sonraki adıma taşımaktır. En iyi pratikler: bağlam içi linkler, açıklayıcı anchor metinleri, yinelenen linkleri sınırlama, breadcrumb ve ilgili içerik modülleri. Ölçüm için tıklanabilirlik oranı ve hedef sayfa performansı izlenir. Düzenli içerik güncellemelerinde yeni link fırsatları eklenmelidir.
IP Address (IP Adresi) Nedir? – SEO Bağlamı
IP adresi, sunucunun ağ üzerindeki kimliğidir. Paylaşımlı IP’lerde komşu sitelerin davranışı dolaylı risk oluşturabilir. Dedicated IP her zaman şart değildir; güvenli hosting ve SSL yeterli olabilir. Coğrafi IP sinyalleri yerelleştirmeyi etkileyebilir. Sunucu konumu gecikmeyi ve CWV’yi etkiler. CDN kullanımı coğrafi dezavantajı azaltır. Bot trafiği IP engellemesiyle yönetilebilir.
IP Address Detaylı Açıklama
SEO’da IP’nin rolü sınırlıdır; kritik olan altyapı kalitesi, güvenlik ve hızdır. Paylaşımlı IP’lerde spam komşular nadiren dolaylı etki yaratır; modern sağlayıcılar bu riskleri izole eder. Coğrafi yakınlık gecikmeyi düşürür; ancak CDN ve edge cache bu farkı minimize eder. IP tabanlı engellemeler yapılırken Googlebot’un ASN/IP aralıkları beyaz listeye alınmalıdır.
Iteration Rate (İterasyon Hızı) Nedir?
Iteration rate, SEO iyileştirmelerinin ne kadar hızlı planlanıp canlıya alındığını ölçer. Yüksek iterasyon hızı, öğrenme döngüsünü hızlandırır. Teknik borcu azaltır ve fırsat pencerelerini kaçırmazsınız. Sprint tabanlı çalışma ve net KPI’lar gerekir. GSC & GA4 sinyalleriyle test–öğren yaklaşımı desteklenmelidir. Bekleme kuyrukları (deployment bottleneck) performansı sınırlar. İyi süreç, küçük ama sık değişimlerle büyük fark yaratır.
Iteration Rate Detaylı Açıklama
SEO bir seferlik proje değil, sürekli iyileştirme oyunudur. Etkili bir program; discovery → backlog → önceliklendirme → implementasyon → ölçüm → iterate döngüsüne dayanır. Küçük ama sık değişiklikler, algoritmik dalgalanmalara karşı esneklik sağlar. Teknik ekipler için CI/CD, içerik ekipleri için modüler şablonlar iterasyon hızını yükseltir. “Time to first impact” metriğini düşürmek, SEO’nun işletme değerini görünür kılar.
J Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
JavaScript SEO Nedir?
JavaScript SEO, JS tabanlı sitelerin Google tarafından doğru taranması, render edilmesi ve dizine eklenmesini sağlamaya odaklanır. Google iki aşamalı işlem yapar: HTML taraması ve JS render. SSR (Server-Side Rendering) veya pre-render çözümleri dizinlenebilirliği artırır. JS ile yüklenen içeriklerin geç gelmesi indeks sorununa yol açabilir. SPA’larda router yapısı ve canonical tutarlılığı kritiktir. Bot dostu JS çıktısı üretmek performans ve keşif açısından avantaj sağlar.
JavaScript SEO Detaylı Açıklama
Google JS içeriğini render edebilmek için ikinci bir kuyruğa (rendering queue) alır. Bu nedenle dinamik içerikler bazen geç veya eksik indekslenir. SSR (Next.js, Nuxt.js) ve static export yöntemleri bu gecikmeyi ortadan kaldırır. Critical content (başlık, meta, schema) server tarafında yüklenmelidir. “Fetch as Google” ve “Rendered HTML” karşılaştırması test için kullanılabilir. Render bütçesini düşüren ağır script’ler, dizinleme oranını azaltır.
JSON-LD Nedir?
JSON-LD, yapılandırılmış verileri arama motorlarına anlatmak için kullanılan işaretleme biçimidir. Schema.org standardına dayanır. Rich snippet, knowledge panel ve SERP özelliklerinin görünmesini sağlar. Sayfanın `
` veya `` bölümüne eklenebilir. HTML’den bağımsızdır ve temiz bir çözüm sunar. Yanlış tip seçimi veya hatalı JSON biçimi işlenmez. Schema türleri: Product, Article, FAQ, Breadcrumb vb. Her sayfa için tekil, tutarlı yapı önerilir.JSON-LD Detaylı Açıklama
JSON-LD (JavaScript Object Notation for Linked Data), Google’ın önerdiği tek yapılandırılmış veri biçimidir. Sayfanın HTML’sini değiştirmeden semantik anlam kazandırır. Doğru tip seçimi (`@type`), URL alanlarının mutlak olması ve schema yapılarının iç içe doğru tanımlanması gerekir. Test: Rich Results Test veya Schema Validator araçlarıyla yapılır. Özellikle Product, Article, Review, Event, FAQ, Organization, Person, WebSite gibi şemalar en yaygın olanlardır. Schema bakımı, güncel sürüm değişikliklerine uyumlu olmalıdır.
Jump Link (Anchor Link) Nedir?
Jump link, aynı sayfa içinde belirli bir bölüme atlayan bağlantıdır. Uzun içeriklerde gezinmeyi kolaylaştırır ve UX’i artırır. URL’de “#” sembolüyle tanımlanır. SEO açısından zararlı değildir; tarama ve dizinlemeyi etkilemez. Ancak link sayısı çok fazlaysa kullanıcıyı dağıtabilir. “İçindekiler” tablosu genellikle jump linklerle oluşturulur.
Jump Link (Anchor Link) Detaylı Açıklama
Jump link yapısı `href="#bolum-adi"` biçimindedir ve ilgili bölüme `id="bolum-adi"` verilmelidir. Google bu bağlantıları kullanıcı deneyimi açısından destekler, ancak snippet URL’sinde genelde dikkate almaz. Uzun rehber içeriklerde “İçindekiler” menüsü (TOC) kullanıcı tutma oranını artırır. Anchor yapısı, page fragment olarak paylaşılabilir (örn: /seo-sozlugu#hreflang). Kullanım oranı iyi ayarlanmalıdır; aşırı anchor link sayfayı karmaşık gösterebilir.
Jargon Nedir?
Jargon, belirli bir meslek veya topluluk tarafından kullanılan özel terimlerdir. SEO’da fazla jargon kullanmak, içeriklerin erişilebilirliğini düşürebilir. Kullanıcı odaklı dil her zaman önceliklidir. Arama motorları da sade, açıklayıcı metinleri daha iyi anlar. Teknik içeriklerde kısa tanım veya tooltip eklemek iyi bir pratiktir. Jargon, marka güvenilirliği için dengeli kullanılmalıdır.
Jargon Detaylı Açıklama
Jargon, uzmanlık alanı içindeki karmaşık terimlerin kısa biçimidir (ör. “CTR”, “CWV”, “SERP”). İçeriklerde jargonun açıklamasız kullanımı erişimi sınırlar. En iyi uygulama: teknik kelimeleri ilk geçtiği yerde parantez içinde açmak veya tooltip ile tanımlamak. UX açısından hem profesyonel hem de yeni kullanıcıyı kapsamak gerekir. “Bilgi yoğun ama anlaşılır” içerikler SEO’da uzun süreli performans sağlar.
Jitter Nedir? – SEO Performansında Kullanımı
Jitter, ağ gecikmesindeki oynaklığı ifade eder. Yüksek jitter, kullanıcı deneyimini ve CWV metriklerini olumsuz etkileyebilir. Mobil veri bağlantılarında sık görülür. Özellikle LCP ve INP metriklerinde tutarsızlık yaratabilir. CDN ve edge cache ile azaltılabilir. Sunucu coğrafyası ve DNS yanıt süresi de etkilidir. SEO dolaylı etkilerinde hız her zaman avantajdır.
Jitter Detaylı Açıklama
Jitter, milisaniye bazında ağ yanıt süresinin istikrarsızlığıdır. SEO dolaylı etkisi; kullanıcı deneyimi ve performans metriklerinde ortaya çıkar. CDN ve DNS optimizasyonu, HTTP/3 (QUIC) geçişi jitter’ı minimize eder. Google PageSpeed testleri farklı koşullarda yapıldığında, jitter dalgalanmaları sonucu farklı CWV skorları görülebilir. Bu metrik doğrudan sıralama sinyali olmasa da, kullanıcı deneyimi ve bounce oranı üzerinde belirleyicidir.
JavaScript Rendering Nedir?
JavaScript rendering, JS ile oluşturulan içeriğin tarayıcı veya sunucuda işlendiği süreçtir. Google genellikle HTML’i önce tarar, JS’yi daha sonra render kuyruğunda işler. Geç render, geç indekslenmeye yol açabilir. SSR/Static export bu gecikmeyi azaltır. Kritik içerik mümkünse HTML’de sunulmalıdır. Render bütçesi ağır script’lerle hızla tükenir.
JavaScript Rendering Detaylı Açıklama
JS render akışı; kaynakların indirilmesi, bağımlılıkların çözümü ve sanal/gerçek DOM’a içerik yazımı adımlarını içerir. Google’ın iki aşamalı modeli nedeniyle SPA’larda içerik gecikmesi sık görülür. Çözümler: SSR (Next/Nuxt), pre-render, isomorphic hydration ve kritik içerik için “server-rendered HTML”. Ölçüm: “View Source” (ham HTML) vs “Rendered HTML” karşılaştırması ve GSC “Dizinlenme” raporları. Optimize: kod bölme, üçüncü parti script minimizasyonu, `rel=preload`, CDN/HTTP-2/3. Amaç: bot ilk ziyarette mümkün olan en zengin HTML’i görsün.
K Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Kanonik URL (Canonical) Nedir?
Kanonik URL, benzer veya kopya sayfalar arasından “asıl” sayfayı arama motorlarına bildiren etikettir. Parametreli, filtreli ve sayfalanmış yapılarda sinyal bütünlüğü sağlar. 301 yönlendirme ve hreflang’la tutarlı olmalıdır. Yanlış kanonik otoriteyi böler, dizin karmaşası üretir. Self-referential kanonik çoğu sayfada güvenli varsayımdır. Sitemap, iç link ve yönlendirme zinciriyle çelişmemelidir. Amaç; tek URL’de otorite biriktirmek ve taramayı verimli kılmaktır.
Kanonik URL Detaylı Açıklama
Rel="canonical", içerik eşdeğerliğini arama motoruna beyan eder. Kanonik hedef gerçekten aynı içeriği sunmalı; yalnızca benzer temalı farklı sayfaları birleştirmek için kullanılmamalıdır. Faceted navigation (renk/beden/filtre) ve UTM/oturum parametreleri en sık kanonik senaryolarıdır. Hreflang kullanırken her dil/ülke varyantı kendi kanoniğine işaret etmeli; varyantlar arası kanonik yapılmamalıdır. 301 yönlendirmesi başka bir URL’ye, kanonik ise bambaşka bir URL’ye işaret ediyorsa sinyaller çatışır. Teknik bakımda: kanonik döngüsü, 404’e kanonik, non-indexable URL’ye kanonik gibi hatalar taranıp düzeltilmelidir.
Kalite Puanı (Quality Score) Nedir?
Kalite Puanı, Google Ads açık artırmasında reklamın alaka ve deneyim kalitesini ölçen metriktir. Beklenen CTR, reklam alaka düzeyi ve açılış sayfası deneyimi bileşenlerinden oluşur. SEO’da doğrudan yoktur; ancak hız ve içerik uyumu QS’yi yükseltir. QS yükseldikçe tıklama başı maliyet düşebilir. SEO–SEM ortak açılış sayfası optimizasyonu verimi artırır.
Kalite Puanı Detaylı Açıklama
QS; niyetle uyumlu reklam metni, yüksek hız (CWV), güçlü açılış sayfası içeriği ve net CTA ile yükselir. SEO tarafında schema, içerik derinliği ve mobil uyum; SEM tarafında negatif anahtar kelimeler ve segmentasyon önemlidir. Marka terimlerinde QS doğal olarak yüksek seyreder; genel terimlerde açılış içeriği belirleyicidir. SEO–SEM kelime haritası ve ortak test planı, toplam edinim maliyetini düşürür.
KPI (Key Performance Indicator) Nedir?
KPI, hedefe gidişi ölçen kritik performans göstergesidir. SEO’da organik oturum, gelir, nitelikli lead, ortalama pozisyon, CTR ve dizinlenme oranı gibi metrikler öne çıkar. İş hedefiyle birebir ilişkili olmalıdır. Vani̇ty metriklerden kaçınmak gerekir. KPI seti; kanal, içerik tipi ve sektör bazında özelleştirilir. Hedef–eşik–alarm yapısı kurgulanmalıdır.
KPI Detaylı Açıklama
İyi bir KPI; spesifik, ölçülebilir, ulaşılabilir, ilgili ve zamana bağlıdır (SMART). SEO’da “trafik” tek başına yeterli değildir; gelir/lead ve kalite metrikleriyle birlikte okunmalıdır. Erken uyarı için öncü göstergeler (crawl hataları, CWV, dizinlenme oranı) eklenir. KPI’lar sprint ritmine göre izlenir; hedef kaçırıldığında kök neden analizi (5 Neden) yapılır ve backlog güncellenir.
Keyword Density (Anahtar Kelime Yoğunluğu) Nedir?
Keyword density, bir metinde anahtar kelimenin tüm kelimelere oranıdır. Modern SEO’da belirleyici faktör değildir. Doğal dil ve konu kapsamı ön plandadır. Aşırı yoğunluk spam sinyali verir. İçerik; kullanıcı niyeti, eş anlamlılar ve entity’lerle zenginleşmelidir. Okunabilirlik ve fayda her şeyden önce gelir.
Keyword Density Detaylı Açıklama
Yoğunluk, geçmişte kaba bir optimizasyon kuralıydı; bugün konu derinliği ve niyet uyumu daha değerlidir. LSI kavramı basitleştirici bir anlatımdır; pratikte eş anlamlılar, alt başlıklar ve soruları yanıtlama başarısı önemlidir. İçeriği “kullanıcı sorusu → net cevap → kanıt/kaynak” akışıyla kurgulamak, gereksiz tekrarları kendiliğinden azaltır. Başlık ve görsel alt metinleri doğal akışta anahtar kelimeyi içermelidir.
Keyword Stuffing Nedir?
Keyword stuffing, anahtar kelimenin gereğinden fazla tekrarlanarak içeriğe doldurulmasıdır. Google tarafından spam davranışı olarak görülür. Okunabilirliği bozar ve güveni zedeler. Çözüm: niyet uyumu, konu derinliği ve doğal dil. Başlık/alt başlık/alt metinlerde ölçülü kullanım esastır.
Keyword Stuffing Detaylı Açıklama
Stuffing, kısa vadeli kazanım umuduyla yapılan ama uzun vadede görünürlük kaybettiren taktiktir. İşaretler: aşırı tekrar, anlamsız listelemeler, gizli metin, alakasız anahtar kelimeler. İyileştirme: anahtar kelime haritasını niyet kümelerine bölmek, soruları cevaplayan alt başlıklar eklemek, eş anlamlı ve ilişkili terimlerle anlatımı zenginleştirmek. Ölçüm: CTR, dwell time ve dönüşüm üzerinde pozitif etki aranır.
Knowledge Graph Nedir?
Knowledge Graph, Google’ın varlıklar (kişi, yer, marka, eser) arası ilişkileri modelleyen bilgi grafıdır. Anlamsal aramanın temelini oluşturur. Tutarlı adlandırma ve schema işaretleme görünürlüğü artırır. Varlık tabanlı içerik ve otorite sinyalleri bilgi panelini tetikleyebilir. Marka aramaları ve güvenilir kaynak atıfları kritiktir.
Knowledge Graph Detaylı Açıklama
Graph; Wikipedia/Wikidata, resmi site, sosyal profiller, haber kaynakları ve güvenilir dizinlerden beslenir. Organization/Person/Product şemaları, logo ve sameAs alanlarıyla birleştiğinde varlık sinyali güçlenir. Tutarlı marka adı, adres, telefon (NAP) ve yasal bilgiler güveni artırır. PR ve editoryal bağlantılar, graph içinde ilişkileri yoğunlaştırır; bu da konu otoritesini besler.
Kopya İçerik (Duplicate Content) Nedir?
Kopya içerik, aynı veya çok benzer metnin birden fazla URL’de yer almasıdır. Dizin verimliliğini ve sinyal yoğunluğunu düşürür. Kanonik, noindex, yönlendirme ve içerik birleştirme başlıca çözümlerdir. E-ticarette filtre/sort/sayfalama kaynaklı sık görülür. Amaç; tek URL’de otorite toplamaktır.
Kopya İçerik Detaylı Açıklama
Yineleme sebepleri: parametreli URL’ler, yazıcı dostu sürümler, HTTP/HTTPS ve www/non-www ayrışması, kanal çoğaltmaları. Denetim: kanonik tutarlılığı, yönlendirme zinciri temizliği, “noindex/robots” stratejisi, içerik birleştirme ve benzersiz şablonlar. Google kasıtsız kopyayı genelde “filtreler”; yine de otorite bölünür. Düzenli içerik envanteri ve URL standardizasyonu kalıcı çözümdür.
KPI Dashboard Nedir?
KPI dashboard, SEO performansını tek ekranda izlemeyi sağlayan gösterge panelidir. Stratejik (C-level) ve operasyonel (ekip) görünümler ayrılmalıdır. Erken uyarı ve trend bölümleri kritik önemdedir. GSC, GA4, log ve CWV verileri birleştirilir. Hedef–eşik–uyarı şeması aksiyon hızını artırır.
KPI Dashboard Detaylı Açıklama
İdeal dashboard; (1) iş KPI’ları (gelir/lead), (2) görünürlük (pozisyon/CTR), (3) teknik sağlık (dizin, CWV, hatalar), (4) içerik üretim hızı ve (5) link sağlığını aynı yerde sunar. “Single source of truth” ilkesiyle veri tanımları standartlaştırılmalı; uyarılar otomatikleştirilmelidir. Segmentler (cihaz, ülke, kategori) ve kohort analizi karar kalitesini yükseltir.
Konu Kümesi (Topic Cluster) Nedir?
Konu kümesi, bir ana “hub” sayfa etrafında detaylı alt başlıkların (spoke) örgütlenmesidir. İç link akışıyla konusal otorite inşa edilir. Kullanıcı niyeti çoklu katmanlarda karşılanır. Snippet ve uzun kuyruklu görünürlük artar. Kümeler; içerik planı ve yayın ritmine omurga sağlar.
Konu Kümesi Detaylı Açıklama
Topic cluster yaklaşımında hub sayfa geniş sorguyu hedefler; spoke’lar alt sorunları çözer. İç linkler merkezi pekiştirir; anchor çeşitliliği ve hiyerarşi net olmalıdır. Yayın planı; “soru bankası → önceliklendirme → seri yayın → periyodik tazeleme” akışıyla yürütülür. Ölçüm: hub sayfa trafik payı, spoke-to-hub tıklanma oranı ve grubun toplam SERP payıdır.
Konu Otoritesi (Topical Authority) Nedir?
Konu otoritesi, bir sitenin belirli bir alanda derin ve güvenilir içerik sunma yetkinliğidir. Küme yapısı, editoryal referanslar ve kullanıcı sinyalleriyle güçlenir. E-E-A-T ve link profili destekleyici unsurlardır. Tutarlı yayın ritmi ve tazeleme önemlidir. Amaç, o konuda “doğal tercih edilen kaynak” olmaktır.
Konu Otoritesi Detaylı Açıklama
Topical authority; kapsam (konu derinliği), kalite (uzmanlık/güven) ve sinyal (link/alıntı) bileşenlerinden oluşur. Konu ağacı, kullanıcı soruları ve kullanım senaryolarını eksiksiz kapsamalı; gereksiz kopya sayfa üretilmemelidir. Editoryal kaynak gösterimi, vaka çalışmaları ve deneyime dayalı görseller “experience” unsurunu güçlendirir. Zaman içinde gelen editoryal linkler ve marka aramaları otoriteyi hızla büyütür.
Knowledge Panel Nedir?
Knowledge Panel, Google’da sağ tarafta/üstte görülen varlık kartıdır. Marka, kişi, yer gibi entity’lere dair özet bilgi sunar. Veriler Knowledge Graph, resmi site ve güvenilir kaynaklardan beslenir. Kullanıcı güvenini ve tıklama oranını etkiler. Doğrudan talep edilemez; sinyallerle tetiklenir. Tutarlı kimlik ve referanslar kritiktir.
Knowledge Panel Detaylı Açıklama
Panel görünürlüğünü artırmak için: Organization/Person/Product schema, `sameAs` ile sosyal/profil bağlantıları, tutarlı ad/adres/telefon (NAP), yüksek kaliteli logo, basın ve editoryal referanslar, Wikidata/Wikipedia eşleşmeleri ve markalı arama hacmi önemlidir. Resmî site, “Hakkımızda” ve yazar sayfalarıyla kimliği açıkça sergilemelidir. Panel içeriği çoğunlukla Google tarafından derlenir; doğrulama/öneri süreçleri sınırlı alanlarda mevcuttur. Amaç: varlığı net, güvenli ve tutarlı biçimde işletim sistemine (graph) tanıtmaktır.
L Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
LCP (Largest Contentful Paint) Nedir?
LCP, sayfanın en büyük içerik öğesinin yüklenme süresini ölçer. Google’ın Core Web Vitals metriklerinden biridir. 2.5 saniye altında olması idealdir. Görsel, video veya hero metin genellikle bu öğedir. Hızlı LCP, kullanıcı memnuniyetini ve SEO skorlarını artırır.
LCP Detaylı Açıklama
LCP genellikle hero görsel veya başlıktır. Optimize etmek için: lazy-load olmayan hero görsel, preload, CDN, sıkıştırma ve önceliklendirme uygulanır. Render-blocking CSS/JS kaldırılmalı, resim formatı WebP veya AVIF olmalıdır. CWV raporlarında “field data” esas alınmalı, laboratuvar verisi rehber olarak kullanılmalıdır. İyi LCP, mobil kullanıcıları sitede tutmanın en etkili yoludur.
Landing Page (Açılış Sayfası) Nedir?
Landing page, kullanıcıların kampanya veya arama sonucuyla ilk ulaştığı sayfadır. SEO ve SEM kampanyalarının dönüşüm merkezidir. Başlık, CTA ve içerik bütünlüğü kritiktir. Hedef tek olmalı, dikkat dağıtıcı öğeler azaltılmalıdır. Dönüşüm oranı testlerle optimize edilir.
Landing Page Detaylı Açıklama
Etkili bir açılış sayfası; tek hedef, güçlü başlık, açık CTA ve hız odaklı tasarımla oluşturulur. SEO’da açılış sayfası, hem organik hem ücretli trafiği yönlendirir. Form alanları kısa tutulmalı, güven unsurları (yorum, referans, SSL) görünür olmalıdır. AB testleriyle başlık, görsel ve CTA varyantları düzenli denenmelidir. Optimize edilmiş sayfa, bounce oranını azaltır ve dönüşümü artırır.
Lazy Loading Nedir?
Lazy loading, sayfa yüklenirken yalnızca ekranda görünen içeriklerin yüklenmesini sağlayan tekniktir. Performansı artırır, özellikle görsellerde kullanılır. Core Web Vitals değerlerini doğrudan etkiler. Kullanıcı sayfayı kaydırdıkça içerik yüklenir. “loading=lazy” özelliği modern tarayıcılarda desteklenir.
Lazy Loading Detaylı Açıklama
Lazy loading; görsel, iframe ve video öğelerinde uygulanabilir.
Önerilen HTML özelliği: `
`.
CLS (Cumulative Layout Shift) için boyut rezervasyonu yapılmalıdır.
SSR ortamlarında ilk görünümdeki görseller asla lazy yüklenmemelidir.
Lighthouse ve CWV raporları ile lazy stratejisi test edilmelidir.
Link Equity Nedir?
Link equity, bir sayfanın sahip olduğu bağlantı otoritesinin diğer sayfalara aktardığı değerdir. Dış bağlantılar kadar iç bağlantılar da önemlidir. 301 yönlendirme equity transferini sürdürür. Nofollow bağlantılar genellikle equity aktarmaz. Stratejik iç link akışı equity optimizasyonunun temelidir.
Link Equity Detaylı Açıklama
Equity, PageRank modelinden türetilmiştir. İç bağlantılar konusal otoriteyi merkezde toplarken, dış bağlantılar domain genelinde sinyal sağlar. Kırık linkler equity kaçağı oluşturur. 301 yönlendirmeleri sinyal aktarır ancak %100 verimli değildir. Yüksek otoriteli sayfalardan stratejik dağıtım yapılmalıdır.
Link Juice Nedir?
Link juice, bir sayfadan diğerine geçen bağlantı gücünü ifade eder. SEO jargonunda link equity ile eşanlamlıdır. İç ve dış bağlantı kalitesi juice miktarını belirler. Fazla outbound link juice’u bölebilir. Anchor text bağlamı link juice yönünü etkiler.
Link Juice Detaylı Açıklama
Link juice, domain veya sayfa otoritesinin iç bağlantılar aracılığıyla nasıl dağıldığını açıklar. Denge, önemli sayfalara daha fazla juice yönlendirmektir. Dahili linklerde anchor metin çeşitliliği ve konusal alaka önemlidir. Gereksiz footer veya site-wide linkler juice’u boşa harcar. Optimal link yapısı, equity ve kullanıcı yolculuğunu birlikte düşünür.
Link Scheme (Bağlantı Ağı) Nedir?
Link scheme, bağlantı manipülasyonu amacıyla yapılan yapay link alışverişidir. Google tarafından spam olarak değerlendirilir. PBN, ücretli link, otomatik dizin kayıtları buna dahildir. Cezalar sıralama düşüşüyle sonuçlanabilir. Doğal ve editoryal bağlantılar güvenli yoldur.
Link Scheme Detaylı Açıklama
Google’ın “Link Scheme Policy” açıkça belirtir: yapay bağlantı değişimi, anchor manipülasyonu, PBN ve sponsorlu içerik gizleme cezalandırılır. Yüksek riskli sektörlerde güvenli alternatif: PR link, marka işbirliği, otoriter misafir içerik. Disavow aracı yalnızca ciddi durumda kullanılmalıdır. Link kalitesi nicelikten önemlidir.
Link Velocity Nedir?
Link velocity, bir sitenin belirli bir dönemde kazandığı bağlantı hızıdır. Ani artışlar doğal görünmezse algoritmik filtre tetiklenebilir. Doğal büyüme eğrisi marka popülaritesiyle uyumlu olmalıdır. Sezonluk içeriklerde artış normaldir. Trend uyumlu bağlantı kazanımı güvenli yoldur.
Link Velocity Detaylı Açıklama
Doğal link profili, zaman içinde düzenli artış gösterir. Kampanya kaynaklı dalgalanmalar kısa vadede sorun yaratmaz ancak sürdürülemez büyüme şüpheli görünür. Ahrefs/SEMrush grafikleriyle hız dengesi izlenmelidir. Sağlıklı büyüme: ayda %10–20 civarında organik artıştır.
Local SEO Nedir?
Local SEO, belirli bir lokasyonda yapılan aramalarda görünür olmayı hedefler. Google Business Profile, harita kayıtları ve NAP tutarlılığı temel taşlardır. Yorumlar ve yerel backlink’ler sıralamayı etkiler. “Yakınımdaki” aramalarda performansın anahtarıdır. Mobil uyum ve hızlı yanıt süresi önemlidir.
Local SEO Detaylı Açıklama
Local SEO, harita paketinde (“Local Pack”) görünürlüğü artırır. Strateji: (1) Doğru kategori seçimi, (2) Yorum yönetimi, (3) NAP tutarlılığı, (4) Yerel link edinimi, (5) Schema kullanımı. Bölgesel içerik üretimi ve yerel sponsorlu etkinliklerle sinyal güçlenir. Mobil cihazlardan yapılan yerel aramaların %80’i aynı gün ziyaretle sonuçlanır.
Log Analizi Nedir?
Log analizi, sunucu kayıt dosyalarını inceleyerek arama motoru botlarının siteyi nasıl taradığını anlamaktır. Crawl davranışlarını, hata oranlarını ve bütçe kullanımını gösterir. Büyük sitelerde kritik bir SEO denetim aracıdır. Hangi URL’lerin tarandığı, hangi sıklıkla ziyaret edildiği analiz edilir.
Log Analizi Detaylı Açıklama
Raw access log verileri, bot davranışını gerçek zamanlı gösterir. Veri: IP, user-agent, istek zamanı, durum kodu. Log analiziyle tarama bütçesi israfı, döngüsel yönlendirme veya robots ihlalleri bulunur. Python veya BigQuery gibi araçlarla örüntüler çıkarılabilir. En iyi pratik: 90 günlük log arşivlerini saklamak ve aylık özet rapor üretmektir.
Long-Tail Keyword Nedir?
Long-tail keyword, düşük hacimli ama yüksek dönüşüm oranlı uzun arama ifadeleridir. Niyet odaklıdır ve rekabeti düşüktür. İçerik stratejisinde niş trafiği hedefler. Blog ve ürün açıklamalarında etkili kullanılır. Topical authority’ye katkı sağlar.
Long-Tail Keyword Detaylı Açıklama
Long-tail kelimeler, genellikle 3+ kelimeden oluşur (“İstanbul freelance SEO danışmanı”). Bu sorgular düşük hacimli olsa da niyet yüksektir. İçerik planında ana konu etrafında onlarca long-tail oluşturmak, otoriteyi hızla artırır. Özellikle blog, ürün rehberi ve FAQ içeriklerinde kullanılır. E-E-A-T ile desteklenirse hızlı sıralama mümkündür.
Link Farm Nedir?
Link farm, yapay olarak oluşturulmuş bağlantı ağlarıdır. Amaç, birbirine link veren yüzlerce zayıf sitenin otoriteyi şişirmesidir. Google tarafından spam olarak değerlendirilir. Bu tür yapılar kısa vadeli sıralama artışı sağlasa da kalıcı değildir. Disavow işlemiyle bu bağlantılar reddedilmelidir.
Link Farm Detaylı Açıklama
Link farm, genellikle yüzlerce düşük kaliteli sitenin birbirine otomatik şekilde bağlantı vermesiyle oluşturulan yapay ağlardır. Bu sistemler, “domain authority” veya “backlink sayısı”nı hızlıca artırmak için kullanılır ancak Google’ın “Link Scheme” politikası kapsamında cezalandırılır. Genellikle PBN (Private Blog Network) veya expired domain ağı üzerinden yürütülür. Semrush veya Ahrefs gibi araçlarda “toxic link” olarak belirlenir. SEO açısından yapılması gereken en iyi aksiyon, toksik kaynakları reddetmek ve doğal link stratejilerine yönelmektir.
M Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Meta Tag Nedir?
Meta tag’ler, sayfa hakkında makinelere bilgi veren HTML etiketleridir. Başlık, açıklama, robots direktifleri ve sosyal önizleme verilerini tanımlarlar. Doğrudan sıralama faktörü olmasalar da snippet ve tarama davranışını etkilerler. Yanlış meta ayarı dizin sorunlarına yol açabilir. Tutarlı ve temiz meta kullanımı SEO hijyeninin temelidir.
Meta Tag Detaylı Açıklama
Meta etiketleri `
` bölümünde yer alır ve arama motorlarına, tarayıcılara, sosyal ağlara sinyal iletir. En kritik olanlar: `title`, `meta name="description"`, `meta name="robots"`, `link rel="canonical"`, Open Graph/Twitter Card verileri ve dil/bölge işaretleri. `robots` ile `noindex`, `nofollow`, `max-snippet`, `max-image-preview` gibi sinyaller yönetilebilir. Sosyal platformlarda doğru başlık/görsel/özet kontrolü için OG/Twitter Card kuralları zorunludur. Meta katmanındaki çelişkiler (ör. 200 + noindex + kanonik başka yere) dizin karmaşası üretir; tek kaynaklı ve tutarlı politika şarttır.Meta Description Nedir?
Meta description, SERP’te görülen kısa sayfa özetidir. Sıralamayı doğrudan belirlemez; fakat CTR’ı güçlü biçimde etkiler. 140–160 karakter arası, fayda odaklı ve eylem çağrılı metin önerilir. Google sorguya göre snippet’i yeniden yazabilir. Düzenli test ve güncelleme performansı artırır.
Meta Description Detaylı Açıklama
İyi bir açıklama; ana sorguyla uyumlu, değer önerisini net söyleyen ve güçlü bir CTA içeren kısa paragraftır. Sık yapılan hatalar: anahtar kelime yığılması, marka kalıbının her sayfada aynen tekrarı, tarih/numara vaadinin içerikte karşılığı olmaması. “Snippet yeniden yazımı”nı azaltmak için hedef anahtar kelime ve semantik eşdeğerlerinin doğal şekilde yer alması, intro paragrafın net olması ve sayfa başlığının uyumlu kurgulanması önemlidir. Büyük sitelerde şablon + manuel override stratejisi verimlidir.
Meta Title (Sayfa Başlığı) Nedir?
Title, SERP’te tıklanan ana başlıktır. Alaka sinyali verir, CTR’ı doğrudan etkiler. 45–60 karakter civarı, markayla uyumlu ve net olmalıdır. Anahtar kelimeyi doğal şekilde içermesi önerilir. Aşırı optimizasyon ve tekrardan kaçınılmalıdır.
Meta Title Detaylı Açıklama
Başlık; sorgu niyeti + değer önerisi + marka üçlüsünü dengelemelidir. Şablon önerisi: “Ana Konu – Kısa Fayda | Marka”. Kategori/ürün/blog gibi farklı şablonlar tanımlanmalı; gereğinde manuel düzenleme yapılmalıdır. Mobil piksel genişliği ve duyarlı SERP başlık kesmeleri mutlaka test edilmelidir.
Mobile-First Index Nedir?
Mobile-first index, Google’ın öncelikle sitenin mobil sürümünü değerlendirmesidir. İçerik eşitliği (parite) ve mobil kullanılabilirlik esastır. Gizlenen öğeler dizin sorunlarına yol açabilir. Hız ve CWV metrikleri mobilde daha kritiktir. Responsive tasarım önerilen yaklaşımdır.
Mobile-First Index Detaylı Açıklama
Mobil ve masaüstü içerik eşitliği; başlık, meta, yapılandırılmış veri, iç linkler, görseller ve metnin aynı olmasını gerektirir. Ayrı m. alan adı yerine responsive tercih edilir. Mobil menü ve akordeonlarda kritik linklerin saklanması keşfi zayıflatabilir. LCP/CLS/INP değerleri mobilde gerçek kullanıcı deneyimini belirlediğinden, görsel optimizasyonu ve kritik CSS uygulaması önceliklidir.
Monitoring (SEO İzleme) Nedir?
Monitoring, SEO sağlığının ve performansının sürekli takip edilmesidir. Dizin durumu, CWV, tarama hataları, trafik ve pozisyonlar izlenir. Erken uyarı kuralları riskleri azaltır. Otomatize raporlar ekip hızını artırır. Trend odaklı okumalar tek günlük dalgalanmaları dengeler.
Monitoring Detaylı Açıklama
Etkili izleme mimarisi; GSC + GA4 + log analizi + CWV “field data” birleşiminden oluşur. Alarm örnekleri: 5xx artışı, 404 patlaması, canonical/hreflang çelişkisi, dizinlenebilirlik düşüşü, pozisyon/CTR anomalileri. Haftalık/aylık trend panelleri ve değişiklik günlüğü (changelog) korelasyon okumayı kolaylaştırır. Uyarılar doğrudan Jira/Slack’e düşerse iterasyon hızı artar.
Manual Action (Manuel İşlem) Nedir?
Manual Action, Google’ın politika ihlali tespitinde uyguladığı manuel cezadır. Görünürlük keskin şekilde düşer veya sayfalar dizinden çıkar. GSC’de bildirim ve örnek URL’ler gösterilir. Sorun giderildikten sonra yeniden değerlendirme talebi gerekir. Etik SEO, en kalıcı önlemdir.
Manual Action Detaylı Açıklama
Başlıca nedenler: link şemaları, gizleme (cloaking), doorway sayfalar, otomatik üretilmiş düşük kaliteli içerik, yapılandırılmış veri suistimali. Çözüm adımları: kanıtlı düzeltme (ör. toksik linklerin kaldırılması/disavow), içerik temizliği, teknik hataların onarımı, süreçte şeffaf açıklama. Talep sonrası dönüşler zaman alabilir; kalıcı önlem olarak politika uyumu şarttır.
Metadata Nedir?
Metadata, içerik hakkında “veri hakkında veri”dir. Başlık, açıklama, kanonik, şema, dil ve sosyal önizlemeler bu kapsamdadır. Arama motorlarının sayfayı anlamasını kolaylaştırır. Tutarsız metadata dizin ve snippet sorunları üretir. Standartlaştırılmış şablonlar önerilir.
Metadata Detaylı Açıklama
Metadata katmanı; teknik (robots, kanonik, hreflang), sunum (title/description), semantik (JSON-LD) ve sosyal (OG/Twitter) bileşenlerinden oluşur. Büyük yapılarda “şablon + manuel override” modeli en sağlıklısıdır. Değişiklikler changelog’da tutulmalı ve SERP etkisi (CTR/pozisyon) haftalık izlenmelidir. Metadata borcu, indekslenebilirlik ve snippet kalitesi olarak geri döner.
Migration (Site Taşınması) Nedir?
Migration; domain, protokol, altyapı veya bilgi mimarisi değişimlerini kapsar. En riskli SEO süreçlerinden biridir. 301 haritası, kanonik, hreflang ve sitemap senkronu kritik önemdedir. Yayın öncesi test ve yayın sonrası izleme şarttır. Yanlış adımlar görünürlük kaybına yol açar.
Migration Detaylı Açıklama
Taşıma planı: (1) URL eşleme ve 301 yönlendirme matrisi, (2) staging’de teknik ve içerik paritesi testi, (3) yayın anında XML sitemap/güncelleme, (4) log + GSC izleme, (5) hatalı eşleşmelerin hızlı düzeltilmesi. Risk alanları: parametreli URL’ler, facet/sayfalama, dil varyantları, medya yolları. Yayın sonrası 2–4 hafta yoğun takip gerekir; 404/soft-404 ve kanonik çelişkileri en sık görülen sorunlardır.
Multilingual SEO Nedir?
Multilingual SEO, çok dilli içeriklerin doğru ülke/dil eşleşmesiyle sıralanmasını hedefler. Hreflang, URL stratejisi (ccTLD/subdomain/subfolder) ve içerik yerelleştirmesi esastır. Makine çevirisi yerine editörlü yerel üretim önerilir. Para birimi, ölçü birimi ve örneklerin yerelleştirilmesi gerekir. Dahili linkler ve şema da dil uyumlu olmalıdır.
Multilingual SEO Detaylı Açıklama
Strateji seçimi: ccTLD (güçlü yerel sinyal), alt alan (yönetim kolay), alt klasör (otorite paylaşımı). Hreflang eşleşmeleri karşılıklı ve doğru ISO kodlarıyla yapılmalıdır. “x-default” genel tercih sayfasını işaret eder. Yerelleştirme yalnızca dil değil; ürün adları, örnekler, görseller ve müşteri kanıtlarını da kapsar. Search Console’da ülke hedeflemesi ve harici linklerin yerel kaynaklardan gelmesi başarıyı hızlandırır.
My Business (Google Business Profile) Nedir?
Google Business Profile, işletmenizin Google Arama ve Haritalar’da görünmesini sağlar. Kategori seçimi, NAP tutarlılığı ve yorum yönetimi temel faktörlerdir. Fotoğraf, ürün/hizmet ve gönderiler etkileşimi artırır. Randevu/mesaj özellikleri dönüşüme katkı sağlar. Yerel SEO’nun omurgasıdır.
Google Business Profile Detaylı Açıklama
GBP optimizasyonu: doğru birincil/ikincil kategoriler, kapsamlı açıklama, güncel çalışma saatleri, yüksek kaliteli fotoğraflar, düzenli “Gönderiler”, ürün/hizmet listeleri ve SSS. Yorumlara hızlı/şeffaf yanıt marka güvenini artırır. UTM ekli site bağlantıları ve randevu URL’leri performans ölçümünü kolaylaştırır. Çok lokasyonlu yapılarda sayfa hiyerarşisi ve yerel açılış sayfalarıyla sinyal güçlenir.
Multisite SEO Nedir?
Multisite SEO, birden fazla web sitesinin aynı marka ya da ağ yapısı altında yönetildiği durumlarda uygulanan SEO stratejisidir. Amaç, her sitenin hem kendi hedef kitlesinde performans göstermesini hem de merkezi otoriteyi desteklemesini sağlamaktır. Çok dilli veya çok markalı yapılarda kullanılır. Teknik uyum, kanonik yapı ve iç link stratejisi kritik önemdedir.
Multisite SEO Detaylı Açıklama
Multisite SEO, holding, franchise veya çoklu marka gruplarında kullanılan stratejik bir yaklaşımdır. Ana domain ile alt markalar arasındaki ilişki, “otorite akışı” ve içerik farklılaştırmasıyla dengelenmelidir. En yaygın hata, aynı içeriklerin farklı sitelerde yinelenmesidir (duplicate cluster). Doğru yöntem: 1️⃣ Her sitenin kendi hedef niyetine göre optimize edilmesi, 2️⃣ Kanonik referansların karışmaması, 3️⃣ İç linklerin domainler arası dikkatli yönetilmesi. Teknik olarak hreflang, sitemap segmentasyonu ve GSC mülk ayrımı yapılmalıdır. Doğru kurgulanmış multisite yapısı, toplu otoriteyi artırırken rekabet çakışmasını önler.
N Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
NAP Nedir?
NAP, Name-Address-Phone ifadesinin kısaltmasıdır. Yerel SEO’da işletme adının, adresinin ve telefon numarasının tüm platformlarda tutarlı şekilde görünmesini ifade eder. Google Business Profile, dizin siteleri ve sosyal medya hesaplarında NAP tutarlılığı yerel sıralamayı doğrudan etkiler.
NAP Detaylı Açıklama
Google, yerel güven sinyali oluşturmak için NAP verilerini farklı kaynaklardan karşılaştırır. En ufak tutarsızlık (ör. sokak adının farklı yazımı) sıralamayı etkileyebilir. NAP optimizasyonu: (1) tüm dizinlerde aynı yazım, (2) tek biçim saat/dil kodları, (3) adresin schema markup ile belirtilmesi. “Citations” olarak bilinen yerel dizin bağlantıları, NAP ile birlikte en önemli lokal sinyallerdendir.
Natural Language Processing (NLP) Nedir?
NLP, arama motorlarının insan dilini anlamasına yardımcı olan yapay zekâ teknolojisidir. Google’ın BERT ve MUM gibi modelleri sorgu niyetini NLP ile analiz eder. Kelimeler arasındaki bağlamı çözerek daha doğru sonuçlar üretir. SEO’da semantik içerik ve entity optimizasyonu bu sistemlerle ilgilidir.
Natural Language Processing Detaylı Açıklama
NLP, metin içindeki anlam ilişkilerini ve kullanıcı niyetini çözümleyen yapay zekâ dalıdır. SEO’da kelime eşleşmelerinden çok “bağlamsal yakınlık” önem kazanmıştır. BERT, RankBrain ve MUM modelleri; sinonim, kip, bağlaç ve cümle ilişkilerini değerlendirir. İçerik üretiminde semantik alan zenginliği (entity çeşitliliği) NLP skorunu yükseltir.
Navigation (Site Navigasyonu) Nedir?
Navigation, kullanıcıların sitede kolayca gezinmesini sağlayan menü ve bağlantı yapısıdır. UX kadar crawl verimliliği açısından da önemlidir. Menü, breadcrumb ve footer linkleri birlikte çalışmalıdır. Derinliği az ve mantıksal hiyerarşiye sahip bir yapı SEO açısından idealdir.
Negative SEO Nedir?
Negative SEO, rakip sitelerin sıralamasını düşürmek amacıyla yapılan zararlı eylemleri ifade eder. Genellikle spam backlink saldırısı, içerik kopyalama veya sahte DMCA şikayetleriyle yapılır. Google bu saldırıları genellikle tespit eder ama düzenli kontrol gerekir.
Negative SEO Detaylı Açıklama
Negative SEO örnekleri: spam anchor’larla link bombardımanı, index spamming, içerik kopyalayıp yayma, backlink yönlendirmesiyle 404 üretme. Korunma yöntemleri: Ahrefs/GA4 ile düzenli link kontrolü, Search Console’da yeni bağlantıların izlenmesi, disavow kullanımı. Güçlü domain otoritesi ve marka sinyalleri bu tür saldırıların etkisini minimize eder.
News Sitemap Nedir?
News Sitemap, haber sitelerinin Google News’e uygun içeriklerini tanımlayan özel sitemap türüdür. Yalnızca son 48 saat içindeki içerikleri içerir. Her sayfa başlığı, yayın zamanı ve dil bilgisi etiketlenmelidir. Google News’e dahil olmak için teknik gerekliliktir.
News Sitemap Detaylı Açıklama
Google News, yalnızca news sitemap içeriğindeki yeni haberleri dizine alır.
XML dosyasında `
Noarchive Nedir?
Noarchive, sayfanın önbelleğe alınmamasını sağlayan meta direktifidir. Google sonuçlarında “önbelleğe alınmış” bağlantısının görünmesini engeller. Gizlilik veya sık güncellenen içeriklerde kullanılır. Arama motorlarının kopya tutmasını istemeyen sitelerde tercih edilir.
Noarchive Detaylı Açıklama
HTML kullanımı: ``. Bu etiket, Google’ın önbelleğe alınmış sayfa versiyonunu saklamamasını sağlar. Haber sitelerinde eski fiyat veya içerik görünmesini önlemek için kullanılır. Ancak SEO sıralamasını doğrudan etkilemez.
Nofollow Nedir?
Nofollow, arama motorlarına bir bağlantıyı takip etmemesi gerektiğini söyleyen HTML özelliğidir. Dış linklerde kullanılabilir. Spam veya sponsorlu bağlantılarda tercih edilir. Nofollow, link juice aktarımını keser.
Noindex Nedir?
Noindex, sayfanın arama sonuçlarında görünmemesini sağlayan meta direktifidir. Özellikle filtre sayfaları, test ortamları ve özel içerikler için kullanılır. Robots.txt yerine meta veya HTTP header üzerinden tanımlanır.
Noindex Detaylı Açıklama
Kullanımı: ``. Robots.txt’teki “Disallow” ile farkı: disallow taramayı, noindex dizinlemeyi engeller. Noindex sayfalar link equity aktarabilir; follow parametresiyle desteklenmelidir. Google’ın kaldırma işlemi Search Console → “URL Removal Tool” üzerinden hızlandırılabilir.
Nuke (URL Temizliği) Nedir?
Nuke, SEO’da gereksiz veya hatalı URL’leri toplu biçimde temizleme sürecidir. Genellikle migration veya büyük site temizliklerinde uygulanır. 404/410 yönetimi, 301 haritaları ve canonical düzenlemeleri bu sürecin parçasıdır.
Nuke Detaylı Açıklama
“URL Nuke” işlemi; eski, zayıf veya hatalı sayfaların SEO değerini kaybetmeden sistemden kaldırılmasını sağlar. Önce 404–410 farkı belirlenir: 404 geçici, 410 kalıcı silme anlamına gelir. Disallow veya noindex önlemleriyle desteklenir. Nuke süreci sonrası XML sitemap yenilenmeli, GSC dizin durumu kontrol edilmelidir.
Nutgraf Nedir?
Nutgraf, içerikte okuyucuya konunun özünü anlatan kısa paragraftır. Gazetecilik kökenlidir ancak SEO içeriklerinde de önemlidir. Özellikle giriş kısmında ana fikir ve değer önerisini özetler. Arama motorları, bu paragrafı snippet kaynağı olarak kullanabilir.
Nutgraf Detaylı Açıklama
Nutgraf, okuyucuya “bu yazının asıl konusu nedir” sorusunun cevabını verir. SEO açısından, Featured Snippet yakalama ve E-E-A-T sinyali oluşturma potansiyeli taşır. İyi bir nutgraf 2-3 cümlelik net bir değer sunar. Arama motorlarının sayfa özetleme algoritmaları bu kısmı yüksek oranda snippet olarak çeker.
O Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Off-Page SEO Nedir?
Off-Page SEO, sitenizin dışında yapılan ve otoriteyi artıran çalışmaları kapsar. Backlink edinimi, marka bahsi (brand mention) ve dijital PR temel bileşenlerdir. Sosyal sinyaller, forum/Topluluk katkıları ve ortaklıklar desteleyicidir. Amaç, güven ve otorite sinyallerini güçlendirmektir. Doğal, editoryal bağlantılar kalıcı değer üretir.
Off-Page SEO Detaylı Açıklama
Off-Page stratejisinde odak; editoryal kalitede bağlantılar, marka aramaları ve pozitif bahislere (brand mention) yönelmek olmalı. Yöntemler: dijital PR (veri odaklı haber), vaka çalışmaları, uzman görüşü röportajları, niş dizinler ve partner ekosistemi. Kalitesiz taktikler (link satın alma, PBN, toplu yorum spam’i) kısa vadeli görünse de cezaya yol açabilir. Başarı ölçümü: yönlendirici alan adları sayısı/kalitesi, bağlantı metni çeşitliliği, referral trafik ve markalı arama trendi. İçerik kalitesi, link ediniminin sürdürülebilir yakıtıdır; “link-worthy” varlıklar üretmek (araştırma, araç, görselleştirme) en güvenli yoldur.
On-Page SEO Nedir?
On-Page SEO, sayfa içi içerik ve teknik sinyallerin optimize edilmesidir. Başlık, meta açıklama, H1–H6 hiyerarşisi, URL ve görsel alt metinleri dahildir. İç bağlantılar ve şema işaretleme semantik anlam katar. Hız, mobil uyum ve CWV metrikleri kullanıcı deneyimini güçlendirir. Amaç, arama niyetiyle tam uyumlu bir sayfa üretmektir.
On-Page SEO Detaylı Açıklama
On-Page birleşenleri üç katmanda okunur: (1) Sunum: title, description, heading, görseller. (2) Semantik: JSON-LD, entity kapsaması, konu kümeleri. (3) Deneyim: hız, erişilebilirlik, mobil kullanılabilirlik ve iç link akışı. Başarılı bir sayfa; “soru → net cevap → kanıt → sonraki adım” akışını kurar. Ölçüm: CTR, scroll derinliği, etkileşim oranı ve dönüşüm. Dinamik sayfalarda kanonik ve pagination tutarlılığı ayrıca kontrol edilmelidir.
Organic Traffic (Organik Trafik) Nedir?
Organik trafik, arama motorlarından ücretsiz gelen ziyaretlerdir. SEO’nun ana çıktısıdır ve uzun vadeli getirisi yüksektir. Marka gücü ve konu otoritesi artışı organiği büyütür. Snippet optimizasyonu ve teknik sağlık performansı etkiler. Kaliteli organik trafik, dönüşüm hedeflerine en çok katkı sağlar.
Organic Traffic Detaylı Açıklama
Organik trafiği büyütmek; konu kümeleri, içerik tazeleme, teknik hijyen ve otorite sinyallerinin birlikte yönetilmesini gerektirir. KPI seti: organik oturum, yeni kullanıcı, markalı/markasız oranı, gelir/lead katkısı ve PAA/snippet payı. Sezonluk dalgalanmalar ve algoritma etkileri trend bazında okunmalı; içerik ve link programı senkron yürütülmelidir.
Orphan Page (Yetim Sayfa) Nedir?
Orphan page, iç link almayan ve site içinde keşfi zor olan sayfadır. Googlebot bu sayfalara çoğu zaman ulaşamaz. Dizinlenme ve performans sorunu yaratır. Çözüm: menü, breadcrumb veya bağlam içi link eklemek. Site haritası tek başına yeterli değildir.
Orphan Page Detaylı Açıklama
Yetim sayfalar genellikle migration sonrası veya otomatik üretimli yapılarda ortaya çıkar. Tespit yöntemleri: crawl grafı + GA4/LR (log) kesişimi, dahili link envanteri, 0 tıklama raporları. Onarımda; ilgili hub’a bağlanma, kategori/etiket entegrasyonu ve breadcrumb eklemesi önceliklidir. Yetim sayfa oranı düşük oldukça dizin verimliliği artar.
Outbound Link (Dış Bağlantı) Nedir?
Outbound link, sitenizden başka sitelere verdiğiniz bağlantılardır. Kaynak gösterimi ve kullanıcıya değer sağlamak için kullanılır. Güvenilir kaynaklara link vermek içerik kalitesini yükseltir. Gerektiğinde rel="nofollow/sponsored/ugc" tercih edilebilir. Bağlam dışı link yoğunluğu kaçınılmalıdır.
Outbound Link Detaylı Açıklama
Dış bağlantılar; editoryal güveni artırır, fakat aşırı outbound link sayfa otoritesini seyreltir. Sponsorluk ve affiliate modellerinde `rel="sponsored"` kullanımı önerilir. Yorum/kullanıcı üretimli alanlarda `rel="ugc"` politikasına uyulmalıdır. Bağlantı metnini (anchor) açıklayıcı ve doğal tutmak ideal pratiktir.
Overlay Nedir? (SEO Bağlamı)
Overlay, sayfa içeriğinin üstüne binen katman/pencere yapılarıdır. Pop-up, çıkış niyeti pencereleri ve cookie uyarıları örnektir. Mobilde aşırı overlay, kullanıcı deneyimini bozar. Google, müdahaleci katmanları olumsuz değerlendirebilir. Ölçülü kullanım ve zamanlama önemlidir.
Overlay Detaylı Açıklama
Overlay’lerde en iyi pratik: mobilde tam ekran yerine alt çekmece (bottom sheet) tasarımları, gecikmeli tetikleme ve kolay kapatma. “Intrusive interstitials” politikası; içerik erişimini engelleyen katmanları riskli sayar. E-posta toplama, GDPR/CPRA bildirimleri gibi zorunlu katmanlarda minimal tasarım ve performans dostu uygulama tercih edilmelidir. Overlay’ler CLS/FID/INP üzerinde olumsuz etki bırakmamalıdır.
Optimization (Optimizasyon) Nedir?
Optimizasyon, SEO performansını artırmak için içerik, teknik ve otorite alanlarında yapılan iyileştirmelerin bütünüdür. Hedef; daha iyi görünürlük, daha yüksek CTR ve daha fazla dönüşümdür. Önceliklendirme, etki/efor analizine göre yapılır. Süreç sürekli ölçüm ve iterasyon gerektirir. “Test et–ölç–iyileştir” döngüsü esastır.
Optimization Detaylı Açıklama
Optimizasyon programı; teknik bakım (dizinlenebilirlik, hız), içerik derinliği (topic cluster, EEAT) ve otorite (link/PR) sütunlarından oluşur. Roadmap, etki (trafik/gelir potansiyeli) × efor (zaman/kaynak) matrisine göre sıralanır. KPI’lar: organik gelir/lead, CTR, CWV, dizin durumu, link kazanımı. Değişiklik günlüğü ve haftalık kontrol listesi başarıyı kalıcı kılar.
Outreach Nedir?
Outreach, içerik veya markanız için editoryal bağlantı ve görünürlük kazanma iletişimleridir. Gazeteciler, blogger’lar ve topluluk yöneticileri hedeflenir. Kişiselleştirilmiş, değer önerili mesajlaşma esastır. Hedef; ilişki kurmak ve sürdürülebilir link edinimidir. SPAM taktiklerden kaçınılmalıdır.
Outreach Detaylı Açıklama
Başarılı outreach; iyi hedefleme (relevans), güçlü içerik varlığı ve net kazan-kazan teklifine dayanır. Şablon e-postalardan kaçınılmalı; kişiselleştirilmiş, kısa ve veri destekli mesajlar gönderilmelidir. Gazeteci kitleri: tek sayfalık özet, görsel/veri seti, alıntı kullanılabilir. Ölçüm: yanıt oranı, bağlantı kazanımı ve referral trafik. Tutarlı ilişki yönetimi, kampanya sonrası da sürmelidir.
Open Graph (OG) Nedir?
Open Graph, sosyal ağlarda paylaşım önizlemesini kontrol eden meta etiketleridir. Başlık, açıklama ve görsel alanlarını tanımlar. Doğru OG kurulumu, sosyal CTR’ı artırır. Twitter Card ile birlikte kullanılabilir. Güncel görseller cache temizliğiyle yenilenmelidir.
Open Graph Detaylı Açıklama
Temel etiketler: `og:title`, `og:description`, `og:image`, `og:url`, `og:type`. Görsel boyutu genellikle 1200×630 px önerilir; sayfa türüne göre type değeri (`article`, `product`) ayarlanmalıdır. Twitter’da `twitter:card`, `twitter:title`, `twitter:description`, `twitter:image` eşlenir. Sosyal paylaşım araçlarının cache’i (FB Sharing Debugger vb.) güncellemelerde temizlenmelidir.
Over-Optimization (Aşırı Optimizasyon) Nedir?
Over-optimization, SEO sinyallerinin doğal sınırları aşacak şekilde zorlanmasıdır. Anahtar kelime, anchor text ve dahili link abartıları tipik örneklerdir. Yapay şema ve agresif başlık kalıpları da risklidir. Sonuç, sıralama dalgalanması ve olası filtrelemelerdir. Dengeli ve kullanıcı odaklı optimizasyon esastır.
Over-Optimization Detaylı Açıklama
Aşırı optimizasyon sinyalleri: her başlıkta anahtar kelime, aynı anchor metinlerinin tekrarları, yapay iç link kümeleri, schema şişirmesi, agresif interstitial’lar. Çözüm: niyet odaklı içerik, anchor çeşitliliği, dengeli link dağılımı, minimal ve dürüst şema kullanımı. Ölçüm: CTR ve dwell düşüşleri, sıralama zıplamaları ve loglarda tarama sapmaları alarm sayılmalıdır. “Kullanıcı için optimize et” ilkesi en güvenli yaklaşımdır.
P Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
PageRank Nedir?
PageRank, sayfalar arası linkler üzerinden otoriteyi modelleyen tarihsel Google algoritmasıdır. Linklerin kalitesi ve sayısı PR’ı etkiler. Modern Google çok daha karmaşık olsa da PR kavramı hâlâ iç/dış link stratejisinin temelidir. 301’ler sinyal aktarır, kırık linkler otorite kaçağı yaratır. İç link mimarisi PR akışını optimize eder.
PageRank Detaylı Açıklama
PR rastgele gezgin modeline dayanır; yüksek kaliteli sayfalardan gelen linkler daha fazla otorite taşır. Nofollow genellikle PR aktarmaz; site içi yönlendirmeler aktarımı sürdürür fakat her zaman kayıpsız değildir. Stratejik hub/spoke iç linkler, önemli sayfaların derinliğini azaltarak PR yoğunluğunu artırır. Kırık link avı ve 404 düzeltmeleri PR verimliliğini ciddi ölçüde iyileştirir.
PageSpeed Nedir?
PageSpeed, sayfanın yüklenme performansını ifade eder. Core Web Vitals metrikleri (LCP, CLS, INP) ana göstergelerdir. Hız, kullanıcı davranışı ve dönüşüm üzerinde doğrudan etkilidir. CDN, önbellekleme, kritik CSS ve görsel optimizasyonu temel araçlardır. Mobil performans her zaman önceliklidir.
PageSpeed Detaylı Açıklama
Performans iyileştirmeleri: render-blocking JS/CSS’yi azaltma, görsel formatlarını (WebP/AVIF) modernleştirme, HTTP/2-3 ve öngetirme (preload/prefetch) kullanımı. Ölçümde laboratuvar (Lighthouse) ile alan verisi (CrUX/field data) birlikte yorumlanmalıdır. Hız, doğrudan bir “sıralama faktörü”nden çok sayfa deneyimini güçlendirerek dolaylı kazanç sağlar.
Pagination (Sayfalama) Nedir?
Pagination, çok sayfalı liste içeriklerinin parçalara ayrılmasıdır. SEO’da taranabilirlik ve kanonik yönetimi kritik önemdedir. rel=“next/prev” artık kullanılmıyor; odak iç link ve kanonik tutarlılığıdır. Filtre/parametre kombinasyonlarıyla çakışma riski taşır. “Daha fazla yükle” (infinite scroll) için SSR ve bağlantılaştırma gerekir.
Pagination Detaylı Açıklama
En iyi pratikler: liste ana sayfasını kanonik bırakmak, paginated URL’lerde self-canonical, sayfa başı yeterli içerik, yetim ürünleri önlemek için kategori iç linkleri. Infinite scroll kullanılıyorsa ayrı sayfalı URL’ler ve `` tutarlılığı şarttır. Site haritaları yalnızca en önemli pageleri içermelidir.
Paid Search (Ücretli Arama) Nedir?
Paid Search, arama motorlarında reklamla görünürlük elde etme yöntemidir. SEO’dan farklı olarak açık artırma ve kalite puanına dayanır. SEO & SEM entegrasyonu toplam SERP payını büyütür. Açılış sayfası hızı ve alaka düzeyi maliyeti düşürür. Negatif kelimeler israfı engeller.
Paid Search Detaylı Açıklama
Markalı ve generik kampanyalar ayrıştırılmalı; arama terimi raporlarıyla sürekli temizlik yapılmalıdır. SEO tarafıyla ortak anahtar kelime haritası ve açılış şablonları kullanmak, kalite puanını ve toplam edinim maliyetini iyileştirir. Esas hedef “SERP payı”; yani organik + ücretli birlikte görünürlüktür.
Parameter Handling (Parametre Yönetimi) Nedir?
Parametre yönetimi, URL’de filtre/sort/izleme parametrelerinin dizin kirliliği oluşturmadan yönetilmesidir. Kanonik, noindex ve robots kuralları birlikte kurgulanmalıdır. UTM gibi takip parametreleri kanonik dışı tutulur. Tarama bütçesi ve kopya içerik riski bu alanda yüksektir.
Parameter Handling Detaylı Açıklama
Strateji: “kanonik ana, parametreler self-canonical + noindex/robots” veya “temiz URL’ler + facet sayfaları”. Oturum/UTM parametreleri dizinden tamamen izole edilmeli. GSC’nin eski “URL Parameters” özelliği emekli; bu yüzden sunucu/uygulama düzeyinde politika tanımlamak şart. Faceted navigation’da crawl tuzağından kaçınmak için kombinasyonları sınırlayın.
Passages (Parça Bazlı Sıralama) Nedir?
Passages, Google’ın uzun içeriklerdeki belirli bölümleri bağımsız sinyal olarak anlayıp sıralayabilmesidir. Başlık yapısı ve net alt bölümler önem kazanır. Soru-cevap formatı ve TOC kullanımını teşvik eder. İçerikte konu derinliği ve bağlam tutarlılığı gerektirir.
Passages Detaylı Açıklama
Passage anlayışı, sayfanın tamamından ziyade ilgili parçanın sorguya yanıt verip vermediğine odaklanır. Bu nedenle net H2/H3 yapısı, soru başlıkları, kısa özet ve örneklerle zenginleştirilmiş bölümler önerilir. İçindekiler tablosu (jump link) ve açıklayıcı anchor’lar, parçaların keşfini kolaylaştırır.
PBN (Private Blog Network) Nedir?
PBN, yapay link kazanımı için oluşturulan blog ağlarıdır. Google tarafından riskli ve cezalandırılabilir bir taktiktir. Kısa vadede sıralama artışı sağlayabilir ancak kalıcı değildir. Doğal, editoryal link stratejileri önerilir. Disavow gerekebilir.
PBN Detaylı Açıklama
PBN’ler genellikle expired domain’lerle kurulur; benzer hosting ve link desenleriyle tespit edilebilir. Düşük kaliteli, içerik değeri olmayan bağlantılar uzun vadede zararlıdır. Güvenli alternatif: dijital PR, veri araştırmaları, uzman içerik ortakları ve topluluk katkıları ile doğal link kazanımı.
People Also Ask (PAA) Nedir?
PAA, kullanıcıların sorduğu ilgili sorular kutusudur. SSS yapısı ve soru-cevap formatı görünürlüğü artırır. Kısa ve net cevaplar tercih edilir. İçerik gruplarında PAA araştırması konu kapsamını genişletir. Snippet ve tıklanma potansiyeli yüksektir.
PAA Detaylı Açıklama
PAA fırsatları için sorgu temelli soru listeleri çıkarın, her soruya 40–80 kelimelik net yanıtlar verin. FAQPage/HowTo şemaları uygun yerlerde kullanılabilir. PAA genişlemesi, long-tail görünürlüğe ve konu otoritesine katkı sağlar. Başlıkları soru formatında kurmak başarı oranını yükseltir.
Persona Nedir?
Persona, hedef kitlenin temsili profilleridir. SEO’da niyet gruplarını ve içerik tonunu belirler. Anahtar kelime seçimi ve içerik türleri personaya göre planlanır. Dönüşüm hunisi boyunca farklı ihtiyaçlara yanıt verilir. Mesajlaşma ve CTA, personaya uyarlanmalıdır.
Persona Detaylı Açıklama
Personalar; demografi, motivasyon, acı noktaları, itirazlar ve kanal tercihlerini içerir. Anahtar kelime kümeleri, farkındalık–değerlendirme–karar aşamalarına göre eşlenir. İçerik formatı (rehber, karşılaştırma, vaka, fiyat) personaya göre değişir. KPI’lar ve içerik takvimi de bu çerçevede yönetilmelidir.
Position Zero (Sıfırıncı Sıra) Nedir?
Position Zero, arama sonuçlarında reklamların üstünde/altında görünen öne çıkarılmış cevaptır. Genellikle Featured Snippet alanıdır. Net, yapılandırılmış ve soru odaklı içerikler bu alanı kazanır. Tablo, liste ve kısa paragraf cevaplar etkilidir. PAA ile birlikte ele alınmalıdır.
Position Zero Detaylı Açıklama
Strateji: soruyu başlıkta sor, hemen altında 40–60 kelimelik net yanıt ver, ardından detaylandır. Uygun yerlerde listeleme (ol/ol olmayan) ve tablo çözümleri üret. Şema ve net alt başlıklar Google’a içeriğin yapısını anlatır. Snippet kazanımı CTR’ı ve marka görünürlüğünü kayda değer artırabilir.
Q Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Quality Content (Kaliteli İçerik) Nedir?
Quality content, kullanıcının niyetine tam yanıt veren, özgün, güvenilir ve faydalı içeriktir. E-E-A-T sinyallerini taşır, güncel ve doğru bilgiyi sunar. Yapı ve dil akıcıdır; görseller, tablolar ve örneklerle zenginleşir. Başlıklar net, paragraflar odaklı, iç linkler yönlendiricidir. Sayfa deneyimi (CWV, erişilebilirlik) okuma kalitesini destekler. Kaynak gösterimi ve şeffaflık güveni artırır. Gerektiğinde güncellenir; eskimez içerik stratejisi uygular. Amaç: kullanıcıya “aradığımı buldum” dedirtmektir.
Quality Content Detaylı Açıklama
Kaliteli içerik; niyet uyumu, kapsam derinliği ve güven unsurlarının birleşimidir. Niyet uyumunda arayan kişinin bağlamı, aşaması (farkındalık–değerlendirme–karar) ve engelleri analiz edilir. Kapsam derinliğinde konu ağacı, alt başlıklar, SSS ve örnekler ile eksiksiz yanıt hedeflenir. Güvende ise yazar biyografisi, kaynak/atıf, güncelleme tarihi ve şeffaf metodoloji öne çıkar. Teknik destek: hızlı LCP, stabil CLS, erişilebilir markup (başlık hiyerarşisi, alt metinler), şema işaretleme. İçerik sonrası bakım: performans izleme, PAA eklemeleri, link tazeleme ve veri güncellemeleri. Kaliteli içerik, hem snippet hem de dönüşüm kazanır.
Query Deserves Freshness (QDF) Nedir?
QDF, bazı sorguların “güncel” sonuçları hak ettiğini belirleyen kavramsal ilkedir. Haber, trend, fiyat, güncelleme gibi konularda taze içerik öne çıkar. İçerik tazeleme ve yayın ritmi kritik önemdedir. Tarih damgası, veri güncellemesi ve yeni örnekler sinyal üretir. Eski içerikler için periyodik revizyon gerekir. Amaç: sorgu-zaman bağlamında en güncel değeri sunmak.
QDF Detaylı Açıklama
QDF etkisi; haber değeri taşıyan veya hızlı değişen konularda zaman boyutunu sıralamaya dahil eder. İşaretler: ani arama hacmi artışı, sosyal/gazete bahsi, yeni yayın patlaması. Strateji: kritik sayfalar için içerik güncelleme takvimi, özet kutuları (update log), son kontrol tarihi ve veri kaynaklarının tazelenmesi. Eski içerik silinmek zorunda değildir; güncellenip kanonik olarak tek URL’de otorite biriktirmek çoğu zaman daha sağlıklıdır. QDF, her sorguda geçerli değildir; evergreen konularda tutarlılık ve derinlik daha üstün gelir.
Query Intent (Sorgu Niyeti) Nedir?
Query intent, kullanıcının arama yaptığı andaki temel amacıdır. Bilgilendirme, karşılaştırma, işlem yapma veya yerel ihtiyaç olabilir. Başlık, içerik tonu ve CTA’lar niyete göre ayarlanmalıdır. Yanlış niyet eşleşmesi yüksek çıkış ve düşük CTR üretir. SERP özellikleri niyete dair ipuçları verir. Niyet analizi, anahtar kelime haritasının omurgasıdır. İçerik formatı (rehber, liste, ürün) buna göre seçilir. Dönüşüm hunisi boyunca niyet değişir, içerik de evrilmelidir.
Query Intent Detaylı Açıklama
Niyet türleri kabaca: Bilgilendirici (informational), Gezinsel (navigational), İşlemsel (transactional), Yerel (local) ve Ticari araştırma (commercial investigation). SERP’te PAA kutuları bilgilendirici sinyaldir; alışveriş reklamları ve fiyat snippet’leri işlemsel niyeti gösterir. İçerik planında her niyet için ayrı şablon/CTA kullanılmalı; aynı sayfada niyetleri karıştırmak performansı düşürür. Niyetin ölçümü: CTR, scroll derinliği, etkileşim olayları ve dönüşüm yolları. Geri besleme ile anahtar kelime haritası düzenli güncellenmelidir.
Query Parameter (Sorgu Parametresi) Nedir?
Query parameter, URL’nin “?” sonrası eklenen anahtar–değer çiftleridir. Filtreleme, sıralama, izleme ve oturum yönetiminde kullanılır. Dizin kirliliği ve kopya içerik riski taşır. Kanonik/noindex/robots politikalarıyla yönetilmelidir. UTM gibi takip parametreleri dizinden izole edilmelidir. Crawl bütçesi için kombinasyonlar sınırlandırılmalıdır.
Query Parameter Detaylı Açıklama
Parametre stratejisinde temel yaklaşım: “temiz ana URL + parametre sayfalarında self-canonical, gerekirse noindex ve robots yönetimi”. Oturum ve izleme (utm, gclid) mutlaka kanonik dışı tutulmalı. Faceted navigation’da sınırsız kombinasyon crawl tuzağı yaratır; beyaz liste ve sınırlandırma kuralları belirlenmelidir. Site haritaları parametreli URL’leri içermemelidir.
Quick Answer (Hızlı Yanıt) Nedir?
Quick Answer, kullanıcının sorusuna kısa ve net bir cevap veren paragraf/liste/tablolu mikro bölümdür. Featured Snippet ve PAA kazanımında etkilidir. 40–60 kelimelik net yanıtlar önerilir. Hemen ardından detay bölümüne geçilebilir. Başlıkta soruyu sormak başarıyı artırır. Şema ile desteklemek görünürlüğü büyütür. Okunabilirlik ve doğruluk esastır. Güncellenebilir özetler tazeliği korur.
Quick Answer Detaylı Açıklama
Hızlı yanıt bölümü, kullanıcıya “önce cevap sonra detay” deneyimi sunar. En iyi pratikler: soruyu H2/H3’te netçe yazmak, altında 1–3 cümlelik cevap, takip eden paragrafta bağlam/örnek vermek. Liste/numaralı adımlar ve küçük tablolar karmaşık süreçleri sadeleştirir. FAQ/HowTo/Recipe benzeri şemalar uygun sayfalarda zengin sonuç görünürlüğünü artırır. Düzenli revizyon, tarihselleşen bilgilerin güncel kalmasını sağlar.
Quotation / Blockquote Nedir?
Blockquote, alıntıları semantik olarak işaretleyen HTML yapısıdır. Yetkili kaynaklardan alıntı, içeriğin güvenini artırır. Doğru atıf ve bağlantı şarttır. Aşırı alıntı özgünlük skorunu düşürür. Stil ve erişilebilirlik açısından net görünmelidir. Kaynak tarihi ve bağlamı belirtilmelidir. İlgili görsellerle desteklenebilir. Telif haklarına dikkat edilmelidir.
Quotation / Blockquote Detaylı Açıklama
`
` etiketi, alıntıyı semantik olarak ayırır; `cite` özniteliği kaynak URL’sini gösterebilir. Alıntı metni kısa tutulmalı, yorumsuz bırakılmamalı; ardından yorum/analizle değer eklenmelidir. Uzun alıntılar yerine öz cümleler ve orijinal kaynağa bağlantı tercih edilir. E-E-A-T bağlamında güvenilir kaynaklar (akademik, resmî raporlar) daha güçlü sinyal üretir. Telif ve adil kullanım ilkelerine uyum sürdürülebilirlik için kritik önemdedir.
Quora Marketing Nedir?
Quora Marketing, soru-cevap platformunda uzmanlık göstererek görünürlük ve trafik kazanma stratejisidir. Niş sorulara kaliteli yanıtlar verilir. Profil ve itibar yönetimi önemlidir. Doğrudan satış yerine değer üretimi hedeflenir. UTM’li bağlantılarla performans ölçülür. İçerik kümelerine geri linkleme yapılabilir. Uzun vadede marka aramalarını artırır. Spam davranışlardan kaçınılmalıdır.
Quora Marketing Detaylı Açıklama
Başarılı Quora stratejisi, gerçek uzmanlık ve tutarlı katkı gerektirir. Soruları personaya göre filtreleyin, kanıt ve örneklerle kısa–öz cevaplar yazın, ardından daha kapsamlı kaynağa yönlendiren bağlantı ekleyin. Marka görünürlüğü için profil optimizasyonu, görsel/infografik ekleri ve konu takipleri etkilidir. Ölçüm: profil görüntülenme, yanıt okunma, tıklama ve yönlendirme dönüşümü. Platform kurallarına uygun, değer odaklı yaklaşım uzun vadede otorite kazandırır.
QA Schema (Question/Answer) Nedir?
QA Schema, soru–cevap yapısını arama motorlarına anlatan şema işaretlemesidir. Özellikle tek bir doğru cevabı olan sayfalarda kullanılır. Zengin sonuç görünürlüğünü artırabilir. Yapı ve içerik tutarlılığı şarttır. Spam veya yapay şişirme cezaya yol açabilir. FAQ Schema ile karıştırılmamalıdır. Doğru JSON-LD biçimi gerekir. Test araçlarıyla doğrulanmalıdır.
QA Schema Detaylı Açıklama
QAPage, tek bir soru ve birden fazla cevabı (oylanabilir) temsil eder; Forum veya Q&A sayfaları için uygundur. FAQPage ise çoklu soru–tekli cevaptır ve farklı kullanım alanına sahiptir. JSON-LD’de `@type: "QAPage"` ve `acceptedAnswer/suggestedAnswer` alanları doğru doldurulmalıdır. Şema, sayfa içeriğiyle birebir örtüşmeli; görünmeyen, yapay eklenmiş metinler eklenmemelidir. Rich Results Test ile doğrulama ve canlı sonuç izleme önerilir.
Query Expansion (Sorgu Genişletme) Nedir?
Query expansion, hedef sorguyu ilgili terimler ve varyantlarla genişletme tekniğidir. Eş anlamlılar, yakın kavramlar ve alt başlıklar eklenir. Uzun kuyruklu görünürlük artar. PAA, önerilen aramalar ve entity’ler yol gösterir. Doğal dilde entegrasyon şarttır. Aşırı genişleme alaka kaybı yaratabilir. Ölçüm, konu kümesi toplam trafiğiyle yapılır. Düzenli revizyon gerekir.
Query Expansion Detaylı Açıklama
Genişletme, tek bir kelimeye saplanmak yerine konunun semantik alanını kapsar. Kaynaklar: PAA, ilgili aramalar, rakip başlıkları, sözlük/ansiklopedi kavramları, forum soruları. İçerikte alt başlıklar ve SSS ile doğal entegrasyon hedeflenir. KPI: uzun kuyruk payı, yeni yönlendirici sorgu sayısı, hub sayfa otoritesi. Aşırı genişlemede konu seyrelir; net bilgi mimarisiyle denge kurulmalıdır.
Query Rewriting (Sorgu Yeniden Yazımı) Nedir?
Query rewriting, arama motorlarının kullanıcı sorgusunu anlamsal olarak dönüştürmesidir. Eşanlam, düzeltme, genişletme ve niyet düzeltmeleri içerir. Sorgu–sonuç eşleşmesini iyileştirir. Başlık ve içerikte doğal dil bu yüzden önemlidir. Anahtar kelime varyantları organik görünürlüğü genişletir. Schema ve iç linkler bağlamı netleştirir. Kullanıcıya daha alakalı sonuç döndürmeyi amaçlar. Snippet farklılaşması görülebilir.
Query Rewriting Detaylı Açıklama
Arama sistemleri yazım hatalarını düzeltir, eş anlamlıları genişletir ve bazen niyeti daha net bir biçime dönüştürür (ör. “en iyi telefon” → “2025 amiral gemisi telefon karşılaştırması”). Bu nedenle içerik, yalnızca tek anahtar kelimeye değil ilgili varyantlara ve sorulara da cevap vermelidir. Başlık/alt başlıkta doğal varyasyonlar, şema ve iç linkler bağlam sinyalini güçlendirir. Sonuç: daha istikrarlı sıralama ve daha geniş sorgu kapsamı.
R Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
RankBrain Nedir?
RankBrain, Google’ın sorgu–içerik eşleşmesini iyileştiren yapay zekâ bileşenidir. Anlam benzerliklerini ve niyeti yorumlar. Özellikle daha önce görülmemiş sorgularda etkilidir. Doğal dil, konu kapsamı ve bağlam temizliği önem kazanır. Kullanıcı sinyalleriyle birlikte çalışır.
RankBrain Detaylı Açıklama
RankBrain; sorguları kelime eşleşmesinden ziyade kavramsal yakınlık üzerinden değerlendirir. Bu nedenle içerikte yalnızca “ana kelime”ye değil, semantik alanı kapsayan eş anlam, alt başlık ve örneklere yer vermek gerekir. Özellikle uzun/karmaşık sorgularda net başlık hiyerarşisi, kısa özetler ve soru–cevap blokları performansı artırır. Kullanıcı davranış sinyalleri (CTR, etkileşim, geri dönüş oranları) dolaylı etkiler sunar; “önce cevap sonra detay” kurgusu iyi çalışır.
Redirect (Yönlendirme) Nedir?
Redirect, bir URL’yi başka bir URL’ye yönlendirme işlemidir. 301 kalıcı, 302/307 geçici yönlendirmedir. Zincir ve döngüler crawl bütçesini boşa harcar. 301, link otoritesini büyük ölçüde taşır. Kanonik ve sitemap ile tutarlılık şarttır.
Redirect Detaylı Açıklama
En iyi pratik: tek atış 301 (A→B), zincir yerine doğrudan hedefe bağlamak. 302/307 kalıcı değişimlerde tercih edilmemeli, yalnızca geçici durumlar için kullanılmalıdır. Yönlendirme sonrası kanonik, iç linkler ve haritalar yeni URL’yi işaret etmelidir. 4xx/5xx’ye giden yönlendirme hataları ve mixed scheme (http→https→http) tarama kaybı üretir.
Rendering Nedir?
Rendering, tarayıcının/Google’ın sayfayı işlerken HTML+CSS+JS’i çıktıya dönüştürmesidir. SSR/SSG, CSR’a göre indekslenebilirlikte avantaj sağlar. Kritik içerik geç gelirse dizin riski artar. Render maliyeti yüksek sayfalar crawl verimini düşürür. “Bot dostu HTML” temel hedeftir.
Rendering Detaylı Açıklama
Google iki aşamalı çalışır: ilk taramada HTML’i alır, sonra render kuyruğunda JS çıktısını işler. SSR/SSG (Next/Nuxt/Remix vb.) kritik içeriği ilk HTML’de sunarak dizin hızını artırır. Öneriler: önemli metin ve schema’yı server tarafında üretmek, ağır script’leri ertelemek, “hydration” maliyetini düşürmek ve render-blocking kaynakları azaltmak.
Relevance (Alaka) Nedir?
Relevance, sayfanın sorguya uygunluk derecesidir. Başlık, içerik, görseller ve link bağlamı alaka sinyali üretir. Niyet/doğru format eşleşmesi kritiktir. Semantik kapsam ve dahili linkler alaka yoğunluğunu artırır. Kullanıcı memnuniyeti nihai ölçüttür.
Relevance Detaylı Açıklama
Alaka, “sözcük eşleşmesi”nin ötesinde; konu bütünlüğü, cevap kalitesi ve kullanıcı amacına hizmet etme başarısıdır. Başarılı sayfalar, soruyu başlıkta netleştirir, ilk paragrafta yanıtlar, ardından kanıt/örnek sunar. İç linkler ve schema, arama motorlarına bağlamı anlatan ek sinyallerdir.
Rich Results (Zengin Sonuçlar) Nedir?
Rich Results, arama sonuçlarında görsel, yıldız, fiyat, SSS gibi zengin öğelerin görünmesidir. JSON-LD işaretleme ve uygun içerik yapısı gerekir. Görünürlüğü ve CTR’ı artırabilir. Uygunsuz/yanlış şema cezaya yol açabilir. Test ve doğrulama zorunludur.
Rich Results Detaylı Açıklama
Uygun türler: Product, Article, FAQ, HowTo, Recipe, Event, Review vb. Şema; sayfadaki gerçek içeriği yansıtmalı, görünmeyen/abartılı bilgiler eklenmemelidir. Rich Results Test ve Search Console raporlarıyla izleme yapılmalı; hatalarda hızlı düzeltme ve yeniden tarama istenmelidir.
Robots.txt Nedir?
Robots.txt, botların hangi yolları tarayabileceğini belirleyen kök dizin dosyasıdır. Dizinlemeyi değil, taramayı kontrol eder. Hassas sayfaları gizlemek için yeterli değildir. Bloklar dikkatli kullanılmalıdır. Noindex/kanonik ile birlikte düşünülmelidir.
Robots.txt Detaylı Açıklama
Dosya, `/robots.txt` yolunda bulunur. `Disallow` taramayı engeller; ancak URL yine de dizine girebilir (harici link sinyaliyle). Bu nedenle gizlilik için kimlik denetimi veya noindex header/meta tercih edilmelidir. Geniş bloklar crawl keşfini kısıtlayabilir; granüler kurallar önerilir.
ROI (Return on Investment) Nedir?
ROI, SEO yatırımlarının finansal geri dönüşünü ölçer. Gelir/lead katkısı ile maliyetin oranıdır. SEO uzun vadeli bir kanaldır; payback süresi farklılık gösterir. Modelleme, çok kanallı atıfı dikkate almalıdır. İş hedefiyle hizalama esastır.
ROI Detaylı Açıklama
SEO ROI ölçümü; organik gelir/lead + tasarruf (SEM bağımlılığının azalması) – toplam SEO maliyeti şeklinde okunur. Atıf modelleri (data-driven, position-based) ve marka etkisi hesaba katılmalıdır. KPI’lar: organik gelir, CAC düşüşü, SERP payı, lifetime value. Test–ölç–yatırım döngüsü ile verimli ölçekleme yapılır.
RUM (Real User Monitoring) Nedir?
RUM, gerçek kullanıcı verileriyle performans ölçümüdür. LCP/CLS/INP alan verileri en güvenilir göstergedir. Laboratuvar testlerini tamamlar, yerini almaz. Segmentlere göre (cihaz/ülke) sorunları ortaya çıkarır. CWV iyileştirmelerinde pusuladır.
RUM Detaylı Açıklama
CrUX, GA4 ve harici RUM araçlarıyla gerçek kullanıcı metrikleri izlenir. Segmentasyon (ülke, bağlantı türü, sayfa türü) kök nedeni hızla bulmayı sağlar. Hedef; %75’lik iyi deneyim eşiğini aşmak (CWV). RUM çıktıları, geliştirme önceliklendirmesinde laboratuvar verileriyle birleştirilmelidir.
RSS (Really Simple Syndication) Nedir?
RSS, içeriklerin otomatik olarak abonelere/servislere iletilmesini sağlayan besleme formatıdır. Haber ve blog sitelerinde keşfi hızlandırabilir. Feed’ler indeks sinyali değildir ama bot erişimini kolaylaştırır. Kopya içerik riskine karşı kanonik tutarlılığı önemlidir. UTM ve tam/özet ayarı stratejiktir.
RSS Detaylı Açıklama
RSS/Atom feed’leri içerik dağıtımını otomatize eder; özet besleme kopya içerik riskini azaltır. Feed’de kanonik URL’lerin doğru verilmesi ve izleme parametrelerinin kontrolü (UTM) önerilir. Haber sitelerinde News Sitemap ile birlikte kullanılabilir; e-posta/okuyucu uygulamaları için stabil tek kaynak üretir.
Run of Site (ROS) Nedir?
ROS, bir bağlantı veya reklamın sitenin tüm sayfalarında (site-wide) görünmesidir. SEO’da aşırı ROS link, otoriteyi seyreltip spam sinyali üretebilir. Bağlamsal, içerik içi linkler daha değerlidir. Navigasyon/footerdaki zorunlu linkler ölçülü olmalıdır. Stratejik kullanım önerilir.
Run of Site (ROS) Detaylı Açıklama
ROS bağlantılar, çoğunlukla navigasyon/footerde görülür. Aşırı ROS outbound link, link juice’u böler ve alaka sinyalini zayıflatır. İç bağlantıda ise yalnızca bilgi mimarisini destekleyecek ölçüde kullanılmalıdır. En değerli bağlantılar bağlam içi, kullanıcıyı sonraki adıma taşıyan editoryal linklerdir.
S Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Schema Markup Nedir?
Schema markup, arama motorlarına içeriğin bağlamını anlatan yapılandırılmış veridir. JSON-LD ile uygulanır ve rich result görünürlüğünü artırabilir. Sayfanın gerçek içeriğiyle birebir uyumlu olmalıdır. Hatalı/abartılı şema risklidir.
Schema Markup Detaylı Açıklama
Yaygın türler: Article, Product, FAQ, HowTo, Event, Organization, Breadcrumb. Şema; görünür içerikle eşleşmeli, “görünmeyen metin” eklenmemelidir. `@context`, `@type`, zorunlu alanlar ve URL’lerin mutlak olması önemlidir. Rich Results Test/Schema Validator ile doğrulama yapılmalı; GSC raporları düzenli izlenmelidir.
Screaming Frog Nedir?
Screaming Frog, siteleri tarayıp teknik SEO sorunlarını çıkaran bir crawler’dır. Status kodları, meta’lar, kanonikler, hreflang ve link haritaları hızlıca analiz edilir. Büyük sitelerde tarama bütçesi sorunlarını tespit etmeye yardımcıdır.
Screaming Frog Detaylı Açıklama
Öne çıkanlar: XML sitemap üretimi, custom extraction (XPath/CSS/Regex), render modu (JS taraması), hreflang doğrulaması, dahili link grafı. Log dosyalarıyla birleştirildiğinde bot davranışlarını kıyaslamaya izin verir. Crawl sonuçlarını “Issue → Impact → Fix” şeklinde aksiyona çevirmek en verimli yaklaşımdır.
Search Console (GSC) Nedir?
GSC, Google’daki görünürlüğünüzü izleyip yönetmenizi sağlar. Performans raporu, dizin kapsamı, CWV ve zengin sonuç raporları temel modüllerdir. URL Denetimi hızlı teşhis için kullanılır.
Search Console Detaylı Açıklama
Önerilen rutin: haftalık performans (sorgu/sayfa/ülke/cihaz), aylık dizin kapsamı ve CWV kontrolü, anlık URL denetimi. Dizine ekleme sorunlarında geçici “Kaldırma” aracı ve sitemap yenilemesi yardımcı olur. Mülk doğrulaması ve kullanıcı rolleri süreç sağlığı için kritiktir.
Search Intent (Arama Niyeti) Nedir?
Search intent, kullanıcının arama yaparkenki amacıdır. İçerik formatı, başlık/CTA ve derinlik niyete göre kurgulanmalıdır. Yanıtsız niyet yüksek bounce üretir.
Search Intent Detaylı Açıklama
Niyet türleri: bilgilendirici, gezinsel, işlemsel, yerel, ticari araştırma. SERP’in yapısı (PAA, alışveriş reklamı, harita) niyeti ele verir. Anahtar kelime haritası niyete göre gruplanmalı; sayfalar arası kanibalizasyon önlenmelidir.
Semantic SEO Nedir?
Semantic SEO, anahtar kelime tekrarından çok anlam ve bağlamı hedefler. Entity’ler, ilişkiler ve konu kapsamı ön plandadır. Şema ve iç linkler semantik ağı güçlendirir.
Semantic SEO Detaylı Açıklama
Yaklaşım: konu haritası → hub/spoke mimarisi → entity zenginleştirme (kişiler, yerler, ürünler) → tutarlı şema. NLP modelleri (BERT/MUM) bağlamı anladığı için, sorulara doğrudan yanıt veren, örnek ve referans içeren bölümler önceliklidir.
Server-Side Rendering (SSR) Nedir?
SSR, içeriğin sunucuda işlenip tarayıcıya HTML olarak gönderilmesidir. JS ağırlıklı sitelerde indekslenebilirliği ve LCP’yi iyileştirir. Kritik içerik ilk HTML’de olmalıdır.
SSR Detaylı Açıklama
SSR/SSG ile CSR karşılaştırmasında; bot kuyruğu gecikmesi azalır, render bütçesi korunur. İpuçları: kritik CSS, preload, script erteleme, resim optimizasyonu ve hydration maliyetini düşürme. Dinamik rotalarda kanonik ve hreflang paritesi kontrol edilmelidir.
Silo Structure Nedir?
Silo, içeriklerin konu bazlı hiyerarşik kümeler halinde örgütlenmesidir. İç linkler, üst–alt sayfalar arasında net bir otorite akışı kurar. Kanibalizasyonu azaltır, konu otoritesini artırır.
Silo Structure Detaylı Açıklama
Plan: ana hub → kategori → alt konu sayfaları. İç linklerde anchor çeşitliliği, breadcrumb ve ilgili içerik modülleri önerilir. Silo, site mimarisini arama motorlarına açıkça anlatır ve crawl verimini artırır.
Sitemap Nedir?
Sitemap, arama motorlarına keşfedilecek URL’leri bildiren listedir. XML sitemap en yaygın tiptir; görsel/video/news varyantları vardır. Yalnızca kanonik ve indexlenebilir URL’ler eklenmelidir.
Sitemap Detaylı Açıklama
İyi bir sitemap; 50k URL/50MB sınırlarına uyar, birden çok dosya için index dosyası kullanır. Güncellemelerde `lastmod` doğru tutulmalı; noindex/kanonik dışı URL’ler hariç bırakılmalıdır. GSC’ye bildirmek, keşfi hızlandırır ancak tek başına garanti değildir.
Soft 404 Nedir?
Soft 404, 200 yanıtı dönen ama içerik olarak “bulunamadı” mesajı veren sayfadır. Dizin israfı ve kötü kullanıcı deneyimi yaratır. Gerçek 404/410 ile düzeltilmeli veya uygun yönlendirme yapılmalıdır.
Soft 404 Detaylı Açıklama
Soft 404’ler genellikle stok tükenen ürün/boş kategori sayfalarında görünür. Çözüm: benzer ürüne/üst kategoriye 301, geçici durumlarda 302; tamamen kaldırılıyorsa 410. Boş şablonlara 200 dönmekten kaçınılmalıdır.
Structured Data (Yapılandırılmış Veri) Nedir?
Structured data, içeriği makinelere açıklayan standartlaştırılmış veri modelidir. Schema markup bunun uygulamasıdır. Doğru tür ve alanlarla zengin sonuç şansı artar.
Structured Data Detaylı Açıklama
JSON-LD tavsiye edilen formattır; Microdata/RDFa alternatifleridir. Uygulamada veri bütünlüğü (fiyat, stok, yazar, tarih) ve sayfadaki gerçek içerikle uyum esastır. Schema sürüm değişiklikleri ve politika güncellemeleri izlenmelidir.
T Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Tag Manager Nedir?
Tag Manager, izleme kodları ve piksel etiketlerini tek yerden yönetmeyi sağlayan sistemdir. GA4, Ads, Meta piksel gibi script’ler kod yazmadan yayınlanır. Hız ve versiyon kontrolü sağlar. Yanlış kurulum CWV’yi ve ölçümü bozabilir.
Tag Manager Detaylı Açıklama
İyi bir GTM mimarisi; container hiyerarşisi, adlandırma standardı, trigger–variable düzeni ve yayın öncesi önizleme ile kurulur. Performans için: senkron script’lerden kaçınmak, tetiklemeyi geciktirmek, izin modu (consent) ile uyum sağlamak gerekir. Veri katmanı (dataLayer) doğru kurgulanırsa SEO/analitik/CRM ekipleri aynı olayı farklı araçlara hatasız iletir. Ölçüm bütünlüğü ve CWV dengesini korumak esastır.
Technical SEO Nedir?
Technical SEO, taranabilirlik, dizinlenebilirlik ve site performansını iyileştiren çalışmalardır. Site mimarisi, hız, yönlendirmeler, kanonik, hreflang ve yapılandırılmış veri temel bileşenlerdir. Amaç: botların ve kullanıcıların sayfaya en verimli şekilde erişmesi.
Technical SEO Detaylı Açıklama
Teknik denetimler; log analizi, crawl, CWV alan verisi, dizin kapsamı ve şema doğrulamasını içerir. Önceliklendirme matrisi (etki × efor) ile yol haritası hazırlanır. Yaygın problemler: yönlendirme zinciri, kanonik çelişkisi, parametre enflasyonu, yetim sayfalar, JS render gecikmesi. Düzenli bakım olmadan içerik/otorite yatırımı verim vermez.
Thin Content Nedir?
Thin content, kullanıcıya düşük değer sunan zayıf içeriktir. Şablon dolgu metinler, kopya varyantlar ve boş sayfalar tipiktir. Sıralama potansiyelini düşürür. Çözüm: konsolidasyon, geliştirme veya kaldırma.
Thin Content Detaylı Açıklama
İçerik envanteri çıkarın; trafik, backlink, dönüşüm ve tazelik skorlarına göre “koru–geliştir–birleştir–kaldır” kararı verin. Ürün/kategori/etiketlerde yinelenen şablon metinler konsolide edilmelidir. Kullanıcı sorularını yanıtlayan bölümler, görsel/tablo ve kaynaklarla zenginleştirme kalıcı çözümdür.
Title Tag Nedir?
Title tag, SERP’te tıklanan ana başlıktır. 45–60 karakter, niyete uygun ve markayla uyumlu olmalıdır. Aşırı anahtar kelime doldurmadan kaçınılır. CTR üzerinde büyük etkisi vardır.
Title Tag Detaylı Açıklama
Şablon: “Konu – Fayda | Marka”. Kategori/ürün/blog sayfalarında farklı şablonlar kullanılmalı. Mobil kesilmeleri ve piksel genişliğini test edin. Başlık, ilk paragraf ve H1 ile tutarlı olursa snippet yeniden yazımı azalır. AB testleri (özellikle büyük sitelerde) CTR’ı belirgin artırabilir.
Topical Map Nedir?
Topical map, bir konunun alt başlıklarını ve ilişkilerini gösteren içerik haritasıdır. Hub–spoke yapıyı ve yayın sırasını belirler. Konu otoritesini sistematik şekilde inşa etmeyi sağlar.
Topical Map Detaylı Açıklama
Kaynaklar: PAA, ilgili aramalar, rakip başlıkları, sözlükler ve topluluk soruları. Harita; “bilgi → değerlendirme → karar” aşamalarına göre kümelenir. İç link planı ve şema eşleşmeleri baştan tasarlanır. Düzenli tazeleme ve boşluk (content gap) kapatma gerektirir.
Toxic Link Nedir?
Toxic link, spam veya alakasız kaynaklardan gelen zararlı bağlantıdır. Sıralama riskine yol açabilir. Düzenli denetim ve gerekirse disavow gerekir. Önleyici strateji: doğal, editoryal linkler.
Toxic Link Detaylı Açıklama
Toksisite işaretleri: PBN/desen benzerliği, kumar–yetişkin sitelerinden ani artış, alakasız anchor yoğunluğu. Aksiyon: link kaldırma talebi → başarısızsa disavow → izleme. Korumada en iyi yöntem güçlü içerik/PR ile organik link kazanımıdır.
Traffic (Trafik) Nedir?
Trafik, sitenize gelen ziyaretçi akışıdır. Organik, ücretli, referral, direkt ve e-posta gibi kanallardan oluşur. SEO’nun hedefi nitelikli organik trafiktir. Kalite ölçümü dönüşüm ve etkileşimle yapılır.
Traffic Detaylı Açıklama
Ölçüm: GA4 kaynak/araç/kampanya, markalı–markasız ayrımı, landing page katkısı. Nitelik için KPI’lar: dönüşüm oranı, ort. etkileşim süresi, sayfa/oturum, geri dönüş yolu. Trafik artışı tek başına başarı değildir; iş hedefiyle uyum şarttır.
Trust Flow (TF) Nedir?
Trust Flow, Majestic tarafından geliştirilen link güven metriğidir. Kaynak kalitesine dayalı 0–100 arası skor verir. Citation Flow ile birlikte yorumlanır. Yüksek TF, daha güvenilir link profiline işaret eder.
Trust Flow Detaylı Açıklama
TF, güvenilir seed sitelere yakınlık üzerinden hesaplanır. Yorumlanırken sektör/dil bağlamı dikkate alınmalı, tek metrikle karar verilmemelidir. Dengeli bir profil için TF/CF oranı ve yönlendirici alan çeşitliliği izlenir.
TTL (Time To Live) Nedir?
TTL, önbellekte bir kaydın ne kadar süre saklanacağını belirleyen süredir. CDN ve tarayıcı cache ayarlarında kullanılır. Doğru TTL, hız ve tazelik dengesini korur. Yanlış TTL güncel içeriğin geç görünmesine yol açar.
TTL Detaylı Açıklama
Statik varlıklar (CSS/JS/görsel) için uzun TTL; HTML ve sık güncellenen sayfalar için kısa TTL önerilir. Cache-busting (dosya adında hash) ile hem tazelik hem performans sağlanır. SEO’da hızlı dağıtım LCP’yi iyileştirir, ancak yanlış TTL içerik güncellemelerinin geç yansımasına neden olabilir.
TTFB (Time To First Byte) Nedir?
TTFB, sunucudan ilk baytın kullanıcıya ulaşma süresidir. Sunucu yanıtı, ağ gecikmesi ve CDN etkiler. Düşük TTFB, LCP ve genel deneyimi iyileştirir. Backend ve cache optimizasyonu kritiktir.
TTFB Detaylı Açıklama
İyileştirme: edge CDN, coğrafi yakınlık, HTTP/2-3, keep-alive, veritabanı/sorgu optimizasyonu, sunucu tarafı caching. SSR/SSG senaryolarında HTML üretim süresi TTFB’yi belirler; ön ısıtma (warming) ve önbellek stratejileri önemlidir. Hedef: istikrarlı düşük TTFB ve tutarlı CWV skorları.
U Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
UGC (User Generated Content) Nedir?
UGC, kullanıcılar tarafından üretilen içerik anlamına gelir. Yorum, değerlendirme, forum gönderisi veya sosyal medya paylaşımı şeklinde olabilir. SEO açısından güven sinyali yaratır. Ancak denetimsiz UGC spam riski taşır.
UGC Detaylı Açıklama
Google, UGC linklerinde `rel="ugc"` niteliğini önerir. Bu sayede kullanıcı tarafından eklenen bağlantılarla editoryal linkler ayrıştırılır. Forumlar ve topluluklarda kaliteli UGC, sayfanın tazelik sinyali ve uzun kuyruk trafiğini destekler. Spam filtreleri (Akismet, reCAPTCHA) ve moderasyon süreci zorunludur.
UI/UX Nedir?
UI (User Interface) arayüz tasarımı; UX (User Experience) ise kullanıcı deneyimidir. SEO’da UX, davranış metrikleri ve CWV performansına doğrudan etki eder. Temiz arayüz ve kolay gezinme, dönüşüm oranını artırır.
UI/UX Detaylı Açıklama
UI estetik ve düzen, UX ise his ve akış ile ilgilidir. SEO etkileri: düşük bounce, yüksek etkileşim süresi, mobil kullanılabilirlik ve hızlı sayfa deneyimi. UX testleri, göz izleme ve ısı haritalarıyla desteklenmelidir. Her iki kavramın birleşimi, Google’ın “Page Experience” metriğiyle örtüşür.
Uncrawlable Content Nedir?
Uncrawlable content, arama botlarının erişemediği içeriktir. JavaScript ile yüklenen veya robots.txt ile engellenmiş sayfalarda görülür. Dizine giremez, SEO değeri oluşturmaz.
Uncrawlable Content Detaylı Açıklama
Dinamik JS framework’lerde (React, Vue) sunucu tarafı render (SSR) kullanılmazsa botlar içeriği göremez. Ayrıca 403/401 hata sayfaları, gizlenmiş iframe ve form arkası içerikler de taranamaz. Google Search Console → “Tarama” raporları düzenli kontrol edilmelidir.
Unique Visitors Nedir?
Unique visitors, belirli dönemde siteyi ziyaret eden tekil kullanıcı sayısıdır. Çerez ve cihaz bazlı ölçülür. Aynı kullanıcı birden fazla oturum açsa da tek sayılır.
Unique Visitors Detaylı Açıklama
GA4’te “Active Users” metriğiyle benzerdir ancak farklıdır: aktif etkileşimde bulunan kullanıcıları ölçer. IP değişimi veya çerez silinmesi veriyi etkiler. Trend analizi, trafik kalitesi ve yeni kullanıcı kazanımını anlamada kritiktir.
URL Canonicalization Nedir?
URL canonicalization, aynı içeriğe sahip sayfalardan birinin ana sürüm olarak işaretlenmesidir. `rel="canonical"` etiketiyle yapılır. Yinelenen içerik sorunlarını önler.
URL Canonicalization Detaylı Açıklama
Canonical etiketi, sadece indekslenebilir sayfalara uygulanmalıdır. Zincir veya döngü oluşturulmamalı, mutlak URL kullanılmalıdır. Aynı zamanda hreflang, sitemap ve yönlendirmelerle tutarlı olmalıdır. Google, yanlış eşleşmeyi kendi algoritmasıyla geçersiz sayabilir.
URL Parameters Nedir?
URL parametreleri, “?” işaretinden sonraki değişkenlerdir. Filtreleme, sıralama veya izleme amacıyla kullanılır. Ancak SEO açısından çoğalırsa yinelenen içerik yaratabilir.
URL Parameters Detaylı Açıklama
Parametrelerin dizin kontrolü Search Console → “URL Parameters” sekmesinden yönetilir. Analytics’te kampanya takibi (utm_source vb.) harici dizine izin verilmemelidir. En iyi yöntem: filtre/sıralama URL’lerini canonicalize etmek veya `noindex` ile hariç tutmaktır.
User Agent Nedir?
User agent, tarayıcı veya botun kimliğini tanımlayan metin bilgisidir. Tarama analizinde hangi botun sitenizi ziyaret ettiğini anlamanızı sağlar. SEO denetimlerinde log analiziyle birlikte kullanılır.
User Agent Detaylı Açıklama
Googlebot, Bingbot, AdsBot gibi tanımlı user-agent’lar vardır. Cloaking riskinden kaçınmak için içerik botlara ve kullanıcılara aynı sunulmalıdır. Log’larda bot davranışları, tarama sıklığı ve hata oranları izlenmelidir.
User Journey Nedir?
User journey, kullanıcının sitede hedefe ulaşma sürecidir. Landing → gezinti → dönüşüm adımlarını analiz eder. SEO, bu akışı sadeleştirmek ve niyete uygun içerik sunmakla ilgilenir.
User Journey Detaylı Açıklama
Haritalama: keşif (awareness) → değerlendirme → karar → sadakat. İçerik ve CTA yerleşimi her aşamaya uygun optimize edilmelidir. GA4 funnel exploration raporu ile kullanıcı yolları görselleştirilebilir. Dönüşüm akışında sürtünme (friction point) analizi yapılmalıdır.
User Signals Nedir?
User signals, kullanıcı davranışlarından türetilen SEO sinyalleridir. Dwell time, bounce rate, CTR gibi metrikleri içerir. Dolaylı da olsa sıralama sinyali oluşturabilir.
User Signals Detaylı Açıklama
Google doğrudan “user signals” kullanmadığını belirtir; ancak bu metrikler içerik kalitesiyle korelasyon gösterir. Özellikle SERP CTR ve geri dönüş oranları kalite değerlendirmesinde önemlidir. Davranışsal veriler, UX ve içerik stratejisinde yön gösterir.
UX Writing Nedir?
UX writing, arayüzdeki mikro metinleri kullanıcı dostu şekilde yazma sanatıdır. SEO ile birleştiğinde dönüşüm odaklı deneyim oluşturur. Ton, netlik ve yönlendirme başarının temelidir.
UX Writing Detaylı Açıklama
Buton, form, hata mesajı, yönlendirme gibi kısa metinlerin tutarlılığı önemlidir. UX writing SEO’ya dolaylı katkı sağlar: kullanıcı memnuniyeti, düşük bounce, yüksek etkileşim. Testlerle (A/B) hangi metinlerin daha etkili olduğu ölçülmelidir.
V Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Value Proposition (Değer Önerisi) Nedir?
Değer önerisi, markanızın “neden sizi seçmeliyim?” sorusuna net cevabıdır. SEO’da başlık, intro ve CTA’da görünür olmalıdır. Farklılaşma, güven unsurları ve kanıtlarla desteklenir. SERP’te CTR’ı artırır, dönüşümü güçlendirir. Tutarlı bir mesaj mimarisi gerektirir.
Value Proposition Detaylı Açıklama
Güçlü değer önerisi; hedef persona, temel fayda, kanıt ve farklılaştırıcı öğelerin birleşimidir. Başlıkta kısa, altında 2–3 cümlelik açıklama ve görsel/ikon desteğiyle sunulmalıdır. E-E-A-T için ödüller, müşteri yorumları, vaka çalışmaları ve sayılarla kanıt eklemek kritik önemdedir. Aynı vaadi kategori/ürün/blog sayfalarında uyarlayıp, CTA’ları aşamaya göre (deneme, fiyat, demo) farklılaştırın. Mesaj testleri (A/B) ve SERP CTR analiziyle düzenli rafine etmek en iyi sonuçları verir.
Vanity URL Nedir?
Vanity URL, kısa, akılda kalıcı ve markalı özel bağlantıdır. Kampanyalarda paylaşımı kolaylaştırır. SEO’da temiz yapı ve anahtar kelime uyumu önemlidir. İzleme için UTM ile birlikte kullanılabilir. Fazla kısaltma bağlamı zayıflatabilir.
Vanity URL Detaylı Açıklama
İyi bir vanity URL; kısa, açıklayıcı ve tire ile okunabilir olmalıdır. “/kampanya/indirim-2025” gibi net yollar paylaşımda CTR’ı artırır. 301 yönlendirmelerle ana sayfaya veya kampanya sayfasına taşınabilir; kanonik tutarlılığa dikkat edilmelidir. Kısaltma servislerinde marka alan adı (branded short domain) tercih edilirse güven ve tıklama oranı yükselir.
Vertical Search (Dikey Arama) Nedir?
Dikey arama, belli bir kategoriye odaklı arama motorlarıdır. Haber, alışveriş, video, görsel, harita gibi alanlarda çalışır. SEO stratejisi dikeyin kurallarına göre uyarlanmalıdır. Şema, feed ve kalite kriterleri değişkenlik gösterir. Kanal bazlı görünürlük yönetimi gerektirir.
Vertical Search Detaylı Açıklama
Google News, Shopping, Images, Maps, YouTube gibi dikeylerde başarı için ilgili veri şemaları ve feed standartları (Merchant Center, News sitemap, image alt metinleri, video metadata) doğru kurgulanmalıdır. Dikeylerde rekabet farklıdır; örneğin alışverişte fiyat/stock/yorum sinyalleri, haberde tazelik ve kaynak güveni belirleyicidir. Dikey stratejisini organik + ücretli entegre yönetmek toplam payı artırır.
Viewport Nedir?
Viewport, cihaz ekranında görünen alanı ifade eder. Mobilde doğru `` ayarı zorunludur. Yanlış ayar zoom/hiz sorunları ve kötü UX üretir. CWV ve erişilebilirlik üzerinde etkilidir. Duyarlı tasarımın temelidir.
Viewport Detaylı Açıklama
Önerilen ayar: ``. Yanlış sabit genişlikler (ör. 980px) mobilde yatay kaydırma ve CLS artışına neden olur. Görsel ve tipografi ölçeklendirmesinde CSS clamp/fluid teknikleri, responsive görüntü (`srcset/sizes`) ve container query yaklaşımları CWV’yi iyileştirir. Mobil ilk yaklaşım (mobile-first) tasarımda kök ilke olmalıdır.
Visibility Index (Görünürlük Endeksi) Nedir?
Visibility Index, belirli anahtar kelime setinde sitenin toplam görünürlüğünü ölçen bileşik skordur. Sıralama, hacim ve CTR eğrilerini birlikte değerlendirir. Proje performansını trend bazında izlemeye yarar. Tek başına gelir ölçer değildir. Karar destek metriğidir.
Visibility Index Detaylı Açıklama
Çeşitli SEO araçları (Sistrix, Semrush, Ahrefs) farklı hesap metodları kullanır; sonuçlar karşılaştırmalı yorumlanmalıdır. Endeks, sezonluk dalgalanmayı net gösterir ve algoritma güncellerinde alarm işlevi görür. KPI’ları (organik gelir, lead, SERP payı) tamamlayan üst seviye bir barometredir; “tek gerçek” değildir. Set kapsamı (keyword sepeti) iş hedefiyle uyumlu olmalıdır.
Voice Search (Sesli Arama) Nedir?
Voice search, sesli komutlarla yapılan aramaları ifade eder. Soru temelli, konuşma dili ifadeleri yaygındır. Hızlı yanıtlar ve yapılandırılmış veri önem kazanır. Yerel ve mobil bağlam güçlüdür. Hedef: kısa, net, doğal cevaplar.
Voice Search Detaylı Açıklama
Sesli aramada sorgular uzun ve doğal dildedir (“en yakın…”, “nasıl yapılır…”). Başarılı olmak için: soru başlıkları, 40–60 kelimelik net cevap blokları, FAQ/HowTo şemaları, yerel işaretler (NAP, açık saatler) ve hızlı mobil deneyim gereklidir. Featured Snippet ve PAA optimizasyonu, sesli yanıtlarda görünürlüğü artırır. PageSpeed ve INP, sesli arama kullanıcı memnuniyetinde belirleyicidir.
Volatility (Volatilite) Nedir?
Volatilite, SERP sıralamalarındaki dalgalanma düzeyidir. Algoritma güncellemeleri, sezonluk talep ve rakip hareketleri etkiler. Yüksek volatilite dönemleri trend odaklı okunmalıdır. Panik yerine veri temelli aksiyon gerekir. Stabilite, sürdürülebilir SEO’nun hedefidir.
Volatility Detaylı Açıklama
Volatiliteyi ölçmek için görünürlük endeksi, pozisyon dağılımı ve kategori bazlı trendler birlikte izlenmelidir. Güncelleme dönemlerinde değişiklik dondurmak, etki analizi yapmak ve loglarla doğrulamak en güvenli yaklaşımdır. İçerik/teknik/otorite sütunlarında dayanıklılık (resilience) kurmak dalgalanmayı minimize eder.
VPS Hosting Nedir?
VPS, paylaşımlı sunucuda ayrılmış sanal kaynak sunar. Paylaşımlıya göre performans ve kontrolü artırır. TTFB ve genel hız metriklerine katkı sağlar. Güvenlik ve ölçeklenebilirlik avantajıdır. Doğru konfigürasyon şarttır.
VPS Hosting Detaylı Açıklama
VPS seçiminde CPU/RAM tahsisi, NVMe depolama, veri merkezi lokasyonu ve CDN entegrasyonu önemlidir. HTTP/2–3, TLS/ALPN, caching (OPcache, Redis), PHP-FPM/Node ayarları ve otomatik yedek politikaları performans ve güvenliği belirler. Trafik artışlarında dikey/yatay ölçek stratejisi hazır olmalıdır.
VSEO (Video SEO) Nedir?
Video SEO, video içeriklerinin arama ve platform içi keşfini artırma çalışmalarını kapsar. Başlık, açıklama, etiket ve thumbnail kritik unsurlardır. VideoObject şeması ve transkript yararlıdır. YouTube/Shorts gibi dikeyler için optimize edilir. İzlenme ve etkileşim metrikleri önemlidir.
VSEO (Video SEO) Detaylı Açıklama
Video başlığına hedef sorguyu doğal yerleştirin; açıklamada 150–300 kelimelik özet ve bölümleme (timestamps) kullanın. Transkript erişilebilirliği ve indekslenebilirliği artırır. VideoObject/Clip şemaları ve uygun thumbnail CTR’ı yükseltir. Gömülü videolarda hızlı yükleme, lazy loading ve CDN kritik önemdedir.
VTR (View Through Rate) Nedir?
VTR, videonun gösterimden izlemeye dönüşüm oranıdır. İlk saniyelerdeki “hook” ve thumbnail belirleyicidir. İzlenme süresi ve tamamlama oranıyla birlikte yorumlanır. Konu–başlık uyumu kritiktir. A/B testleriyle optimize edilir.
VTR (View Through Rate) Detaylı Açıklama
Yüksek VTR için: güçlü ilk 3–5 saniye, net değer vaadi, görsel kontrastlı thumbnail ve doğru hedefleme gereklidir. YouTube Analytics’te izlenme süresi, ortalama yüzde izleme, tıklanma oranı ve izleyici tutma grafikleri birlikte analiz edilmelidir. SEO ile entegrasyonda video başlığı/şeması ve sayfa konumlandırması (üstte, katman üstü) kritik rol oynar.
W Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Web Accessibility (A11y) Nedir?
A11y, dijital içeriklerin engeli olan/olmayan herkes için erişilebilir olmasını hedefleyen ilkeler bütünüdür. SEO’da, erişilebilirlik; daha iyi UX, daha temiz HTML ve daha net anlam sinyali demektir. Başlık hiyerarşisi, alternatif metinler ve kontrast kritik unsurlardır.
A11y Detaylı Açıklama
Erişilebilir bir sayfa; doğru H1–H6 hiyerarşisi, anlamlı link metinleri, görsel/medya için alt yazı ve `alt` metinleri, yeterli renk kontrastı ve klavye ile gezilebilirlik sağlar. ARIA rollerini yalnızca ihtiyaç olduğunda kullanın; semantik HTML önceliklidir. Formlarda label, hata mesajı ve odak (focus) yönetimi önemlidir. Erişilebilirlik; CWV ve mobil kullanılabilirliği destekler, dolaylı SEO kazanımı üretir. Denetim için otomatik araçlar (Lighthouse, axe) + manuel test (klavye/screen reader) şarttır.
Web Crawler Nedir?
Web crawler, arama motorlarının web’i tarayan botlarıdır (Googlebot vb.). Sayfaları keşfeder, içerikleri analiz eder ve dizine eklenmesine aracılık eder. Tarama bütçesi ve robots kurallarıyla yönetilir.
Web Crawler Detaylı Açıklama
Botlar site haritası, dahili linkler ve harici referanslarla sayfa keşfi yapar. Tarama verimliliği için: hızlı yanıt (TTFB), temiz yönlendirme, düşük hata oranı ve JS render maliyetinin azaltılması kritik önemdedir. Robots.txt taramayı, meta/HTTP header ise dizinlemeyi etkiler. Log analizi, gerçek bot davranışını anlamanın en güvenilir yoludur.
WebP Nedir?
WebP, görsellerde daha küçük dosya boyutu sağlayan modern bir formattır. LCP ve genel sayfa hızına olumlu etki yapar. Tarayıcı desteği yaygındır; gerektiğinde geri dönüş formatı sunulmalıdır.
WebP Detaylı Açıklama
Resimleri `srcset/sizes` ile responsive servis edin; lazy loading ve doğru boyutlandırma CLS/INP’yi iyileştirir. Görsel CDN (AVIF/WebP dönüşümü) ve önbellekleme, yüksek trafikte performans kazandırır. Kritik kahraman görseller için preloading ve uygunsa SSR tarafında boyutlandırma önerilir.
Webmaster Guidelines Nedir?
Webmaster Guidelines, Google’ın arama için kalite ve teknik yönergeleridir. Spam taktiklerinden kaçınmayı ve kullanıcı odaklı içerik üretimini şart koşar. Uyum, uzun vadeli görünürlük için temel gerekliliktir.
Webmaster Guidelines Detaylı Açıklama
Temel ilkeler: kullanıcı için oluştur, arama motorlarını kandırma, şeffaf ol. Teknik tarafta: taranabilirlik, dizinlenebilirlik, site hızı, mobil uyum ve güvenlik (HTTPS). Spam politikaları; link şemaları, gizli metin, otomatik üretilmiş içerik ve yanıltıcı yapıları kapsar. Yönergeye uyum, algoritma güncellemelerine karşı dayanıklılık sağlar.
White Hat SEO Nedir?
White Hat SEO, yönergelere uygun, kullanıcı odaklı ve sürdürülebilir SEO yaklaşımıdır. Kaliteli içerik, doğal link edinimi ve teknik hijyen temel taşlarıdır. Riskli kısa yol taktiklerinden kaçınır.
White Hat SEO Detaylı Açıklama
White Hat, uzun vadeli marka ve görünürlük inşasını hedefler: konu otoritesi, uzman yazarlar, şeffaf kaynaklar ve doğru şema kullanımı. Editoryal linkler, vaka çalışmaları ve faydalı araç/rehber üretimi en güvenli link stratejisidir. Teknik temizlik ve iyi UX olmadan kalıcı sonuç almak zordur.
Widget Nedir? (SEO Bağlamı)
Widget, sayfaya gömülen küçük işlevsel modüllerdir (hava durumu, fiyat, yorum vb.). Doğru kullanıldığında UX’i artırır; yanlış uygulamada hız/CLS sorunları doğurabilir. Gömülü linklerde rel öznitelikleri önemlidir.
Widget Detaylı Açıklama
Üçüncü taraf widget’larda gereksiz script’leri kaldırın, async/defer kullanın, kritik CSS’i inline verin. “Zorunlu link” içeren widget’larda `rel="nofollow/sponsored/ugc"` politikasını uygulayın. Görsel/iframe boyutlarını sabitlemek CLS’yi düşürür; kullanım sonrası temizleme (cleanup) önemlidir.
Wireframe Nedir?
Wireframe, sayfa/sitenin iskelet taslağıdır. Bilgi mimarisini ve içerik yerleşimini netleştirir. SEO için başlık hiyerarşisi, TOC ve CTA konumları burada planlanır.
Wireframe Detaylı Açıklama
Wireframe aşamasında: H1–H2 yapısı, quick-answer kutusu, SSS alanı, görsel/tablolar ve iç link modülleri planlanır. Mobil-öncelikli düşünün; fold üstü değer önerisi ve birincil CTA net olmalıdır. Erken aşamada SEO+UX+Dev ekiplerinin ortak çalışması, sonraki revizyon maliyetini düşürür.
Word Count (Kelime Sayısı) Nedir?
Word count, içeriğin uzunluğunu ifade eder; ancak tek başına kalite ölçütü değildir. Önemli olan, niyete tam yanıt veren kapsam ve yapılandırmadır. Gereksiz uzatma “thin-long” riski taşır.
Word Count Detaylı Açıklama
Kelime sayısı, rakip kapsamı ve SERP niyetiyle birlikte değerlendirilmelidir. İdeal yaklaşım: “kısa net cevap + detay + kanıt”. Görsel, tablo ve örnekler metni uzatmak yerine değeri artırmalıdır. İçerik performansı, kelime sayısından çok kullanıcı sinyalleri ve dönüşümle ölçülmelidir.
WordPress SEO Nedir?
WordPress SEO, WP tabanlı sitelerde teknik ve içerik optimizasyonu pratikleridir. Hız eklentileri, cache/CDN, SEO eklentileri ve tematik temiz kodlama kritik önemdedir. Güvenlik ve güncelleme disiplini şarttır.
WordPress SEO Detaylı Açıklama
Öneriler: hafif tema, gereksiz eklentileri azaltma, görsel optimizasyonu (WebP), kalıcı bağlantı yapısı, kategori/etiket temizliği. Yoast/RankMath gibi eklentiler şema ve meta yönetimini kolaylaştırır; ancak temizlik ve hız her zaman önceliklidir. Güvenlik (WAF, güncel çekirdek/eklenti), düzenli yedek ve staging ortamı profesyonel kurulumun parçasıdır.
WYSIWYG Nedir?
WYSIWYG, “What You See Is What You Get” editör yaklaşımıdır. İçerik üreticilerine kod yazmadan sayfa düzenleme imkânı sunar. SEO’da semantik başlık/bağlantı düzeni korunmalıdır.
WYSIWYG Detaylı Açıklama
WYSIWYG, ekiplerin hızlı üretim yapmasını sağlar; fakat hatalı başlık seviyeleri, inline stiller ve gereksiz `` şişmesi gibi sorunlar doğurabilir. İçerik rehberi ve şablonlar ile tutarlılık sağlanmalı; HTML çıktısı periyodik denetlenmelidir. Erişilebilirlik ve CWV etkisi göz önünde bulundurulmalıdır.
X Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
XML Nedir?
XML, veriyi hiyerarşik ve makinece okunur biçimde tanımlayan işaretleme dilidir. SEO’da site haritaları ve yapılandırılmış veri çıktıları için sık kullanılır. İnsan okumasına da uygundur; standart bir söz dizimi vardır. Doğru kodlama ve geçerli şema, tarama/sunum hatalarını önler.
XML Detaylı Açıklama
XML; kök öğe, açılış/kapanış etiketleri ve niteliklerden oluşur. Site haritalarında URL, lastmod, changefreq ve priority gibi alanlar bulunabilir (bazıları isteğe bağlıdır). Doğru MIME tipi (application/xml) ve UTF-8 karakter seti tercih edilmelidir. Büyük dosyalar için sıkıştırma (gzip) ve parçalara bölme önerilir. XML, JSON-LD ile karıştırılmamalıdır; JSON-LD yapılandırılmış verinin önerilen biçimidir, XML çoğunlukla sitemap/feeds için kullanılır.
XML Sitemap Index Nedir?
XML Sitemap Index, birden fazla sitemap dosyasını listeleyen üst dizin dosyasıdır. Büyük sitelerde URL’leri 50k/50MB sınırına göre böler. Arama motorları keşfi hızlandırır, yönetimi kolaylaştırır.
XML Sitemap Index Detaylı Açıklama
Index dosyası, alt sitemap’lerin konumunu (loc) ve isteğe bağlı son değişim tarihini (lastmod) içerir. İçeriğe yalnızca kanonik ve indekslenebilir URL’ler alınmalıdır. Haber, görsel, video gibi farklı tipler ayrı sitemap’lerde tutulabilir. Güncellemelerde lastmod değerinin doğru işlenmesi, keşif sinyallerini iyileştirir.
X-robots-tag Nedir?
X-robots-tag, dizinleme talimatlarını HTTP yanıt başlığında iletmenizi sağlar. PDF/görsel gibi HTML dışı dosyalarda noindex/nofollow yönetimi için idealdir. Esnek kapsam sağlar; URL düzeyinde çalışır.
X-robots-tag Detaylı Açıklama
Örnek: X-Robots-Tag: noindex, nofollow.
Sunucu yapılandırmasıyla (Apache/Nginx) belirli dizinlere veya dosya türlerine kural uygulanabilir.
HTML içindeki meta robots’a alternatiftir; ikisi çelişirse header genellikle öncelikli sayılır.
Arşiv, filtre, test çıktıları ve medya dosyaları için pratik çözümdür.
XFN (XHTML Friends Network) Nedir?
XFN, linkler üzerinden insanlar arası ilişki türlerini ifade eden bir mikro format standardıdır. Blog ve kişisel sitelerde tarihsel kullanımı vardır. Doğrudan sıralama faktörü değildir, bağlam zenginliği sağlar.
XFN Detaylı Açıklama
İlişi türleri (friend, colleague, co-resident vb.) linke rel özniteliğiyle eklenir.
Güncel SEO pratiklerinde yerini çoğunlukla schema.org işaretlemeleri ve sosyal profil bağlama yöntemleri almıştır.
Yine de semantik bağlam ve arşiv değeri açısından hatırı sayılır bir standarttır.
XPath Nedir?
XPath, XML/HTML yapılarında düğümleri seçmek için kullanılan sorgulama dilidir. SEO denetimlerinde veri çıkarımı ve test otomasyonunda kullanılır. Crawler/raporlama araçlarında güçlü bir filtredir.
XPath Detaylı Açıklama
Örnek seçimler: //a[@rel='nofollow'], //link[@rel='canonical']/@href, //h1/text().
Screaming Frog gibi araçlarda custom extraction ile meta, şema parçaları veya link örüntüleri çıkarılabilir.
XPath, CSS selector’lara göre daha esnek ama daha teknik bir öğrenme eğrisine sahiptir.
XSS (Cross-Site Scripting) Nedir?
XSS, saldırganın siteye kötü amaçlı script enjekte ettiği güvenlik açığı türüdür. SEO’da hacklenmiş içerik ve spam sayfalarına yol açabilir. Güven ve görünürlük ciddi zarar görür.
XSS Detaylı Açıklama
Önlemler: girdileri sanitize/escape etmek, Content-Security-Policy uygulamak, HttpOnly/SameSite çerezleri kullanmak ve üçüncü taraf script’leri sınırlamak. XSS kaynaklı gizli yönlendirmeler, pharming ve shell eklemeleri kısa sürede indeks sorunlarına yol açar. GSC güvenlik raporları, log ve bütünlük taramaları (file diff) erken teşhis için gereklidir.
XHR (XMLHttpRequest) Nedir?
XHR, sayfayı yenilemeden veri alışverişi yapmayı sağlayan tarayıcı API’sidir. Modern uygulamalarda fetch ile birlikte kullanılır/yerini alır. SEO’da istemci taraflı içerik yüklemeleri indekslenebilirliği etkiler.
XHR Detaylı Açıklama
CSR senaryolarında XHR/fetch ile gelen kritik içerik ilk HTML’de görülmezse Google render kuyruğuna kalır. SSR/SSG veya hibrit render stratejileriyle kritik metin ve şema server tarafında sunulmalıdır. Lazy yükleme ve sonsuz kaydırma için bağlantılaştırma (paginated URL’ler) şarttır.
X-UA-Compatible Nedir?
X-UA-Compatible, Internet Explorer’ın render modunu belirleyen HTTP/HTML başlığıdır. Eski projelerde geriye uyumluluk için kullanılmıştır. Modern tarayıcılarda gereksizdir; yanlış kullanım sorun çıkarabilir.
X-UA-Compatible Detaylı Açıklama
Örnek: <meta http-equiv="X-UA-Compatible" content="IE=edge">.
IE’nin kullanımının bitmesiyle bu başlığa genellikle ihtiyaç kalmadı.
Eski şablonlarda gereksiz kalmışsa kaldırmak, HTML’yi sadeleştirir ve potansiyel çakışmaları önler.
X-Content-Type-Options Nedir?
Güvenlik başlığıdır; MIME type sniffing’i kapatıp tarayıcıyı bildirilen içerik türüne zorlar.
nosniff ayarı yaygın kullanımdır.
Yanlış içerik türü kaynaklı güvenlik/işleme sorunlarını önler.
X-Content-Type-Options Detaylı Açıklama
Örnek: X-Content-Type-Options: nosniff.
Yanlış türde servis edilen JS/CSS dosyalarının yürütülmesini engelleyerek XSS gibi saldırı yüzeylerini daraltır.
Güvenlik başlıkları (CSP, XFO, HSTS) ile birlikte kullanılmalıdır.
X-Frame-Options Nedir?
X-Frame-Options, sitenizin başka bir sitede iframe içinde yüklenmesini kontrol eder. Clickjacking saldırılarını önlemeye yardımcı olur. SEO’ya dolaylı olarak güven sinyali/itibar koruması sağlar.
X-Frame-Options Detaylı Açıklama
Başlıca değerler: DENY, SAMEORIGIN.
Modern yaklaşımda CSP’nin frame-ancestors yönergesi daha esnektir; XFO ile birlikte/yerine kullanılabilir.
Form ve ödeme sayfalarında zorunlu kabul edilir; güvenlik ve marka itibarı için kritik bir başlıktır.
Y Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
YMYL (Your Money or Your Life) Nedir?
YMYL, Google’ın insan sağlığı, finans, güvenlik ve refahını etkileyen sayfaları tanımladığı kategoridir. Bu sayfalar, E-E-A-T kriterlerine göre çok sıkı kalite denetimine tabidir. Tıbbi, finansal veya hukuki konularda yanlış bilgi cezaya yol açabilir.
YMYL Detaylı Açıklama
YMYL sitelerinde uzmanlık, yetkinlik, güvenilirlik (E-E-A-T) göstergeleri olmazsa olmazdır. Uzman yazar profilleri, kaynak belirtimi, doğrulanabilir veriler ve güncel içerik zorunludur. Özellikle sağlık, yatırım, kredi, hukuk, güvenlik gibi sektörlerde içerik kalite standartları diğer alanlardan çok daha yüksektir. Google Quality Rater Guidelines bu sitelere özel denetim metrikleri içerir.
YAML (YAML Ain’t Markup Language) Nedir?
YAML, insan tarafından kolay okunabilir veri serileştirme biçimidir. Konfigürasyon dosyalarında sıkça kullanılır. SEO’da CI/CD, site yapı ayarları ve veritabanı yönetiminde dolaylı rol oynar.
YAML Detaylı Açıklama
YAML dosyaları (ör. `_config.yml`) statik site jeneratörleri (Jekyll, Hugo) ve SEO ayarlarında (meta varsayılanları, canonical yollar, sitemap tanımları) kullanılır. JSON’a göre daha okunabilir ve yorumlayıcıdır. Girintileme hataları sık hata kaynağıdır; yapılandırma değişikliklerinde versiyon kontrolü zorunludur.
Yandex Metrica Nedir?
Yandex Metrica, Yandex’in ücretsiz analitik aracıdır. Google Analytics’e benzer ancak ısı haritaları ve oturum kayıtlarıyla daha zengin kullanıcı davranış analizi sunar. Rusya ve Doğu Avrupa pazarlarında yaygındır.
Yandex Metrica Detaylı Açıklama
Metrica, “Session Replay” ve “Form Analysis” modülleriyle UX sorunlarını tespit eder. Avrupa dışı pazarlarda alternatif analitik çözüm olarak değerlidir. Verilerin yurt dışı aktarımı GDPR kapsamına girebilir; kullanımda yasal uyum dikkate alınmalıdır.
YSlow Nedir?
YSlow, Yahoo tarafından geliştirilen web performans analiz aracıdır. Sayfa yüklenme süresi ve bileşen optimizasyonlarını değerlendirir. Modern alternatifi Lighthouse’dur.
YSlow Detaylı Açıklama
YSlow, önbellekleme, sıkıştırma, CDN kullanımı ve HTTP isteği sayısı gibi kriterlere göre puanlama yapar. Günümüzde yerini PageSpeed Insights ve Lighthouse almıştır, ancak temel prensipler geçerliliğini korur. “YSlow Grade” optimizasyon rehberlerinde hâlâ referans alınır.
Yoast SEO Nedir?
Yoast SEO, WordPress siteler için en popüler SEO eklentisidir. Meta, şema, XML sitemap ve içerik okunabilirliği yönetimini kolaylaştırır. Kullanıcı dostu arayüzüyle teknik bilgi gerektirmez.
Yoast SEO Detaylı Açıklama
Yoast; Title/Meta düzenleyici, Breadcrumb yönetimi, şema otomasyonu ve sosyal meta ayarları sunar. Premium sürümde yönlendirme yöneticisi, iç link önerileri ve çoklu anahtar kelime desteği bulunur. RankMath gibi modern rakiplerle kıyaslandığında, stabilite ve sade arayüz avantajını korur.
Yield (Reklam Geliri) Nedir?
Yield, reklam ağlarında gösterim başına gelir verimliliğini ifade eder. SEO ile dolaylı ilişkili olup, organik trafiğin gelir performansını ölçmekte kullanılır. Sayfa hızı, kullanıcı davranışı ve yerleşim etkiler.
Yield Detaylı Açıklama
Yield, genellikle eCPM (etkin bin gösterim başına gelir) ile ölçülür. SEO’nun yüksek kaliteli trafik üretimi yield değerini doğrudan etkiler. Aşırı reklam yüklemesi (ad density) CWV ve UX’e zarar verir; optimum denge korunmalıdır.
Year-over-Year (YoY) Nedir?
YoY, yıllık bazda performans kıyaslamasıdır. Organik trafik, gelir, dönüşüm gibi metriklerde büyüme veya düşüş oranını gösterir. Sezonsal etkilerden arındırılmış trendleri anlamaya yardımcı olur.
Year-over-Year (YoY) Detaylı Açıklama
YoY = ((Bu yıl değeri – Geçen yıl değeri) / Geçen yıl değeri) × 100 formülüyle hesaplanır. SEO raporlarında 12 aylık periyotlar arası trend analizi için kullanılır. Sezonsal pazarlarda YoY yerine 3/6 aylık “rolling” analiz ek okumalarla desteklenmelidir.
Yandex Webmaster Nedir?
Yandex Webmaster, Yandex arama motorunda site performansını izleme aracıdır. Google Search Console’a benzer işlevlere sahiptir. Rusya, Belarus ve Türkiye pazarlarında kullanılır.
Yandex Webmaster Detaylı Açıklama
Yandex’in bot davranışı (YandexBot) Googlebot’tan farklıdır; tarama öncelikleri ve sinyaller bölgesel olarak değişir. Bölgesel SEO yapan siteler için Metrica + Webmaster ikilisi performans takibinde kritik önemdedir.
YouTube SEO Nedir?
YouTube SEO, videoların platform içi ve Google SERP’te daha görünür hale getirilmesi sürecidir. Başlık, açıklama, etiket ve thumbnail uyumu kritiktir. Watch time ve etkileşim oranları sıralamada belirleyicidir.
YouTube SEO Detaylı Açıklama
Video başlıklarında hedef sorgu doğal biçimde yer almalı; açıklamada 150+ kelimelik özet ve zaman damgaları bulunmalıdır. Thumbnail ve ilk 10 saniye “hook” başarının anahtarıdır. Kanal otoritesi, izlenme süresi, abonelik ve yorum etkileşimi algoritmanın ana parametreleridir.
Yottabyte Nedir?
Yottabyte, 1024 bayta eşit veri büyüklüğü birimidir. Dijital ölçekte en büyük veri birimlerinden biridir. SEO bağlamında büyük veri işleme, log analizi ve yapay zekâ eğitimlerinde referans olabilir.
Yottabyte Detaylı Açıklama
1 Yottabyte = 1 trilyon terabayt. Arama motorları, internetin tamamına ait veri hacmini bile Yottabyte seviyesinde tahmin eder. SEO analiz araçlarının log ve clickstream veri kümeleri petabayt düzeyindedir; Yottabyte, “büyük veri” çağının teorik üst sınırıdır.
Z Harfi ile Başlayan SEO Terimleri
Zero Click Search Nedir?
Zero Click, kullanıcının SERP’te yanıtı görüp siteye tıklamadan ayrıldığı aramalardır. PAA, featured snippet, bilgi paneli ve hava durumu gibi modüller buna sebep olur. Strateji; snippet kazanımı + marka görünürlüğünü korumaktır.
Zero Click Search Detaylı Açıklama
Zero click artışı, özellikle tanım, saat, kur, basit hesap gibi sorgularda yüksektir. Taktiğiniz: (1) Soru başlıkları + 40–60 kelimelik hızlı yanıt, (2) ardından “daha fazla bilgi” için çekici alt içerik, (3) şema ile zengin sonuç fırsatlarını artırma. Marka/otorite sinyalleri (logo, yazar, kaynak) görünürlük sağlar; tık olmasa bile algı kazanılır. KPI sadece tıklama değil, “impression payı”, marka aramaları ve mikro dönüşümlerle okunmalıdır.
Zero Result SERP Nedir?
Zero Result SERP, bazı sorgularda Google’ın yalnızca doğrudan cevap kutusunu gösterip organik sonuçları gizlediği durumlardır. Genelde basit bilgi taleplerinde görülür. Tıklama potansiyeli çok düşüktür.
Zero Result SERP Detaylı Açıklama
Örnek alanlar: saat/dönüştürme, basit hesap, spor skorları, hava durumu. Bu sorgular için içerik üretmek yerine, ilgili geniş/niyet derinliği yüksek sorgulara odaklanmak daha verimlidir. Site içi arama ve araç (calculator, dönüştürücü) geliştirmek, kullanıcıyı direkt sitede tutmak için akıllıca bir alternatiftir.
Zettabyte Nedir?
Zettabyte, 1021 baytlık veri birimidir. Küresel internet trafiği ve büyük veri büyüklükleri anlatılırken kullanılır. SEO’da log/klikstream analizlerinin ölçeğini anlamaya yardımcıdır.
Zettabyte Detaylı Açıklama
1 ZB = 1.000 EB = 1.000.000 PB. Arama motorlarının indeks ve kullanıcı etkileşim verileri zettabayta yaklaşan hacimlerde işlenir. SEO tarafında ise büyük sitelerin log verileri genelde TB–PB aralığındadır; örüntü tespiti ve crawl verimi optimizasyonu için büyük veri araçları (BigQuery, Spark) kullanılır.
Zip Bomb Nedir?
Zip bomb, açıldığında devasa boyuta ulaşarak sistemi kilitleyen sıkıştırılmış dosyadır. Güvenlik riski taşır; crawler ve sunucuları etkileyebilir. Şüpheli arşivleri çalıştırmaktan kaçınılmalıdır.
Zip Bomb Detaylı Açıklama
Zip bomb; çok katmanlı sıkıştırma ve yinelenen verilerle, açma sırasında bellek/CPU tüketimini patlatır. Güvenlik pratikleri: dosya boyutu ve açılmış boyut limitleri, mime/doğrulama, sandbox ve antivirüs taraması. SEO ekipleri için: siteye yüklenen kullanıcı dosyalarında (UGC) tarama ve boyut sınırları belirlenmelidir.
Zombie Page Nedir?
Zombie page, trafik/katkısı olmayan, tarihsel olarak kalmış ve kaynak tüketen sayfalardır. Crawl bütçesini ve site kalitesini olumsuz etkiler. Envanter temizliği gerekir.
Zombie Page Detaylı Açıklama
Bulma: organik trafik = 0, sayfa değer/geri dönüş yok, backlink yok, uzun süredir tıklama almıyor. Aksiyon: (1) güncelle & zenginleştir, (2) benzeriyle birleştir, (3) kalıcı olarak kaldır ve 410/301 uygula. Temizlik sonrası site kalite sinyali ve tarama verimi artar; yetim sayfalar da iç linkle toparlanmalıdır.
Zone File Nedir?
Zone file, bir alan adının DNS kayıtlarını (A, AAAA, CNAME, MX, TXT) içeren dosyadır. Doğru DNS yapılandırması site erişilebilirliği ve hız için kritiktir. Hatalı kayıtlar indeks ve e-posta teslimatını etkiler.
Zone File Detaylı Açıklama
TTL ayarları, CDN (CNAME) ve e-posta için SPF/DKIM/DMARC kayıtları doğru kurgulanmalıdır. WWW/non-WWW ve IPv4/IPv6 eşleşmeleri, HTTPS yönlendirmeleri ve HSTS politikasıyla birlikte düşünülür. DNS hataları, TTFB ve kesinti riskini artırır; değişiklikler sonrasında yayılım (propagation) süresi göz önüne alınmalıdır.
Zoom Fatigue Nedir?
Zoom fatigue, yoğun çevrim içi toplantılardan kaynaklanan zihinsel yorgunluktur. Ekip verimini ve içerik kalitesini düşürebilir. Asenkron çalışma ve net dokümantasyonla azaltılabilir.
Zoom Fatigue Detaylı Açıklama
Öneriler: toplu not şablonları, ön okuma (pre-read), 25/50 dk toplantı blokları, kamera opsiyonelliği, toplantısız günler. SEO ekiplerinde derin çalışma saatleri (writing, analiz, teknik denetim) korunmalıdır. Net karar logları ve görev yönetimi, gereksiz tekrar toplantıları azaltır.
Z-index Nedir?
Z-index, CSS’te elemanların katmanlama sırasını belirler. Yanlış kullanım tıklanamaz alanlar ve CLS sorunlarına yol açabilir. UI/UX ve Core Web Vitals için önemlidir.
Z-index Detaylı Açıklama
Katman bağlamı (stacking context) transform/position/filter ile oluşur; `z-index` değerini artırmak tek başına çözüm olmayabilir. Sabit header/çerez çubuğu gibi elemanların boyutları rezerve edilmeli; aksi halde CLS artar. Pop-up ve menülerde erişilebilir odak (focus trap) ve escape ile kapanma deneyimi eklenmelidir.
Zalgo Text Nedir?
Zalgo text, Unicode birleştirici işaretlerle bozulan, okunması zor metin efektidir. UX ve erişilebilirlik için sorunludur. Arama motoru ve ekran okuyucularda hatalara yol açabilir.
Zalgo Text Detaylı Açıklama
Görsel amaçlı olsa da metin bütünlüğünü bozar; kopyala–yapıştır ve indeks süreçlerinde sorun çıkarır. Erişilebilirlik standartları, gereksiz birleştirici karakter kullanımını önermemektedir. Markalı içerikte okunabilirlik ve kullanılabilirlik önceliklendirilmelidir.
Zigzag Navigation Nedir?
Zigzag navigation, kullanıcının sayfada hedefe giden net yol bulamayıp sürekli yön değiştirdiği durumdur. Kötü bilgi mimarisinin göstergesidir. SEO ve dönüşüm performansını zayıflatır.
Zigzag Navigation Detaylı Açıklama
Çözüm: net menü hiyerarşisi, yapışkan (sticky) ikincil navigasyon, içindekiler tablosu ve ilgili içerik modülleri. İç link metinlerini açıklayıcı yapın; breadcrumb ve filtrelerin davranışını tutarlı tasarlayın. Mobilde alt gezinme (tab bar) ve arama, zigzag’ı belirgin azaltır; SERP → landing → dönüşüm hattını sadeleştirin.
